چالشهای پیش روی توسعة حقوق بشر در حقوق بینالملل سرمایهگذاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان

2 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان

چکیده

معاهدات دوجانبة سرمایه‌گذاری و رویة دیوان‌های داوری سرمایه‌گذاری در راستای تقویت حقوق بشر در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری گام‌هایی برداشتهاند؛ اگرچه تحقق این مسئله به صورت تدریجی بوده است و ضرورت همکاری طرفین متعاهد و تلاشی در سطح بین‌المللی را می‌طلبد. نگارندگان این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و هدف تبیین چالشها و موانع موجود بر سر راه توسعه و ارتقای حقوق بشر در نظام حقوق بینالملل سرمایهگذاری، راهکارهایی برای رفع این موانع ارائه می‌دهند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد حقوق بینالملل سرمایهگذاری در پیشبرد جریان سرمایهگذاری بینالمللی، به حقوق بشر امعان ‌نظر داشته است. با این حال، با وجود توسعة حقوق بشر و تعهدات حقوق بشری در حقوق بینالملل سرمایهگذاری در چند دهة اخیر، این مسئله همواره با چالشهایی مواجه بوده است که میتوان به چالش‌های سیاسی، صلاحیتی و همچنین صدور آرای متفاوت در موارد مشابه اشاره کرد. در مقابل به‌نظر می‌رسد می‌توان از انعقاد یک معاهدة چندجانبة جهانی در زمینة سرمایهگذاری خارجی، صدور آرا با ابتنا بر موازین حقوق بشر و ایجاد رویه‌ای متحد‌الشکل به‌عنوان راهکارهایی برای برطرف کردن چالش‌های یادشده نام برد.

کلیدواژه‌ها


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. رستمی، حمیدرضا، بررسی مشروعیت داوری‌های سرمایه‌گذاری خارجی در پرتو آرای داوری متناقض، (تهران: انتشارات خورسندی، چ 1، 1396).

    - مقاله‌ها

    1. بهزادی پارسی، آرش و سیفی، جمال، «رابطة میان حقوق سرمایه‌گذار خارجی و تعهدات بین‌المللی حقوق بشر و محیط زیست»، حقوقی بین‌المللی، ش 36 (1398).
    2. پیری، مهدی؛ شکیب، محمدرضا؛ احمدپور، بهاره، «بررسی رویکرد دیوان‌های داوری ایکسید به دفاع ضرورت و شرط استثنا: تأملی بر پرونده‌های گازی آرژانتین»، مطالعات حقوق انرژی، ش 4، (1397).
    3. زمانی، سید قاسم و شکیب منش، هدی، «جایگاه اصل انتظارات مشروع در سازمان جهانی تجارت»، پژوهش حقوق عمومی، ش 64 (1398).
    4. شهریاری، عبدالنعیم و رئیسی، لیلا، «چالش‌های دیپلماسی سرمایه‌گذاری خارجی دولت‌ها»، دولتپژوهی، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، ش 8 (1395).
    5. عباسیان، الناز و عباسلو، بختیار، «مسئولیت‌های مدنی داور»، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، (1394).
    6. فیروزی مندمی، فراز، «جایگاه تعهدات حقوق بین‌الملل بشر در معاهدات دو‌جانبة سرمایه‌گذاری»، پژوهش حقوق عمومی، ش 51 (1395).
    7. مجتهدی، محمدرضا، «درآمدی بر حقوق حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی بر مبنای کنوانسیون (داوری ایکسید)»، فقه و حقوق اسلامی، ش 3 (1390).
    8. مقدم ابریشمی، علی و ضمامی، حامد، «ورود ثالث در داوری سرمایه‎‌گذاری بین‌المللی با تأکید بر دیدگاه‌های نوین در مقررات ایکسید و قواعد شفافیت آنسیترال»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 5، (1395).

     

    1. موسوی، سید محمد، «محیط زیست، حقوق بشر و مشروعیت در روابط بین‌الملل»، حقوق محیط زیست، ش 2، (1395).
    2. میهمی، مهدی، «انتظارات مشروع سرمایه‌گذار در تقابل با منافع اساسی کشور میزبان و تحلیل آن به عنوان ریسک سیاسی»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 28 (1398).

    ب) انگیسی

    - Books

    1. Kriebaum, Ursula Human Rights and International Investment Law. In Research Handbook on Human Rights and Investment. (Edward Elgar Publishing, 2018).
    2. Redfern, Alan, & Martin Hunter, Law and Practice of International Commercial Arbitration, (Sweet & Maxwell, 2004).

    - Articles

    1. Alexandrowicz, John-Paul, “A Comparative Analysis of the Law Regulating Employment Arbitration Greements in the United States and Canada”, Lab. L. & Pol'y J., No. 23, (2001).
    2. Bodansky, Daniel, “The Legitimacy of International Governance: a Coming Challenge for International Environmental Law?” American Journal of International Law, No. 93(3), (1999).
    3. Caron, David, “The Nature of the Iran-United States Claims Tribunal and the Evolving Structure of International Dispute Resolution” American Journal of International Law, No. 84(1), (1999).
    4. Choudhury, Barnali, “Spinning Straw into Gold: Incorporating the Business and Human Rights Agenda into International Investment Agreements”, Pa. J. Int'l L., No. 38, (2016).
    5. Comeaux, Paul, & Stephen Kinsella, “Reducing Political Risk in Developing Countries: Bilateral Investment Treaties, Stabilization Clauses, and MIGA & (and) OPIC Investment Insurance”, NYL Sch. J. Int'l & Comp. L., No. 15, (1994).
    6. Eliasoph, Ian, “A Missing Link: International Arbitration and the Ability of Private Actors to Enforce Human Rights Norms”, New Eng. J. Int'l & Comp. L., No. 10 (2004).
    7. Forester, Jürgen Habermas, “Communication and the Evolution of Society”, Theory and Society, 10(5), (1981).
    8. Fry, James, “International Human Rights Law in Investment Arbitration: Evidence of International Law's Unity”, Duke J. Comp. & Int'l L., No. 18, (2007).
    9. Gazzini, Tarcisico, “The 2016 Morocco–Nigeria BIT: An Important Contribution to the Reform of Investment Treaties”, 8 Investment Treaty News, Issue 3, (2017).
    10. Gottwald, Eric, “Leveling the Playing Field: Is it Time for a Legal Assistance Center for Developing Nations in Investment Treaty Arbitration?” American University International Law Review, No. 22(2), (2007).
    11. Gu, Weixia, “Confidentiality Revisited: Blessing or Curse in International Commercial Arbitration?”, 15 AM. REV. INT’L ARB, (2005).
    12. Johnson, Lise, Lisa Sachs, & Jesse Coleman, “International Investment Agreements, 2014: A Review of Trends and New Approaches”, World, No. 7, (2015).
    13. Kaufmann-Kohler, Gabrielle. “Accountability in International Investment Arbitration”, Charles N. Brower Lecture. In Proceedings of the ASIL Annual Meeting, Vol. 110, (2016).
    14. Kaufmann-Kohler, Gabrielle, “Arbitral Precedent: Dream, Necessity or Excuse?: The 2006 Freshfields Lecture”. Arbitration International, No. 23(3), (2007).
    15. Kaufmann-Kohler, Gabrielle, Laurence Boisson de Chazournes, Victor Bonnin, & Makane Moïse Mbengue, “Consolidation of proceedings in investment arbitration: how can multiple proceedings arising from the same or related situations be handled efficiently?: final report on the Geneva Colloquium held on 22 April 2006”. ICSID Review: Foreign Investment Law Journal, 21(1), (2006).
    16. Krajewski, Markus, “Human Rights in International Investment Law: Recent Trends in Arbitration and Treaty-Making Practice”, (2018). Available under: https://papers.ssrn.com/sol3.papers.cfm.
    17. MacKenzie, Gregory, “ICSID Arbitration as a Strategy for Levelling the Playing Field between International Non-Governmental Organizations and Host States”. Syracuse J. Int'l L. & Com., No. 19, (1993).
    18. Muchlinski, Peter, Surya Deva, & David Bilchitz, “The Impact of a Business and Human rights Treaty on Investment Law and Arbitration”, in: Surya Deva and David Bilchitz (eds), Building a Treaty on Business and Human Rights: Context and Contours, (2017).
    19. Peters, Paul, “Investment Risk and Trust: The Role of International Law”, in International Law and Development, No. 131, 153, Paul de Waart et al. eds., (1988).
    20. Peterson, Luke Eric, & Kevin Gray, “International Human Rights in Bilateral Investment Treaties and Investment Treaty Arbitration”, working paper for the Swiss Ministry for Foreign Affairs, International Institute for Sustainable Development (IISD), Winnipeg (2003).
    21. Rogers, Catherine, “The Vocation of the International Arbitrator”, U. Int'l L. Rev., No. 20 (2004).
    22. Smit, Hans, “Breach of Confidentiality as a Ground for Avoidance of the Arbitration Agreement”. Rev. Int’l Arb., No. 11, (2000).
    23. Stephan, Paul, “The Futility of Unification and Harmonization in International Commercial Law”, J. Int'l L., No. 39 (2014).
    24. Stryker, Robin, “Rules, resources, and legitimacy processes: Some implications for social conflict, order, and change”. American Journal of Sociology, No. 99(4), (1994).
    25. Suda, Ryan. “The effect of bilateral investment treaties on human rights enforcement and realization”, Transnational Corporations and Human Rights, No. 33 (2006).
    26. Weiler, Todd, “Balancing Human Rights and Investor Protection: A New Approach for a Different Legal Order”, BC int'l & comp. L. Rev., No. 27 (2004).

    - Cases

    1. Biloune V. Ghana Investments Centre, 95 I.L.R. 183 (UNCITRAL 1989).
    2. CMS Gas Transmission Company V. The Republic of Argentina, ICSID Case No. ARB/01/8.
    3. Continental Casualty Company V. The Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/03/9.
    4. Enron Corporation and Ponderosa Assets, L.P. V. Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/01/3 (also known as: Enron Creditors Recovery Corp. and Ponderosa Assets, L.P. V. The Argentine Republic). 
    5. LG&E Energy Corp., LG&E Capital Corp., and LG&E International, Inc .V. Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/02/1.
    6. Occidental Petroleum Corporation and Occidental Exploration and Production Company V. The Republic of Ecuador, ICSID Case No. ARB/06/11.
    7. Tradex Hellas S.A. V. Albania, ICSID Case No. ARB/94/2, Decision on Jurisdiction, Dec. 24, 1996, 14 ICSID (W. Bank) 161 (1999).