یکی از موضوعات مهم نقض قرارداد، سلسله مراتب میان ضمانت اجراها و امکان تغییر آن ها است. تحقیق حاضر بر پایه این سؤال بنا شده است که آیا سلسله مراتب و اولویتی میان ضمانت اجراها وجود دارد یا خیر و آیا زیاندیده استحقاق دارد پس از انتخاب ضمانت اجرای مورد نظر خویش، آن را تغییر داده و ضمانت اجرای دیگری انتخاب کند؟ اسناد بین المللی راجع به قراردادها مانند اصول حقوق قراردادهای اروپا و اصول یونیدرو برخی از جنبه های موضوع را مورد توجه قرار داده اند؛ با این حال قانون مدنی ایران در این خصوص ساکت است و اگرچه برخی نویسندگان دیدگاه هایی در مورد سلسله مراتب ضمانت اجراها مطرح نموده اند، اما تغییر ضمانت اجرا در حقوق ایران هیچ گاه موضوع تحقیق قرار نگرفته است. مقاله حاضر با مطالعه تطبیقی می کوشد تا موضوع تحقیق را نسبت به ضمانت اجراهای الزام به ایفای تعهد، فسخ قرارداد، خسارت و تقلیل ثمن مورد تحلیل قرار دهد. بدیهی است که یافته های تحقیق حاضر در قلمرو قراردادهای داخلی و بین المللی کاربرد داشته و فواید عملی آن در دعاوی ناشی از قرارداد غیرقابل انکار است.
امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات اسلامیه، چ 33، 1391).
انصاری، علی، تئوری حسننیت در قراردادها- مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران و نظامهای حقوقی معاصر، (تهران: انتشارات جنگل، چ 1، 1388).
جعفری لنگرودی، محمدجعفر،مجموعۀ محشی قانون مدنی، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 1، 1379).
حائری شاهباغ، سید علی، شرح قانون مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 3، 1387).
شعاریان، ابراهیم و رحیمی، فرشاد، حقوق بیع بین المللی: شرح کنوانسیون بیع بینالمللی کالا در پرتو دکترین و رویه قضایی مطالعۀ تطبیقی با اسناد بینالمللی و حقوق ایران، (تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چ 2، 1395).
شمس، عبدالله،آیین دادرسی مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات دراک، چ 33، 1394).
شهیدی، مهدی، حقوق مدنی- آثار قراردادها و تعهدات، ج 3 (تهران: نشر مجد، چ 2، 1383).
کاتوزیان، ناصر، عقود معین، ج 1، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 12، 1392).
کاتوزیان، ناصر،قواعد عمومی قراردادها، ج 4، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 8، 1393).
کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، ج 5، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 1، 1397).
کاتوزیان، ناصر،قواعد عمومی قراردادها، ج 3، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 11، 1397).
مذاکرات و آرای هیأت عمومی دیوان عالی کشور سال 1377، (تهران: ادارۀ وحدت رویه و نشر مذاکرات هیئت عمومی دیوان عالی کشور، چ 1، 1380).
- مقالات
انصاری، علی؛ بادینی، حسن؛ شاهی، احد، « انجام عین تعهد در تقابل با قابلیت جمع فسخ قرارداد و پرداخت خسارات: سنجش کارآیی در نظام ضمانت اجراهای قراردادی»، حقوق خصوصی، دورۀ 14، ش 2 (1396).
بادینی، حسن و فروزان بروجنی، فرناز، «نگرش تحلیلی به امکان فسخ قرارداد با وجود ممکن بودن اجرای عین تعهد در حقوق آلمان و ایران»، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ 10، ش 1 (1397).
پارساپور، محمدباقر و همکاران، «قابلیت جمع شیوههای جبران خسارت قراردادی در حقوق اسلام و ایران در مقایسه با اسناد بینالمللی»، فصلنامۀ پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال دوم، ش 3 (1394).
حسین گندمکار، رضا، «بررسی تطبیقی ضمانت اجرای تخلف متعهد از انجام تعهد (مطالعۀ در حقوق ایران و نظام کامنلا و رومی ژرمنی)»، پژوهشتطبیقیحقوقاسلاموغرب، ش 4 (1396).
خورسندیان، محمدعلی و محمدی بصیر، فرهاد، «الزام به اجرای عین تعهدات قراردادی در حقوق ایران در مقایسه با اسناد نوین حقوق خصوصی»، دوفصلنامۀ دیدگاههای حقوق قضایی، ش 79 و 80 (1396).
داروئی، عباسعلی، «فسخ به جهت نقض قرارداد (فسخ ابتدایی)»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش 10 (1393).
صادقی نشاط، امیر، «حق فسخ قرارداد با وجود امکان الزام به اجرا در حقوق ایران»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 39، ش 4 (1388).
صفایی، سید حسین، «نقد آرای قضائی»، ماهنامۀ دادرسی، سال چهارم، ش 22 (1379).
صفایی، سید حسین و الفت، نعمتالله، «اجرای اجباری عین تعهد و تقدم آن بر حق فسخ قرارداد»، نامۀ مفید، ش 79 (1389).
علی دایی احمدی؛ ابوالفضل، پارساپور، محمدباقر؛ شهبازینیا، مرتضی، «رابطۀ بین الزام به اجرای عین تعهد و فسخ عقد (مطالعۀ تطبیقی در فقه امامیه، حقوق ایران و انگلیس)»، پژوهشهای حقوق تطبیقی، دورۀ 23، ش 4 (1398).
کاظمی، محمود و ربیعی، مرضیه، «نقض احتمالی قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بینالمللی کالا(1980) و نظامهای حقوقی خارجی»، دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی دانش حقوق مدنی، ش 1 (1391).
قربانوند، محمدباقر، «تحلیل موقعیت وجه التزام در قراردادها»، ماهنامۀ کانون، ش 9-188 (1384).
مقدری امیری، عباس و عسگری، حکمتاله، «بررسی فقهی و حقوقی اجرای اجباری عین تعهد در حقوق ایران»، پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، ش 39 (1394).
نورانی مقدم، سید یونس؛ حاجی عزیزی، بیژن؛ عیوضی، محمدجواد، «جمع ضمانت اجراهای اصلی تخلف از اجرای قرارداد در فقه امامیه، حقوق ایران و انگلستان»، فصلنامۀ مجلس و راهبرد، ش 92 (1396).
ب) انگلیسی
- Books
Bonell, Michael Joachim, An international restatement of contract law- The UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts, (the USA: Transnational Publishers Inc., 3rd, 2005).
Brödermann, Eckart, UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts: An Article-by-Article Commentary, (Netherlands: Kluwer Law International, 2018)
Burrows, Andrew, Understanding the Law of Obligations: Essays on Contract, Tort and Restitution, (the UK: Hart Publishing, Oxford University Press, 1998).
Campbell Black, M. A., Henry, Black’s Law Dictionary, (the USA: West Publishing Co., 1968).
Chengwei, Liu, Remedies for Non-performance - Perspectives from CISG, UNIDROIT Principles and PECL, (SiSU on behalf of CISG Database, Pace Institute of International Commercial Law, 2003).
Cheshire, G. C., Fifoot, C. H. S. and Furmston, M. P., The Law of Contract, (England: Butterworth, 8th, 1972).
Fauvarque-Cosson, Bénédicte & Mazeaud, Denis, European Contract Law-Materials for aCommon Frame of Reference: Terminology, Guiding Principles, Model Rules, (Germany: Sellier- European Law Publisher, 2008).
Felemegas, John (ed), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (the USA: Cambridge University Press, 2007).
Jansen, Sanne, Consumer Sales Remedies in US and EU Comparative Perspective, (the UK: Intersentia, 2018).
Lando, Ole & Beale, Hugh, et al. (eds), Principles of European Contract Law (Combined and Revised), (Netherlands: Kluwer Law International, 2000).
Meyer, Lars, Non-Performance and Remedies under International Contract Law Principles and Indian Contract Law: A Comparative Survey of the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts, the Principles of European Contract Law, and Indian Statutory Contract Law, (Germany: Peter Lang Pub, 2010).
Pentland, Lord and Caroline, Drummond, et al.,Discussion Paper on Remedies for Breach of Contract, (Scotland: Scottish Law Commission, 2017).
Sales, Uniform Commercial Code 50, (2009-2010).
Schlechtriem, Peter & Schwenzer, Ingeborg, Commentary on the UN Convention on the International Sale of Goods (CISG), (the UK: Oxford, 3rd, 2008).
Stefan Vogenauer & Jan Kleinheisterkamp (eds), Commentary on the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts (PICC), (the USA: Oxford University Press, 2014).
Treitel, G. H., Remedies for Breach of Contract: A Comparative Account, (the USA: Oxford University Press, 1988).
UNCITRAL Digest of Case Law on the United Nations Convention on the International Sale of Goods, (the USA: United Nations, 2008).
Von Bar, Christian and Clive, Eric, et al. (eds), Principles,Definitions and Model Rules of European Private Law, Draft Common Frame of Reference (DCFR), Prepared by the Study Group on a European Civil Code and the Research Group on EC Private Law, (Germany: Sellier- European Law Publishers, 2009).
- Articles
Brooks, Richard R.W and Stremitzer, Alexander, “Remedies On and Off Contract”, Yale Law School Faculty Scholarship (2011).
Byers, Michael, “Abuse of Rights: An Old Principle, A New Age”, McGill Law Journal, Vol. 47 (2002).
Carter, JW, “Suspending Contract Performance for Breach”, In: Beatson, Jack & Friedman, Daniel, (eds), Good Faith and Fault in Contract Law, (UK: Oxford Scholarship Online, 2012),
Chengwei, Liu, “Specific Performance: Perspectives from the CISG, UNIDROIT Principles, PECL and Case Law”, 2nd edition, Case annotated update (2005).
Chengwei, Liu, “Remedies available: Comparison between the Provisions of CISG Articles 45 and 61 and the Counterpart Provisions of the PECL Articles 8:101 and 8:102”, In: Felemegas, John (ed), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (the USA: Cambridge University Press, 2007).
Deinard, Amos S. & Deinard, Benedict S., “Election of Remedies”, Minnesota Law Review, Vol. 6, No. 5 (1922).
Dresser, Duane W., “Procedural Control of Damages by Election of Remedies”, The Hastings Law Journal, Vol. 12, Issue 1 (1960).
Eisenberg, Theodore & Miller, Geoffrey P., “Damages versus Specific Performance: Lessons from Commercial Contracts”, Journal of Empirical Legal Studies, Vol. 12, Issue 1 (2015).
Felemegas, John, “The Right to Require Specific Performance: Comparison between the Provisions of the CISG (Arts. 28, 46, and 62) and Counterpart Provisions of the UNIDROIT Principles (Arts. 7.2.1–7.2.5)”, In: Felemegas, John (ed), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (the USA: Cambridge University Press, 2007).
Flechtner, Harry M., “Buyers’ Remedies in General and Buyers’ Performance-Oriented Remedies”, Journal of Law and Commerce, Vol. 23 (2005-6).
Freiheit, Jessica, “The Breakdown of Hierarchy: Damages at Law versus Damages in Equity”, Manitoba Law Journal, Vol. 27, No. 2 (2000).
Gotanda, John Y., “Using the Unidroit Principles to Fill Gaps in the CISG”, Villanova University Charles Widger School of Law (2007).
Haller, Heiko & Keilmann, Annette, “In Claimant’s Hands? Admissibility and Consequences of a Withdrawal of Claim in International Arbitration”, Journal of International Arbitration, Vol. 35, Issue 6 (2018).
Hellner, Jan, “Specific Performance in Swedish Contract Law”, Scandinavian Studies in Law, Legal Issues of the Late 1990s, Vol. 38 (2009).
Jacobs, Christopher M., “Notice of Avoidance under the CISG: A Practical Examination of Substance and Form Considerations, the Validity of Implicit Notice, and the Question of Revocability”, University of Pittsburgh Law Review, No. 64 (2003).
Kalamees, Piia, “Hierarchy of Buyer’s Remedies in Case of Lack of Conformity of the Goods”, Juridica International, Vol. 18 (2011).
Larsen, Paul L., “Election of Remedies: When Is Election Irrevocable in Contract-Fraud Situations?”, California Law Review, Vol. 36, No. 4 (1948).
Laycock, Douglas, “The Death of the Irreparable Injury Rule”, Harvard Law Review, Vol. 103 (1990).
Loos, Marco, “Consumer Sales Law in the Proposal for a Consumer Rights Directive”, European Review of Private Law, Vol. 18, Issue 1 (2010).
Marín García, Ignacio, “Enforcement of Penalty Cluases in Civil and Common Law: A Puzzle to Be Solved by the Contracting Parties”, European Journal of Legal Studies, Vol. 5, No. 1 (2012).
McGuire, James D., “The Election of Remedies”, Rocky Mountain Law Review, Vol. 9, No. 3 (1937).
McKendrick, Ewan and Maxwell, Iain, “Specific Performance in International Arbitration”, The Chinese Journal of Comparative Law, Vol. 1, No. 2 (2013).
Perillo, Joseph, “Abuse of Rights: A Pervasive Legal Concept”, Pacific Law Journal, Vol. 27 (1995).
Rahimi Dizgovin, Farshad, “Foundations of Specific Performance in Investor-State Dispute Settlements: Is It Possible and Desirable?”, Florida Journal of International Law, Vol. 28 (2016).
Schulte-Nölke, Hans, Zoll, Fryderyk & Charlton, Shaun, “Remedies for Buyers in B2C Contracts: General Aspects”, European Parliament (2012).
Vanto, Jarno, “Remedy of Reduction of Price: Remarks on the Manner in which the Principles of European Contract Law May Be Used to Interpret or Supplement Article 50 of the CISG”, In: Felemegas, John (ed), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (the USA: Cambridge University Press, 2007).
Watterson, Stephen, “Alternative and Cumulative Remedies: What Is the Difference?”, Restitution Law Review, Vol. 11 (2003).
Wright, David, “Discretion with Common Law Remedies”, Adelaide Law Review, Vol. 23 (2002).
Yovel, Jonathan, “Cure after Date for Delivery: Comparison between Provisions of the CISG (Seller’s Right to Remedy Failure to Perform: Article 48) and the Counterpart Provisions of the PECL (Articles 8:104 and 9:303)”, In: Felemegas, John (ed), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (the USA: Cambridge University Press, 2007).
Zimmermann, Reinhard, “Liability for Non-Conformity: The New System of Remedies in German Sales Law and Its Historical Context”, 10th John Maurice Kelly Memorial Lecture, Dublin (2004).
- Cases
Banque Nationale du Canada v. Houle, [1990] 3 S.C.R. 122.
Belding v. Whittington, 154 Ark. 561 (1922).
Buckmaster v. Bertram, 186 Cal. 673, 200 Pac. (1921).
Case No. VIII ZR 300/96 [Bundesgerichtshof, Germany, 25.06.1997]
Clutha v Millar (No.3) [2002] NSWSC 642, at [20] per Austin J.
Commercial Centre Realty Co. v. Superior Court, 7 Cal. (2d) 121 (1936)
Grant, Alexander & Co. v. Savannah, Griffin & North Alabama Railroad, 51 Ga. 348 (1874)
Mansfield v. Pickwick Stages, 191 Cal. 129, 215 P. 389 (Cal. 1923)
شعاریان ستاری, ابراهیم, & صاحب جمع, سارا. (1400). سلسله مراتب و تغییر ضمانت اجراهای نقض قرارداد: تحلیل رویکرد اسناد بین المللی و حقوق ایران. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, 12(24), 33-79. doi: 10.22034/law.2021.44754.2854
MLA
ابراهیم شعاریان ستاری; سارا صاحب جمع. "سلسله مراتب و تغییر ضمانت اجراهای نقض قرارداد: تحلیل رویکرد اسناد بین المللی و حقوق ایران". مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, 12, 24, 1400, 33-79. doi: 10.22034/law.2021.44754.2854
HARVARD
شعاریان ستاری, ابراهیم, صاحب جمع, سارا. (1400). 'سلسله مراتب و تغییر ضمانت اجراهای نقض قرارداد: تحلیل رویکرد اسناد بین المللی و حقوق ایران', مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, 12(24), pp. 33-79. doi: 10.22034/law.2021.44754.2854
VANCOUVER
شعاریان ستاری, ابراهیم, صاحب جمع, سارا. سلسله مراتب و تغییر ضمانت اجراهای نقض قرارداد: تحلیل رویکرد اسناد بین المللی و حقوق ایران. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, 1400; 12(24): 33-79. doi: 10.22034/law.2021.44754.2854