بررسی تطبیقی خسارت از دست دادن حق استفاده از اموال در نظام‌های حقوقی ایالات متحده امریکا و ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

یکی از شروط بسیار مهم در قابلیت مطالبه خسارات، بحث قطعیت خسارت وارده است. برای این‌که خسارتی قابل مطالبه باشد، صرف حدس و گمان برای مطالبه آن کافی نیست و لازم است خسارت وارده قطعی باشد. ازجمله خساراتی که اصل وقوع خسارت در آن قطعی است اما در میزان خسارت وارده عدم قطعیت‌هایی وجود دارد، «خسارت از دست دادن حق استفاده از اموال» است که بیشتر در حوزه مسئولیت مدنی و پرونده‌های مربوط به تصادفات مورد مطالبه گیرد؛ هرچند که محدود به این مورد نیست. با توجه به این‌که در نظام حقوقی ما این نوع خسارت باوجود اهمیت و کاربرد گسترده، تاکنون مورد بررسی و تحلیل نویسندگان این حوزه قرارگرفته است، در این نوشتار تلاش شده است تا با رویکردی تطبیقی، به معرفی این خسارت پرداخته شود و مهم‌ترین استدلال‌های مطروحه در موافقت و مخالفت پذیرش آن مورد تحلیل قرار گیرد. همچنین تفاوت‌های آن با خسارت عدم‌النفع بررسی شود و رایج‌ترین شیوه‌های ارزیابی و محاسبه آن معرفی گردد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که پذیرش این خسارت در تمامی نظام‌های حقوقی جهت نیل به اصل مهم و بنیادین «جبران کامل خسارات» ضرورتی انکارناپذیر است و پذیرش آن در نظام حقوقی ما نیز با توجه به مواد 328 ، 331 قانون مدنی با مانعی مواجه نیست.

کلیدواژه‌ها


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. کاتوزیان، ناصر، الزام‌های خارج از قرارداد، ج 2، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ 8، 1387).
    2. کاتوزیان، ناصر، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت، (تهران: نشر میزان، 1386).
    3. کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1387).

    - مقالات و آیین‌نامه‌ها

    1. سامت، محمدعلی، «فوت منفت یا عدم‌النفع در حقوق اسلام و ایران»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 42 (1377).
    2. سکوتی، رضا و شمالی، نگار، «جایگاه عدم‌النفع در نظام حقوقی ایران»، مجلۀ مطالعات حقوقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 2 (1390).
    3. آیین‌نامۀ اجرایی قانون حمایت از مصرف‌کنندگان خودرو مورخ 28/01/1395.

    ب) انگلیسی

    1. Alessi, Louis DE, “The Rule of Liability for Loss of Use When Property Is Totally Destroyed: Some Economic Consideration”, University of Miami Law Review, vol. 32, Number 2, (1978).
    2. Brownstein, Alan E., “What’s the Use? A Doctrinal and Policy Critique of the Measurement of Loss of Use Damages”, Rutgers Law Review, No. 3, vol. 37, (1985).
    3. Editorial Board, “Damages: Objective Determination of the Value of the Use of a Chattel”, Harvard Law Review, vol. 36, (1962).
    4. Ely, Robert C., “Proof and Submission of Loss of Use”, Insurance Counsel Journal, (1955).
    5. Fletcher, Douglas D & Craig L. Reese, “Adjusting Loss of Use Claims”, Texas Law Update, (2009).
    6. Freeman, Rober A., “Recovery for the Loss of Use of a Pleasure Vehicle, University of Miami Law Review, vol. 23, (1968).
    7. Givens, Jimmy D., “Damages for Loss of Use of a Damaged or Destroyed Chattel”, Oklahoma Law Review, vol. 34, (1981).
    8. Hille, Christian Peter, “Compensation for Loss of Use Under German Law: An Economic Approach”, Anglo-German Law Journal, vol. 3, (2017).
    9. Holt, Eric R., “Loss of Use as an Item of Damages in Admiralty Collision Cases”, University of San Francisco Law Review, vol. 12, (1978).
    10. Kanner, Allan & Nagy, Tibor, “Measuring Loss of Use Damage in Natural Resource Damage Actions (NRD)”, Columbia Journal of Environmental Law, vol. 30. 2, (2005).
    11. Kelman, Mark, “Consumption Theory Production Theory and Ideology in the Coase Theorem”, Southern Californian Law Review, vol. 52, (1979).
    12. Kimball, Spencer L. “Automobile Accident Compensation System: Objective and Perspectives Crisis in Car Insurance”, University of Illinois Law Forum, vol. 196, (1967).
    13. Kom, Enoch D., “Total Loss of Property and Loss of Use or Earnings”, Ghana Law Review, vol. 4, (1972).
    14. Lee, James M., “Loss of Use Damage for Injuries of Interests in Commercial Chattel”, Fordham Urban Law Journal, Number 1, vol. 15, (1987).
    15. Secrest, Thomas W., “A Method to Determine Financial Loss of Use in a Real Estate Setting”, Journal of legal Issues and Cases in Business, vol. 2, (2013).
    16. Tolber, Ned & Thomas Dunford, “Recovering Property Damages Under California Law”, Cozen o'Conner, (2002).
    17. Uzzelle, G. Hamp, “Damages for Loss of Use”, Tulane Maritime Law Journal, vol. 18, (1994).