3
استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
10.22034/law.2025.60340.3361
چکیده
اصل لزوم قراردادها امنیت و استواری روابط قراردادی را تضمین کرده و مانع از تخلف در اجرای تعهدات است؛ لیکن یکی از معاذیری که استثنا بر این اصل محسوب میشود، تغییر اوضاع و احوال قرارداد است که تعادل اقتصادی قرارداد را برهم زده، اجرای آن را دشوار، پرهزینه و غیرمتعارف کرده اما غیر ممکن نمیکند؛ خصوصاً در قراردادهای طولانی مدت که بین انعقاد قرارداد و اجرای آن فاصله می افتد. گرچه این نظریه در قوانین ایران تصریح نشده اما در نظام حقوقی ترکیه، با توجه به بحرانهای اقتصادی تجربه شده در سالهای اخیر و اثرات منفی این بحرانها به ویژه بر بدهیهای ارزی، امکان تعدیل قرارداد پذیرفته شده است. در این تحقیق به روش تحلیلی و توصیفی امکان تعدیل قرارداد، شرایط و آثار آن در حقوق ایران و ترکیه مورد مطالعه قرار گرفته است. با بررسی مبانی نظریهی تغییر اوضاع و احوال، به نظر می رسد در برخی از قراردادها، تأکید بر شرط ضمنی و در اغلب آن ها استناد به قاعدهی نفی عسر و حرج، می تواند توجیه مناسبی در فرض عدم توافق صریح طرفین یا نبود دلیل قانونی باشد، که براساس این مبانی، تغییر اوضاع و احوال می تواند آثاری از جمله تعلیق اجرا تا روشن شدن تکلیف نهایی، تعدیل میزان تعهدات و به تبع آن امکان درخواست مذاکره مجدد، را داشته باشد. در حقوق ترکیه برخلاف حقوق ایران، نظریه تغییر اوضاع و احوال قرارداد در قانون تعهدات پذیرفته شده و به تبع آن امکان تعدیل قرارداد نیز با دشواری های کمتری مواجه می باشد.
رضازاد باری, عذرا , مولایی, یوسف و جوادی, حسین . (1404). مبانی تعدیل قضایی قرارداد در حقوق ایران و ترکیه. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, (), -. doi: 10.22034/law.2025.60340.3361
MLA
رضازاد باری, عذرا , , مولایی, یوسف , و جوادی, حسین . "مبانی تعدیل قضایی قرارداد در حقوق ایران و ترکیه", مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, , , 1404, -. doi: 10.22034/law.2025.60340.3361
HARVARD
رضازاد باری, عذرا, مولایی, یوسف, جوادی, حسین. (1404). 'مبانی تعدیل قضایی قرارداد در حقوق ایران و ترکیه', مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, (), pp. -. doi: 10.22034/law.2025.60340.3361
CHICAGO
عذرا رضازاد باری , یوسف مولایی و حسین جوادی, "مبانی تعدیل قضایی قرارداد در حقوق ایران و ترکیه," مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, (1404): -, doi: 10.22034/law.2025.60340.3361
VANCOUVER
رضازاد باری, عذرا, مولایی, یوسف, جوادی, حسین. مبانی تعدیل قضایی قرارداد در حقوق ایران و ترکیه. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر, 1404; (): -. doi: 10.22034/law.2025.60340.3361