بر اساس تبصرۀ مادۀ 452 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392ش، ورثۀ مقتول از دیۀ مقتول نیز ارث میبرند، اما «بستگان مادری» استثنا شدهاند. تبصرۀ یادشده راجع به مصادیق «بستگان مادری» که محروم از ارث دیه هستند، مطلق بوده، همۀ بستگان مادری را شامل میشود؛ لکن فقیهان دربارۀ آن اختلاف نظر دارند و قول منطبق با مفاد تبصرۀ یادشده یکی از اقوال در مسئله است. سه دیدگاه دیگر از این قرار است: تمام بستگان مادری از دیه ارث میبرند؛ کلالۀ امی یعنی برادران و خواهران مادری از دیه ارث نمیبرند؛ کلالۀ امی و خواهران پدری از دیه ارث نمیبرند. دیدگاه عدم ارثبری همۀ بستگان مادری از دیۀ مقتول مورد توجه مشهور فقیهان و منطبق با اطلاق عبارت تبصرۀ یادشده است که در این تحقیق ادلۀ آن و نیز ادلۀ سه قول دیگر نقل و ارزیابی میشود. نوع این پژوهش، کاربردی بوده، روش انجام آن از حیث تعیین مصداق بستگان مادری در فقه و قانون به صورت کتابخانهای و از حیث تعیین آن در رویۀ قضایی به روش پیمایشی (Survey research method) و با هدف تبیین مصداق بستگان مادری محروم از ارث دیه در دیدگاه فقها و قانونگذار است.