با تصویب قانون مجازات اسلامی در سال 1392، تحولات گسترده‌ای در سیستمِ تعیین و اِعمال کیفرها، به‌ویژه در تعزیرات به‌وجود آمد. قانون یادشده ضمن حفظ تقسیم‌بندی شرعیِ مجازات‌ها، تعزیرات را به هشت درجه تقسیم کرده است. درجه‌بندی کیفرها در نظام‌های حقوقی امری معمول و دارای آثار ماهوی و شکلی است و نقش انکارناپذیری در ضابطه‌مند کردن اِعمال واکنش‌ها و نحوۀ به‌کارگیری تأسیس‌های حقوقی مقرر در قانون دارد. ولی پرسش این است که مبنای درجه‌بندی هشت‌گانه در قانون یادشده چیست؟ اجرا و اِعمال این درجه‌بندی چه آثار و تبعاتی می‌تواند داشته باشد؟ هدف نوشتار حاضر بررسی خلأها و آسیب‌های وارده بر درجات هشت‌گانۀ کیفرها در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 است. یافته‌ها و نتایج تحقیق حاکی از آن است که قانون‌‌‌گذار در خصوص درجه‌بندی کیفرهای تعزیری از مبنای خاص و معقولی پیروی نکرده است و اختصاص آن به تعزیرات هم مبنایی ندارد و نبود مبنا موجدِ آثار منفی ازجمله عدم تشخیص مجازات شدید از خفیف، نقض حقوق مکتسبۀ متهم، و تناقض با سیاست‌هایِ کلی نظام قضایی شده است و از طرفی، درجه‌بندی هشت‌گانۀ کیفرها بر برخی تأسیس‌های حقوقی اثر منفی داشته و ماهیت حقوقی آن نهادها را متزلزل کرده است. لذا درجه‌بندی سه‌گانۀ تمام کیفرها (حدود، قصاص و دیات) می‌تواند ایرادات موجود را مرتفع سازد.
آل طاها، سید هاشم (1392)، «آسیب‌شناسی درجه‌بندی مجازات‌ها در قانون مجازات اسلامی»، فصلنامه عتالی حقوق، شمارۀ 7.
الهام، غلامحسین و برهانی، محسن (1392)، درآمدی بر حقوق جزای عمومی: واکنش در برابر جرم، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
بوستانی، باقر و قانع‌فر، نوروز (1396)، «مبانی و آثار حقوقی سیاست جنایی درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری»، فصلنامۀ مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دورۀ سوم، شمارۀ 2.
پورقهرمانی، بابک (1387)، «جرائم بدون مجازات»، ماهنامۀ دادرسی، سال دوازدهم، شمارۀ 68.
پورقهرمانی، بابک (1388)، «آرای وحدت رویۀ متعدد در موضوع واحد»، نشریۀ پیام آموزش، شمارۀ 41.
توجهی، عبدالعلی (1395)، آسیب‌شناسی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چاپ سوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه قوۀ قضائیه.
حاجی ده‌آبادی، احمد (1389)، «طبقه‌بندی مجازات‌ها در قانون مجازات اسلامی؛ جایگاه تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال هفتادوچهارم، شمارۀ 69.
حاجی ده‌آبادی، محمدعلی و آل طاها، سید هاشم (1395)، «مبانی و معیارهای اسلامی طبقه‌بندی جرائم»، فصلنامۀ حقوق جزا و سیاست جنایی، دورۀ اول، شمارۀ 1.
عاملی، محمد (بی تا)، القواعد والفوائد، جلد 1 و 2، قم: منشورات مکتبه المفید.
محبی، جلیل و ریاضت، زینب (1395)، «مبنا و مدل کیفرگذاری تعزیری (مطالعۀ موردی جرائم علیه امنیت)»، فصلنامۀ آفاق امنیت، سال نهم، شمارۀ 33.
محسنی، مرتضی (1375) دورۀ حقوق جزای عمومی، جلد 2، چاپ اول، تهران: انتشارت گنج دانش.
مصدق، محمد (1392)، شرح قانون مجازات اسلامی، چاپ سوم، تهران: انتشارت گنج دانش.
)