معیارهای تشخیص انتساب زیان به مهندسان ذی‌ربط ساختمان "با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیات علمی دانشگاه تبریز

چکیده

تبصره ماده 517 قانون مجازات اسلامی، گفتاری در مسئولیت مدنی مهندسان ذی‌ربط ساختمان است. اشخاص متعددی که به هم ساخته‌اند تا سازه‌ای متناسب با کاربری و کارکرد مورد نظر کارفرما، فراهم سازند. آنان در این فرآیند حساس، مسئول مدنی عملکرد خویش هستند و غفلت آنان، در وظیفه محوله می‌تواند حوادث غیرقابل جبران به همراه داشته باشد. تبصره صدرالاشاره مقرر می­دارد که در صورت انتساب زیان به مهندسان ذیربط، آنان، مسئولیت مدنی جبران خسارات را بر عهده دارند اما اینکه دادرس چگونه و با چه معیاری، چنین انتسابی را تشخیص دهد تا رأی صادره مستدل باشد و به چه استدلالی حکم ماده 333 قانون مدنی را نادیده گیرد، سئوالی است که به دنبال پاسخ آن هستیم تا از این طریق دلائل ترجیح مسئولیت مدنی مهندسان ذیربط ساختمان بر مسئولیت مدنی مالک (موضوع ماده 333 قانون مدنی) در این تبصره روشن شود. نوشته پیش رو با تکیه بر برخی آراء و مقررات و گاه با استمداد از دکترین حقوقی، معیارهای سه گانة سلطة مهندسان بر اداره کارگاه، تعهدات به نتیجه مهندسان، به ویژه مهندس مجری و نهایتاً معیار مأموریت­های قانونی آنان را به عنوان معیارهای مهم در تشخیص رابطه بین حادثه و عملکرد مهندسان ذیربط و دلیل ترجیح مسئولیت آنان بر مالک ساختمان مورد بررسی قرار داده است.

کلیدواژه‌ها


-      ایزانلو، محسن (1382)، شروط محدود کننده و ساقط کنندة مسئولیت در قراردادها، تهران، شرکت سهامی انتشار.
-      بادینی، حسن، فلسفه مسئولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار.
-      پیشرو، نیما (1392)،  نظارت بر ساختمان سازی در آینه تجربه، تهران، شباهنگ.
-      جعفری تبار، حسن (1375)، مسئولیت مدنی سازندگان و فروشندگان کالا، تهران، نشر دادگستر.
-      –––––––––– (1377)، از آستین طبیبان، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره چهل و یک،  صفحات 68 و 69.
-      حاجی نوری، غلامرضا (1393)، بازخوانی ضمان قهری به هنگام اجتماع سبب و مباشر، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 44، شماره 1، بهار 1393، صفحات 1-13.
-      خدابخشی، عبداله (1391)، توزیع خسارت در حقوق مسئولیت مدنی در فرض تعدد اسباب، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 42، شماره 1، بهار 1391 ، صفحات 109-126.
-      دفتر مطالعات و تحقیقات دیوان عالی کشور (1379)، مشروح مذاکرات، ج اول، تهران، چاپخانه روزنامه رسمی کشور.
-      زاهدیان، مجتبی؛ اکبرزاده، راضیه (1395)، نظام حقوقی حاکم بر مسئولیت مدنی ناشی از گودبرداری غیر اصولی، فصلنامه کانون وکلای دادگستری خراسان (وکیل مدافع)، دوره 3، شماره 10 و 11، صفحات 25 تا 44.
-      سلیمی، محمد مهدی، (1395)، مسئولیت مدنی و قراردادی مهندس ناظر ساختمان، مجله علمی تخصصی حقوق و علوم قضایی، شماره 20، جلد 1، بهمن 1395.
-      شهیدی، مهدی، آثار قراردادها و تعهدات، تهران، انتشارات مجد.
-      عرفانی، مائده (1394)، مرور زمان در مسئولیت مهندسان
http://www.monakarimi.com/posts.php/53/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%86
-      کاتوزیان، ناصر (1376)، الزامات خارج از قرارداد: ضمان قهری، ج اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
-      محمد حسن زاده، حسن، 17/3/1394، «الزام استفاده از مجری ذیصلاح در احداث ساختمانها» ابطال نشده است»، روزنامه مسکن و ساختمان، کد خبر: 30349.
-      مرعشی، محمدحسن (1376)، دیدگاه‌های نو در حقوق کیفری اسلام، تهران، میزان.
-      یزدانیان، علیرضا، مطالعه تطبیقی مسئولیت مدنی مالک ساختمان در حقوق ایران و فرانسه، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 40، شماره 3، 1389، صفحات 375-393.
ب) عربی
-       سیستانی، علی (1414 ق.)، قاعدﺓ ﻻضرر و ﻻ ضررار، قم، نشر مکتب آﻳﺔ الله العظمی السید السیستانی.
-      رشتی، میرزا حبیبالله (1388)،  کتاب الغصب،تصحیح و تحقیق، حسن قاسمی، تهران، چاپ سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ج) فرانسه
-       Aouij Mrad, Amel, 2014, Droit de l'urbanisme, Paris, Latrach Edition.
-       Carbonnier, Jean, 2004, Droit civil, vol. 4, les obligations, 22 éd, Paris, Presses Universitaire de france.
-       Caston, Albert, 2000, La responsabilite des constructeurs, Paris, Le Moini.
-       Durand, Psquier, Gwenaëlle, Bertin, Jérȏme, 2011, Bâtiments et performance énergétique‚ Paris, Lamy.
-       Jacquot, Henri et Priet, François, 2008, Droit de l'urbanisme, 3 éd, Paris, Dalloz.
-       Malaurie, Philippe et Aynès, Laurent et Stoffel, Munck-Philippe, 2017, Droit Des Obligations, 9 éd, Paris, LGDJ.p.
-       Malinvaud, Philippe et Fenouillet, Dominique et Mekki, Mustapha, 2017, Droit Des Obligations, 14 éd, Paris, LexisNexis.
-       Mazeaud, Henry-Léorc-Andre-Tunc, Traitéthéorique et pratique de la responsabilité civil délictuelle et contractuelle, TomeP Aufl, Paris.
-       Report de Groupe France Agricole, 2005
-       RD imm, 2008, Paris, Dalloz.
-       Savarit-Bourgeois‚ Isabelle, 2017, l'essentiel du Droit de l'urbanisme, paris, Gualino.
-       Savy, R,  1981, Droit de l'urbanisme, paris, Puff.
-       Trouve‚ Eric‚ 2016‚ Agir Sur l'environnement Pour Permettre Les Activités, Paris‚ De Boeck.
-       Vallée, Stéphanie (Minstére de la justice), 2017-4-1-21:53, le particulier le figaro.fr
-       Viney, Genevieve, 2013, Le Conditions de la Responsabilite, 4ed, Paris, L.G.D.J
د) انگلیسی
-       Busch, Christoph, Schulte-Nölk‚ Hans, 2011, Eu Compendium Fundamental Rights and Private Law-A practical Tool for Judges, Munich, Sellier.
World bank Group, 2014, Understanding Regulations for Smalland Medium-Size, 11edition, U.S.A. Washington, W.B.Press