تحلیل اصل اعتبار مطلق آرای دادگاهها در آئین دادرسی و اجرای احکام مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیات علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

این مقاله با تجزیه و تحلیل منابع حقوقی موجود اثبات می‌کند که آرای دادگاه‌ها در آئین دادرسی و اجرای احکام مدنی برخلاف آنچه تصور می‌شود، اعتبار مطلق دارند نه اعتبار نسبی. معمولاً نیازی به اجرای آرای دادگاه‌های مدنی (حقوقی) علیه اشخاص ثالث نیست، ولی طبق این تحلیل، آرای یادشده در صورت لزوم اصولاً علیه اشخاص ثالث هم اجرا می‌شوند. دلایل اندکی که برای قائل بودن به اصلِ نسبی بودنِ اعتبار آرا ارائه‌شده است از نظر تحلیلی ایراد دارند و آن را ثابت نمی‌کنند؛ درحالی که اصلِ اعتبار مطلق آرا نه‌تنها از نظر کاربرد آئین دادرسی و اجرای احکام مدنی اصلی ضروری است، بلکه دلایل نسبتاً محکم حقوقی هم بر درنظر گرفته‌‌شدن آن از سوی قانون‌گذار وجود دارد. مواد 44 و 146 قانون اجرای احکام مدنی مؤید آن است و تأسیس اعتراض ثالث روی دیگر اصلِ اعتبار مطلق آرا است.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع و مآخذ

    الف) فارسی

    1. آهنی، بتول (1380)، «حکم و آثار آن»، فقه و حقوق خانواده، شمارۀ 24.
    2. احمدی، نعمت (1371)، آیین دادرسی مدنی، تهران: اطلس.
    3. بهرامی، بهرام (1381)، اجرای احکام مدنی، تهران: نگاه بینه.
    4. بهشتی، محمد جواد، و نادر مردانی (1385)، آیین دادرسی مدنی، جلد 2، تهران: میزان.
    5. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1348)،دانشنامۀ حقوقی، جلد 1، تهران: ابن سینا.
    6. حسن‌زاده، مهدی (1392)، «اثر اعادۀ دادرسی و اعتراض شخص ثالث بر اجرای حکم»، فصلنامۀ حقوق 23، شمارۀ 1.
    7. حسینی، محمد (1380)، «مداخلۀ شخص ثالث در دادرسی»، مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ 36.
    8. حسینی، محمدرضا (1383)،قانون اجرای احکام مدنی در رویۀ قضایی، تهران: نگاه بینه.
    9. خدابخشی شلمزاری، عبدالله (1382، الف)، «اجرای حقوق و اقامۀ دعاوی بدهکار بوسیلۀ طلبکاران او»، فصلنامۀ دیدگاههای حقوقی، شمارۀ 29.
    10. خدابخشی شلمزاری، عبدالله (1382، ب)، «اعتراض شخص ثالث نسبت به رأی داور»، ماهنامۀ دادرسی 7، شمارۀ 39.
    11. شمس، عبدالله (1377)، «ثالث در صحنۀ توقیف»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، شمارۀ 22.
    12. شمس، عبدالله (1383)، آیین دادرسی مدنی، جلد2، تهران: دراک.
    13. شمس، عبدالله (1385)، آیین دادرسی مدنی، تهران: دراک.
    14. صالحی ذهابی، جمال (1389)، «اصل نسبی بودن رأی حقوقی»، مجلۀ حقوقی دادگستری 74، شمارۀ 71.
    15. صدرزاده افشار، محسن (1379)، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، تهران: ماجد.
    16. قهرمانی، نصرالله (1386)، مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی، جلد 1، تهران: خرسندی.
    17. کاتوزیان، ناصر (1383)، اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی، تهران: میزان.
    18. کریمی، عباس (1386)، آیین دادرسی مدنی، تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
    19. متین دفتری، احمد (1378)، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد 1، تهران: مجد.
    20. مدنی، جلال‌الدین (1369)، آیین دادرسی مدنی- اجرای احکام، تهران: گنج دانش.
    21. مهاجری، علی (1380، الف)، شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب، جلد 3، تهران: گنج دانش.
    22. مهاجری، علی (1380، ب)، شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب، جلد 2، تهران: گنج دانش.
    23. مهاجری، علی (1383)، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، جلد 1، تهران: فکرسازان.
    24. واحدی، قدرت‌الله (1379)، بایستههای آیین دادرسی مدنی، تهران: میزان.

     

    ب) خارجی

     

    25. Brown, James Joseph (1999),Judgment Enforcement, Aspen Publishers.

    1. Campbell, Christian (2007), International Civil Procedure,  Yorkhill Law Publishing.
    2. Harrison, Jesse Burton (1839), Reports of Cases in the Supreme Court of the Territory of Louisiana, New Orleans: E. Johns & Co., Stationer's Hall.
    3. Hawkings, J. (1871), Louisiana Reports: Cases Argued and Determined in the Supreme Court of Louisiana, Vol. 23. New Orleans: Law Library of University of Michigan.
    4. Jackson, Lord Justice (2012), Civil Procedure. Vol. 1, UK: Thomson Reuters.
    5. Morris, John K. (1968), "Nonparties and Preclusion by Judgment: The Privity Rule Reconsidered", 56 CAl. L. REV.
    6. Stone, Peter (2014), EU Private International Law, UK: Elgar European Law.
    7. Waly, Fathi (2011), Civil Procedure in Egypt, The Netherlands: Kluwer Law International.