مبنای قاعده منبع ثانوی جبران خسارت و کاربرد آن در نظام بیمه (حقوق آمریکا و ایران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه بین المللی امام خمینی ره قزوین.

2 دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی ره قزوین.

3 استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی ره قزوین.

10.22034/law.2025.60408.3367

چکیده

پیدایش نهادهای جدید به منظور جبران خسارت زیان دیده در حوزه مسئولیت مدنی، به تدریج نقش نظام عام مسئولیت کمرنگ شد. وجود منابع جنبی چون بیمه های خصوصی و اجتماعی، صندوق تامین خسارات بدنی، موسسات خیریه، صندوق های تعاونی و... به تدریج این مسئله را ایجاد نمودند که جمع آنها با عامل زیان به منظور جبران خسارت زیان دیده چگونه باید صورت گیرد. به طور کلی چهار روش به منظور مواجهه و در برخورد با این مسئله در دنیا مطرح شد که حقوق کشورهای دنیا هر یک را با نظر به سیاست ها، اهداف و کارکرد آن انتخاب نموده اند. اعمال قاعده منبع ثانوی جبران خسارت یکی از روش های جبران خسارت شخص زیان دیده در حوزه مسئولیت مدنی است که قریب به دو قرن پیش به عنوان یک قاعده عام در حقوق آمریکا رسمیت یافت و یکی از اصول دکترین حقوق کامن لا است. شناخت این قاعده ما را به آن جا می رساند که بدانیم دلیل ایجاد این روش برای جبران خسارت چه بوده است و بر چه مبنایی استوار است و مضاف بر آن، بتوانیم کاربرد این روش را در نظام بیمه شناسایی کنیم. در این مقاله ضمن تشریح قاعده ی منبع ثانوی، استدلال
های موافق بر قاعده در حقوق آمریکا و ایران مورد بررسی گرفته و اعمال آن در موارد خاصی از بیمه تطبیق داده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات