تاملی بر مفهوم حق رای با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

2 استادیار دانشگاه تبریز

10.22034/law.2023.40448.3046

چکیده

حق رأی پاسداشت حقوق ملت در اداره امور و صیانت از حق حاکمیت مردم‌سالاری است. قانون اساسی آن را با عنوان حق مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت خویش به رسمیت شناخته است، هر شهروندی حق دارد خود را نامزد شورا‌های اسلامی کند و دیگران هم می‌توانند به او رأی دهند. قانونگذار می‌تواند در اجرای حاکمیت قانون، شرایط داوطلبان شوراها را با رعایت حقوق افراد تعیین کند ولی این‌گونه شرایط نمی‌تواند برخلاف قانون اساسی باشد. نظارت بر شرایط داوطلبی به عهده نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و کسی را نمی‌توان بدون مستند قانونی و دلیل معتبر از حق انتخاب شدن محروم کرد. بااینکه احراز جنبه‌های رفتاری نامزدی با شرایط کیفی ایجابی مادۀ 30 قانون انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در مراحل رسیدگی بر صلاحیت داوطلبان، موجب بحث در انتخابات و مسائلی در حق انتخاب شدن شهروندان می‌شود. پرسش این است که مفهوم حق رأی و مبانی حق انتخاب شدن در نظام حقوقی انتخابات شوراها چیست و از چه قابلیت قانونی برخوردار است؟ این پژوهش با تمرکز بر ظرفیت‌های قانون اساسی؛ مفهوم حق رأی را با رویکرد تقویت مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌ها به روش توصیفی و تحلیلی مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. یافته‌ها نشان می‌دهد، اگر معیار‌ها و شاخص‌های شرایط داوطلبی و آیین رسیدگی تخصصی مطابق با حقوق ملت، تفوق اصول قانون اساسی و راهکار سیاست‌های کلی انتخابات انجام‌پذیرد، می‌تواند منجر به تقویت اعمال حاکمیت مردم بر تعیین سرنوشت خویش، رفع ابهام از انتخاب شدن شهروندان و توسعه مشارکت عمومی در امور محلی گردد.

کلیدواژه‌ها

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 04 بهمن 1401

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار