همگام‌ ساختن قراردادهای یکپارچه‌سازی منابع نفتی همجوار داخلی با الزامات حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران،

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی پردیس کیش دانشگاه تهران

چکیده

اتخاذ رویکرد ترکیبی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز ایران یا به‌عبارت دیگر ادامه یافتن حضور قراردادی پیمانکار پس از مرحلۀ اکتشاف و توسعه به مرحلۀ تولید از یک سو و برقراری نسبت مستقیم میان عواید پیمانکار و سطح تولیدات میدان از سوی دیگر می‌تواند شرایطی را فراهم آورد که در آن، پیمانکَاران نواحی قراردادی همجوار در مواجهه با کشف منبع نفتی مشترک میان نواحی قراردادی اقدام به رقابت در برداشت هرچه بیشتر از مخزن نمایند. رویارویی دولت‌ها با مشکلات اقتصادی و زیست‌محیطی ناشی از چنین رقابت‌هایی، موجبات تدوین مقرراتی در خصوص یکپارچه‌سازی نواحی همجوار قراردادی و به تبع آن فراگیری قراردادهای یکپارچه‌سازی و عملیات یکپارچه در این عرصه را فراهم آورده است. الگوی قراردادی تعرفه‌شده از سوی انجمن مذاکره‌کنندگان بین‌المللی نفت را می‌توان تلاشی برای جمع‌آوری رویه‌های حاکم بر تنظیم این قراردادها به‌منظور تدوین یک قرارداد نمونۀ استاندارد دانست. کاربست این الگوی قراردادی در ایران مستلزم رعایت الزامات حقوق ملی ازجمله قواعد آمرۀ حقوق قراردادهاست که از این منظر پذیرش امکان انعقاد آن در نگاه نخست با تردیدهایی همراه است. تحلیل حقوقی موارد چالش‌برانگیز نشان می‌دهد که با رعایت برخی تمهیدات که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود می‌توان قراردادهای یادشده را با الزامات حقوق ایران همگام نمود.

کلیدواژه‌ها


  1. الف) فارسی

    - کتا‌ب‌ها

    1. امانی، مسعود، حقوق قراردادهای بینالمللی نفت، (تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، چ 1، 1393).
    2. شیروی، عبدالحسین، حقوق نفت و گاز، (تهران: نشر میزان، چ 1، 1393).
    3. کاتوزیان، ناصر، عقود معین «مشارکتها، صلح»، (تهران: گنج دانش، چ 14، 1396).
    4. کاتوزیان، ناصر، مقدمۀ علم حقوق، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 42، 1383).
    5. کاتوزیان، ناصر، درسهایی از عقود معین، (تهران: گنج دانش، چ 6، 1383).
    6. هوشمند کوچی، جابر، موافقتنامههای علیات مشترک با نگاهی به قراردادهای بالادستی نفتی در ایران، (تهران: کتابراه، چ 1، 1397).

    - مقالات

    1. ایران‌پور، فرهاد، «مالکیت و مفهوم آن در قراردادهای نفتی»، فصلنامۀ حقوق، ش 1 (1389).
    2. صادقی مقدم، محمدحسن و صالحی علی‌آبادی، حامد، «بررسی تطبیقی کفایت قابلیت تعیین مورد معامله در حقوق ایران، مصر و کامن‌لا»، حقوق خصوصی، ش60 (1389).
    3. صفایی، سید حسین، «نگاهی دیگر به ضابطة کفایت علم اجمالی در مورد معامله»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 59 (1391).
    4. کاشانی، جواد و قلی‌زاده، توحید، «یکپارچه‌سازی منابع مشترک نفت و گاز در الگوی جدید قراردادهای نفتی ایران»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 23 (1397).

    ب) انگلیسی

    - Books

    1. English W. “Unitisation Agreements” in Upstream Oil and Gas Agreements, London: Sweet & Maxwell Ltd. (1996).
    2. John S. Lowe. Oil and Gas Law in a Nutshell, 6th Edition, Kindle Edition, Minnesota: West Academic Publishing. (2014).
    3. Kramer Bruce M. & Martin Patrick H., The Law of Pooling and Unitization, California: LexisNexis, Matthew Bender. (2017).
    4. Pereira Eduardo G. & Carloni Giulia, Understanding Joint Operating Agreements, Cambridge: Intersentia. (2016).

    - Articles

    1. Amui Sandoval & Melo Marienne L. R., “Unitization of Oil and Gas Reservoirs”, AIPN Advisor, No. 231. (2003).
    2. David M, Ong., “Joint Development of Common Offshore Oil and Gas Deposits: ‘Mere’ State Practice or Customary International Law?” The American Journal of International Law, Vol. 93, No. 4. (1999).
    3. Gideon Wiginton, “Addressing Perceptions of Procedural Unfairness in Compulsory Unitization by Appointing Neutral Experts”, American University Law Review, Vol. 55, No. 6. (2006).
    4. Libecap Gary D. and Wiggins Steven N., “The Influence of Private Contractual Failure on Regulation: The Case of Oil Field Unitization”, Journal of Political Economy 93, No. 4. (1985)
    5. Weaver Jacqueline & Asmus David, “Unitizing Oil and Gas Fields Around the World: A Comparative Analysis of National Laws and Private Contracts”, Houston Journal of International Law, Vol. 28, No. 3. (2006).

     

    - Thesis

    1. Macdonald ST., An analysis of the efficacy of the Texas and Oklahoma Unitization Statutes [DISSERTATION]. for the Degree of Ph.D in Political Economy, Dallas: The University of Texas. (2000).

     

    - Documents

    1. AIPN - Association of International Petroleum Negotiators, “Model Form International Unitization and Unit Operating agreement”, Houston. (2006).
    2. AIPN - Association of International Petroleum Negotiators, “Guidance Notes to AIPN Model Form International Unitization and Unit Operating Agreement”, Houston. (2006)

     

    - Legal Case

    1. Westmoreland & Cambria Natural Gas Co. v. De Witt, 18 A. 724, 725 (Pa. 1889).

    - روزنامه‌ها

    1. روزنامۀ رسمی جمهوری اسلامی ایران، مورخ 19 مرداد 1395.