آثار قرارداد تأمین مالی دعوی از سوی شخص ثالث نسبت به طرفین قرارداد داوری در وضعیت تعارض منافع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

10.22034/law.2025.62779.3405

چکیده

تأمین مالی ثالث، نهادی است که در آن شخصی که طرف قرارداد نیست، وجه یا سایر حمایت‌های مادی را فراهم می‌کند تا طرف دعوی بتواند دعوی را طرح نماید. علاوه بر مزایایی که تأمین مالی شخص ثالث مانند افزایش دسترسی به عدالت دارد، برخی از حقوق‌دانان نگران مخاطراتی هستند که این نهاد می‌تواند ایجاد نماید؛ از جملۀ این مخاطرات تعارض منافع است. تعارض منافع بیشتر بین داوران و طرف‌های دعوی حاصل می‌شود. هرچه انواع تأمین‌کنندگان بیشتر شود، روابط بیشتری ایجاد می‌شود که زمینه‌های بروز تعارض را افزایش می‌دهد. نگارندۀ نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، آثار تأمین مالی شخص ثالث را در وضعیت تعارض منافع بررسی نموده است. ازجمله نتایج تحقیق اینکه تعارض منافع ممکن است با داور یا یکی از طرفین دعوی رخ دهد که هرکدام تأثیر متفاوتی بر رسیدگی دارند. درحالی که تعارض منافع داور تهدید برای رأی داوری است، تعارض منافع ممکن است به حقوق طرفین دعوی آسیب وارد سازد. برای تعارض منافع داور، این سه طریق باید پی گرفته شود: افشای قرارداد تأمین مالی ثالث، سلب صلاحیت داور، و افشای تعارض منافع. طرفین دعوی باید قرارداد تأمین مالی را برای داور افشا کنند و داور باید حقایق یا شرایطی را که باعث شک و تردید در بی‌طرفی و استقلال وی می‌شود، فاش سازد. برای تعارض منافع طرفین دعوی، اجرای قوانینِ رفتار حرفه‌ای برای وکلا و تأمین‌کنندگان پیشنهاد می‌شود تا در صورت وقوع سوء رفتار، موجب مسئولیت شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. الف) منابع فارسی

    - کتاب

    1. کاتوزیان، ناصر (1376). اعتبار امر قضاوت شده در دعوی مدنی. تهران: دادگستر.
    2. شمس، عبدالله (1390). آیین دادرسی مدنی دورۀ پیشرفته. تهران: دراک.
    3. معین، محمد (1394). فرهنگ فارسی. تهران: میلاد.
    4. مهاجری، علی (1392). شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی. ج 1، تهران: فکرسازان.

    - مقالات

    1. اکرمی، زهرا؛ حاتمی، علی‌اصغر و پاشازاده، حسن (1402). موانع و حیله‌های دادرسی در اجرای ارادی محکومیت‌های مالی (با تأکید بر نظریۀ سوءاستفاده از حق و رویۀ قضایی). مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 14 (32)، 33-63.  Doi: 10.22034/law.2023.50976.3117
    2. بنی‌جمالی، گلنارسادات؛ شهبازی‌نیا، مرتضی و امینی، منصور (1401). چالش‌های حقوقی تأمین مالی دعوی توسط شخص ثالث. حقوق تطبیقی، 9 (2)، 155-178.

    Doi: 10.22096/law.2022.522184.1848

    1. بنی‌جمالی، گلنارالسادات و شهبازی‌نیا، مرتضی (۱۴۰۱). الزام به افشای قرارداد تأمین مالی دعوی توسط ثالث. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، ۲۶ (۴)، ۱۳۷-۱۵۲.
    2. روشن، محمد؛ جواهرکلام، محمدهادی؛ قربانی جویباری، محمد (1402). وضعیت حقوقی اشاعۀ عوض در انتقال ارادی مال مشاع در آرای قضائی، دیدگاه‌های حقوق قضائی، 28 (102)، 73-96.

     Doi: 10.22034/jlvi.2023.709903

    1. سیمایی، حسین و دواشی، زیور (1401). چالش‌های ناشی از تأمین مالی هزینه‌های رسیدگی قضایی توسط ثالث برای تأمین‌شونده، تأمین‌کننده (ثالث) و طرف مقابل دعوا. تحقیقات حقوقی، 25 (98)، 171-196.                                 Doi: 10.22034/jlvi.2023.709903
    2. قاسمی حامد، عباس (1386). حسن نیت در قرارداد، مبنای تعهد به درستکاری و تعهد به همکاری در حقوق فرانسه، تحقیقات حقوقی، (46)، 99-128.
    3. غمامی، مجید و قاسمی، سجاد (1402). ابطال رأی داوری بر مبنای «دکترین نادیده گرفتن آشکار قانون» در حقوق امریکا؛ با نگاهی به حقوق ایران. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 14 (33)، 169-199.                           Doi: 10.22034/law.2023.56063.3260
    4. وکیلی‌مقدم، محمدحسین (1401). تحلیل مبانی و چالش‌های تأمین مالی دعوا و تبیین رهیافت‌هایی نوین برای حقوق ایران. حقوقی دادگستری، 86 (119)، 373-394.

     10.22106/jlj.2021.533361.4269: Doi

    1. هرمزی، خیراله (1395). «دعوای وارد ثالث تبعی در حقوق ایران و فرانسه»، دانش حقوق مدنی، 5 (2)، 49-58.

    ب) منابع انگلیسی

    - Books

    1. Angelynn, Meya (2013). Third-Party Funding in International Investment Arbitration: The Elephant in the Room, in Third-Party Funding in International Arbitration. ICC.
    2. Bai, Xinhong (2016). Research on Legal Regulation of International Investment Arbitration by Third Parties. Anhui: Anhui University of Finance and Economics.
    3. Fitzpatrick, Brian T. and Thomas, Randall S. (2021). The Cambridge Handbook of Class Actions: An International Survey. Cambridge University Press.
    4. Solas, Gian Marco (2019). Third Party Funding. Cambridge University Press.
    5. Zhang, Beibei (2021). Third Party Funding for Dispute Resolution a Comparative Study of England, Hong Kong, Singapore, the Netherlands, and Mainland China. London: Springer.

    - Articles

    1. Chen, Tsai-Fang. (2022). Development in Responses of Arbitral Tribunals to Third-Party Funding in International Investment Arbitration. Contemporary Asia Arbitration Journal (CAA Journal), 15 (1).
    2. Sahani, Victoria Shannon (2016). Judging Third-Party Funding, 63 (2) Ucla Law Review.
    3. Sahani, Victoria Shannon (2015). Harmonizing Third-Party Litigation Funding Regulation, 36 (3), Cardozo Law Review.
    4. Sebok, Anthony J. (2015). Should the Law Preserve Party Control- Litigation Investment, Insurance Law, and Double Standards, 56 (3) William & Mary Law Review.

    - Guidelines

    1. IBA Guidelines on Conflicts of Interest (2024).
    2. International Bar Association. IBA 'Guidelines on Conflicts of Interest in International Arbitration, (2014).
    3. The Association of Litigation Funders of England and Wales, Code of Conduct for Litigation Funders (2011).

    - Cases

    1. Lemire v. Ukraine
    2. Sehil v. Turkmenistan
مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
دوره 15، شماره 37
دی 1403
صفحه 33-59

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار