دربارۀ تصرفات ناقلۀ مال متعلق حق غیر نظیر مال مرهونه و یا مبیع متعلق حق فسخ ذوالخیار، مطالب و دیدگاههای متعددی در فقه و حقوق مطرح شده، اما در اغلب آنها تصرفات ناقله به بررسی بیع عین محدود شده است. لذا تکلیف اجارۀ مال متعلق حق غیر و آن هم در محدودۀ وسیعتری که مصادیق مختلفی از حق غیر نظیر حق شفعه، حق انتفاع، ارتفاق و یا حق طلبکاران در مال توقیفی را دربرمیگیرد، مشخص نیست و یا در این باره توضیحات مختصری وجود دارد. لذا مقالۀ حاضر در جهت تبیین صحت اجارۀ مال متعلق حق غیر تدوین یافته است. در این زمینه با توسل به نظریات و قواعد فقهی نظیر قاعدۀ تسلیط و لاضرر، نظریات حقوقدانان و برخی مواد قانونی نظیر مواد 454 و 500 قانون مدنی، صحت و نفوذ اجاره پیش و پس از اعمال حقوق غیر ثابت میشود. همچنین بیان میگردد، مستأجری که مال متعلق حق غیر را اجاره کرده است، میتواند به دلیل جهل به حق غیر و عدم استیفای کامل منافع، عقد اجاره را فسخ نماید.
حلى، نجمالدین جعفربن حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد 3، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
حلی، علامه، حسنبن یوسفبن مطهر اسدی (1414ق)، تذکره الفقهاء(ط-الحدیثه)، جلد 5و12و13، چاپ اول، قم: مؤسسۀ آل البیت علیهمالسلام.
حلی، علامه، حسنبن یوسفبن مطهر اسدی (1420ق)، تحریر الأحکام الشرعیه علی مذهب الإمامیه، جلد 4، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق علیهالسلام.
حلی، ابن ادریس، محمدبن منصور بن احمد (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریرالفتاوی، جلد 2، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
خویی، سید ابوالقاسم موسوی (بیتا)، المکاسب-مصباح الفقاهه، جلد 7.
دزفولی، مرتضیبن محمد امین انصاری (1415ق)، کتاب المکاسب المحرمه و البیع و الخیارات (ط-الحدیثه)، جلد 6، چاپ اول، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
سبزوارى، محقق، محمد باقربن محمد مؤمن (1423ق)، کفایه الأحکام، جلد 1، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
شوشتری، محمدتقی (1406ق)، النجعه فی شرح اللمعه، جلد 6، چاپ اول، تهران: کتابفروشی صدوق.
شیرازی، سید محمد حسینی (بیتا)، إیصال الطالب إلی المکاسب، جلد 15، چاپ اول، تهران: منشورات اعلمی.
طبرسی، امین الإسلام، فضلبن حسن (1410ق)، المؤتلف من المختلف بین أئمه السلف، جلد 1، چاپ اول، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه.
طوسی، ابوجعفر، محمدبن حسن (1407ق)، الخلاف، جلد 3، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
طوسی، ابوجعفر، محمدبن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، جلد 2، چاپ سوم، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
گیلانی، فومنی، محمدتقی بهجت (1426ق)، جامع المسائل، جلد 2، چاپ دوم، قم: دفتر معظمله.
44)عاملى، شهید اول، محمدبن مکى (بیتا)، القواعد و الفوائد، جلد 1، چاپ اول، قم: کتابفروشی مفید.