تعارض منافع به‌عنوان منشأ برخی جرایم در حقوق ایران با تأکید بر تجارب تقنینی در کانادا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 استادیار گروه حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سمنان

10.22034/law.2024.56461.3269

چکیده

تحلیل موضوعات از دیدگاه جرم‌شناسی و پیش‌بینی وقوع جرایم مبتلابه جامعه می‌طلبد که تجربیات قانون‌گذاری دیگر ملل در این خصوص مورد مطالعه قرار گیرد. از جملۀ این موضوعات به‌عنوان یکی از محمل‌های وقوع جرایم در آینده، تعارض منافع است که به‌رغم لایحۀ قانون منع مداخلۀ کارمندان دولت در معاملات دولتی مصوب سال 1337، شاهد بروز تعارض منافع در بخش‌های مختلف بوده‌ایم، به‌گونه‌ای که این امر با توجه به افت تراز شاخص سالیانۀ ادراک فساد ایران در نظام بین‌الملل به ساماندهی دقیقی منجر نشده است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال هستیم که آیا بسترهای تخلف‌زا و جرم‌زای تعارض منافع در ایران در حوزۀ صاحبان قدرت با توجه به رویکردهای دیگر کشورها قابل شناسایی و اقدام است؟ در پاسخ به این پرسش می‌توان گفت، با نگاهی به تجربیات کنترل تعارض منافع در قانون‌گذاری کشور کانادا که به‌منظور افزایش اعتماد عمومی به‌عنوان یک سرمایۀ اجتماعی در نتیجۀ تفکیک منافع خصوصی از عمومی مورد نظر مقنن کانادایی بوده است و نیز بومی‌سازی داخلی و قانونی آن، می‌توان زمینه‌های تخلفات و جرایم را در حوزۀ تعارض منافع کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. الف) منابع فارسی

    - مقالات

    1. آهن جان، حسن (1398). جرم‌شناسی جرایم اقتصادی و راه‌های پیشگیری از آن. دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام. کرج، 580-611.
    2. انصاری، باقر (1401). مدیریت تعارض منافع در بخش عمومی. مطالعات حقوق عمومی، 52 (1)، 297-321.                       Doi: 10.22059/jplsq.2020.292517.2235
    3. براتی، امیرنظام؛ زارعی، محمد حسین و مسعود، غلام‌حسین (1399). بررسی تطبیقی نقش جامعۀ مدنی تخصصی در مبارزه با فساد در کشورهای ایران و کره جنوبی. حقوق اداری، 7 (23)، 57-84.               Doi:29252/qjal.7.23.57
    4. جعفرپور صادق، الهام و عدالتجو، اعظم (1392). فساد مالی و راه‌کارهای پیش‌گیری از آن. تحقیقات حقوقی بینالمللی،6 (22)، 57-79.
    5. حیدری مهارلویی، رسول و صبحیه، محمدحسین (1400). بررسی چالش‌های تعارض منافع در نظام مهندسی کشور. نخبگان علوم و مهندسی، 6 (3)، 61-77.
    6. رسولی، رضا (1384). نقش بانک جهانی در مبارزه با فساد. تحول اداری، 8 (50). 61-78.
    7. رهنورد، فرج‌اله؛ محمدی فاتح، عمران و اسدی، رضا (1397). تفکر سیستمی بستری برای ارتقای عملکرد رهبران و اثربخشی سازمان های دولتی. فرایند مدیریت و توسعه، 31 (2)، 111-142.   Doi: 1001.1.17350719.1397.31.2.4.7
    8. سبحانی، حسن و الهی، فرشته (1402). موقعیت‌ها و مصادیق تعارض منافع در نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران. مجلس و راهبرد، 30 (114)، 239-277.

    Doi: 10.22034/mr.2022.5096.4900

    1. سرفرازی، مهرزاد؛ فزونی، مریم؛ زارع، شکوفه (1399). رویکردهای پیشگیری از فساد اداری، ضرورتی اساسی در استقرار یک دولت سالم و شفاف. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 3 (32)، 10-33.

    سیاه بیدی کرمانشاهی