The Impact of Class Mobility on Delinquency in Iran

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D Candidate in Criminal Law and Criminology, University of Tehran Aras International Campus, Iran

2 Professor, Department of Law, University of Tehran, Iran

3 Associate Professor, Department of Law, University of Tehran, Iran

4 Associate Professor, Department of Law, Islamic Azad University, Qom Branch, Iran

10.22034/law.2025.61227.3399

Abstract

Class gap is one of the most important social and criminological issues. It is one of the important factors affecting crime. Transfer of people to another class or their efforts to stay in one class has a significant effect on committing crimes. Class mobility is the process of changing within a class and moving from one class status to another - either up or down. The author seeks to find solutions to answer why and how class mobility affects delinquency in Iran. The basic question of the article is, what is the process of the influence of class mobility on delinquency in Iran? In response, the basic hypothesis is that the presence of a strong motivation to move up in the social classes and the lack of necessary legal facilities from an economic, social, and cultural point of view provide grounds for committing crimes. The factors that create the basis for crime in Iran, including the chaotic socio-economic situation and the administrative system, the confusion of social classes due to the excessive increase in inflation and the devaluation of the national currency, and the spread of marginalization, are the result of class movements in Iran and has had a significant impact on the crime caused by the confusion of social classes and has also led to the occurrence of economic, financial and administrative corruption such as theft, fraud, embezzlement and currency-related crimes. Class mobility directly targets economic-financial platforms before targeting other social areas. However, it may indirectly affect the progressive rate of crimes against security and comfort or crimes against the physical integrity of citizens. Merton's pressure theory justifies the corresponding rate of crime in Iranian society, and among all the factors, the inconsistency between the legal means and goals of society is considered the most important factor in the direction towards crime.

Keywords

Main Subjects

References

  1. الف) منابع فارسی

    - کتاب‌ها

    1. دانش، تاج‌زمان (1385). مجرم کیست؟ جرم‌شناسی چیست؟. تهران: کیهان.
    2. رحیمی‌نژاد، اسماعیل (1397). رویکردهای نوین در جرمشناسی انتقادی و سیاست جنایی. تهران: مجد.
    3. ابراهیمی، شهرام (1399). جرم‌شناسی خیزش‌های اجتماعی (دربارۀ خیزش‌های اجتماعی خشونت‌آمیز حومه‌های حساس شهرهای فرانسه). تهران: میزان.
    4. ریمون، گسن (1370). مقدمه‌ای بر جرمشناسی، ترجمه و تحقیق سید مهدی کی‌نیا. تهران: علامه طباطبایی.
    5. سروستانی، رحمت‌االله (1386). آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی). تهران: سمت.
    6. صدیق سروستانی، رحمت‌الله (1387). آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی). قم: آن.
    7. گروثرز، چارلز (1378). جامعه‌شناسی مرتن، ترجمۀ زهرا کسایی. تهران: علامه طباطبایی.
    8. گیدنز، آنتونی (۱۳۷۶). جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نی.
    9. معظمی، شهلا (1388). بزهکاری کودکان و نوجوانان. تهران: دادگستر.
    10. ملک، حسن (1388). جامعه‌شناسی قشرها و نابرابریهای اجتماعی، تهران: پیام نور.
    11. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1389). تقریرات جامعه‌شناسی جنایی، تهران: شهید بهشتی.
    12. نیک‌گهر، عبدالحسین (1369). مبانی جامعه‌شناسی، تهران: رایزن.
    13. رابرتسون، یان (1374). درآمدی به جامعه، ترجمۀ حسین بهروان. مشهد: آستان قدس.

     

    - مقالات

    1. تقی‌پور، علیرضا و موسوی فرد، سید محمدرضا (1403). تعارض منافع به‌عنوان منشأ برخی جرایم در حقوق ایران با تأکید بر تجارب تقنینی در کانادا. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 15 (35)، 61-86. Doi: 10.22034/law.2024.56461.3269
    2. ابراهیمی، مهرزاد و چاکرزهی، عبدالوهاب (1394). ارتباط میان نرخ جرم و جنایت با تورم و بیکاری در ایران. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 4 (2)، 113-127.

         Doi: 20.1001.1.23221453.1394.4.2.7.7

    1. ابراهیمی، شهرام و صادق‌نژاد، مجید (1392). تحلیل جرم‌شناختی جرایم اقتصادی. پژوهش حقوق کیفری، 2 (5)، 147-174. Doi: http://noo.rs/D2Wau
    2. باقری، نفیسه؛ عظیم‌زاده، شادی؛ مهرا، نسرین و مهدوی ثابت، محمدعلی (1403). کاربست سنجه‌های عدالت ترمیمی نظام‌ حقوقی ‌ایران در حمایت از بزه‌دیدگان ‌جنسی زیر 18 سال؛ با مدل نیاز- حقوق. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 15 (34)، 63-114.

     Doi: 10.22034/LAW.2023.57151.3282

    1. ابراهیمی مقدمیان، محمود؛ جلیلی صالح، زهرا و جلیلی صالح، فاطمه (1393). مطالعۀ علل ارتکاب جرم در میان جوانان حاشیه‌نشین شهر همدان. دانش انتظامی همدان، 1 (3)، 45-72.

    Doi: https://www.magiran.com/p2231162

    1. اسکندری چراتی، آذر (1396). بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر بزهکاری نوجوانان (مطالعه موردی: نوجوانان پسر 13 تا 19 سال شهر آزادشهر). تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، 4 (34)، 185-206. Doi: http://noo.rs/JhKTk
    2. اعظمی مقدم، مجید (1390). مفهوم‌شناسی جرم اقتصادی یا فساد اقتصادی. کارگاه، 4 (16)، 55-84. Doi: http://noo.rs/HIC8b
    3. تنکابنی، حمید (1392). موانع تحرک اجتماعی و تأثیرات آن در تحرک شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی و پیامدهای آن. جامعه‌پژوهی فرهنگی، 4 (3)، 1-23.

    Doi: http://noo.rs/BO9yE

    1. جلائی‌پور، حمیدرضا و حسینی‌نثار، مجید (1388). عوامل اجتماعی مؤثر بر بزهکاری نوجوانان (مطالعۀ موردی شهر رشت). جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، 1 (2)، 49-72.

     Doi: http://noo.rs/RDKDO

    1. جلیلیان، مهدی و عطازاده، سعید (1393). تحلیل جرم‌شناختی جرایم اقتصادی. پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی. 10 (1)، 125-148.  Doi: http://noo.rs/D2Wau
    2. حبیب‌زاده مؤمن، بهنام و وروایی، اکبر (1396). واکاوی سیاست جنایی ایران در قبال جرایم یقه‌سفید. علوم اجتماعی دانشگاه آزاد شوشتر، 11 (39)، 111-124.

      Doi: http://noo.rs/oOn5b

    1. دانش ناری، حمیدرضا؛ خسروی، پوریا و جمعه‌گی، فاطمه (1402). ارزیابی مفهوم طبقه اجتماعی در جرم‌شناسی انتقادی: تحلیل محتوای کیفی فیلم پلتفرم. پژوهش‌های حقوق جزا و جرم شناسی، 11 (21)، 165-194. Doi: 10.22034/jclc.2022.337578.1680
    2. دانش ناری، حمیدرضا و خواجوی فخرداود، زینب (1403). نابرابری اجتماعی و جرم: رمزگشایی یک انقلاب در فیلم برف‌شکن. حقوق کیفری، 15 (1)، 67-83.

      Doi: 10.22124/jol.2024.25671.2412

    1. درشتی، حنانه (1399). نابسامانی اجتماعی و تأثیر آن بر سرقت با تأکید بر پدیدۀ مهاجرت (مطالعۀ موردی: تهران بزرگ). کارآگاه، 13 (50)، 66-86. Doi: http://noo.rs/L8CiO
    2. زارع، بیژن و لطفی، مهوش (1391). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تحرک اجتماعی بین نسلی در شهر کرمانشاه. مسائل اجتماعی ایران، 4 (1)، 113-139.

      Doi: ‎20.1001.1.24766933.1392.4.1.5.5

    1. سالاری، اسماعیل؛ معین، لادن؛ سهامی، سوسن و حقیقی، حمید (1392). بررسی رابطۀ فرهنگ مردسالاری، همسان همسری، با تعارضات زناشویی در بین دبیران و پرستاران زن متأهل. زن و مطالعات خانواده، 5 (19)، 95-  Doi: http://noo.rs/JCt6e
    2. سلیمی، صادق (1387). مجرمین یقه‌سفید و سیاست کیفری ایران. مطالعات حقوق خصوصی، 38 (4)، 239-254. Doi: 20.1001.1.25885618.1387.38.4.12.5
    3. سهامی، سوسن؛ حسین زئی، عنایت‌اله و پرویززاده، عاطفه (1396). ساخت و اعتباریابی مقیاس بزهکاری چندبعدی نوجوانان و جوانان. روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 6 (29)، 71-86.

     Doi: 20.1001.1.22285516.1396.8.29.4.3

    1. شاطریان، محسن؛ حیدری، رسول؛ شاطریان، محمود و دولتیاران، کامران (1399). مدل‌سازی و تحلیل عوامل مؤثر بر وقوع جرم در مناطق حاشیه‌نشینِ شهر کاشان. برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 10 (37)، 91-108. Doi: 20.1001.1.22516735.1399.10.37.7.5
    2. عباسی‌نژاد، حسین؛ رمضانی، هادی و صادقی، مینا (1391)، بررسی رابطه‌ی بین بیکاری و جرم در ایران: رهیافت داده‌های تلفیقی بین استانی. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 20 (64)، 65-86. Doi: http://noo.rs/Pi4uo
    3. غفاری، زهرا (1396). تأثیر سرمایۀ فرهنگی تجسم ‏یافته‌ی ذهنی بر تحرک اجتماعی میان نسلی (مورد مطالعه: شهروندان 30 تا 54 ساله شهر گرگان). توسعۀ اجتماعی، 11 (4)، 183-206.

     10.22055/qjsd.2017.13011 Doi:

    1. علیوردی‌نیا، اکبر؛ ریاحی، محمداسماعیل و موسوی چاشمی، سیده ملیحه (1386). مطالعۀ جامعه‌شناختی بزهکاری: آزمون تجربی نظریۀ فشار عمومی اگنیو. جامعه‌شناسی ایران، 8 (2)، 75-99.                                            Doi: 20.1001.1.17351901.1386.8.2.4.4
    2. قائمی‌زاده، محمدسلمان؛ مبارکی، محمد و محمودزاده، مرتضی (1396). نوسازی یا بازتولید اجتماعی (مطالعه‌ای در خصوص قشربندی و تحرک اجتماعی). تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، 9 (72)، 81-114. Doi: http://noo.rs/NKMf7
    3. کلانتری، صمد و قائمی‌زاده، محمدسلمان (1381). تحرک اجتماعی و ساخت طبقاتی (مطالعۀ موردی شهر همدان). جامعه‌شناسی ایران، 4 (4)، 76-100. Doi: http://noo.rs/Yb6MU
    4. قهرمان‌پور، رحمان (1383). عوامل مؤثر بر تحرک طبقاتی در ایران. تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، 1 (1)، 113-140. Doi: http://noo.rs/ikl5V
    5. کاظمی‌پور، شهلا (1378). الگویی در تعیین پایگاه اجتماعی- اقتصادی افراد و سنجش تحرک اجتماعی با تکیه بر مطالعه موردی در شهر تهران. علوم اجتماعی، 14(14)، 139-172.

     Doi: http://noo.rs/npTkh

    1. عطاشنه، منصور و امیری، مهدی (1389). علل و عوامل جرم سرقت در شهر اهواز (سال‌های 75 تا 85). علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، 4 (11)، 103-126.

     Doi: http://noo.rs/5XRuz

    1. مالمیر، مهدی (1402). وضعیت‌سنجی ابعاد هویت ملی، قومی و طبقاتی جامعه ایران. علوم اجتماعی، 30 (102)، 1-29. Doi: 10.22054/qjss.2024.81283.2816
    2. محمدزاده، یوسف؛ تقی‌زاده، نرگس و نظریان، علمناز (1395). نابرابری درآمد، فقر و سلامت عمومی. دانشکدۀ پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 11 (2)، 220-234.

    Doi: http://payavard.tums.ac.ir/article-1-6239-fa.html    

    1. مرادی، قاسم (1396). حاشیه‌نشینی، جرم و نا‌امنی. رویکردهای پژوهشی در علوم اجتماعی، 3 (11)، 182-190. Doi: http://rassjournal.ir › afile
    2. مرادی، رضا؛ رمضانی، احمد و عطاشنه، منصور (1400). تأثیر ساختارهای اجتماعی بر وقوع جرم. جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 4 (4)، 3062-3074.

     Doi: 10.30510/psi.2024.259116.1366

    1. مقدس، على‌اصغر و ایران محبوب، جلیل (1385). طبقات و تحرک اجتماعی در فارس و بوشهر. مطالعات اجتماعی ایران، 1 (1)، 201-234.

     Doi: 20.1001.1.20083653.1385.1.1.7.0

    1. مکی‌پور، ذبیح‌الله و ربانی خوراسگانی، علی (1392). بررسی علل اقتصادی آسیب‌های اجتماعی (با تأکید بر رابطه تورم و جرایم در ایران طی سال‏‌های 1390-1370). پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 2 (2)، 79-98. Doi: 20.1001.1.23221453.1392.2.2.5.1
    2. نایبی، هوشنگ و معصومی‌راد، رضا (1390). عوامل فرهنگی مؤثر بر تحرک اجتماعی مردان ۳۵ تا ۶۴ ساله شهر تهران. مطالعات جامعه‌شناختی، 18 (39)، 1-34.

     Doi: https://jsr.ut.ac.ir/article_56101.html 

    1. نایبی، هوشنگ و معصومی‌راد، رضا (1392). عوامل اجتماعی مؤثر بر تحرک اجتماعی شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی. راهبرد اجتماعی و فرهنگی، 2 (2)، 103-134.

    Doi: 20.1001.1.22517081.1392.2.2.4.0

    1. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین و گلدوزیان، حسین (1396). جرم‌شناسی پست‌مدرن و رویکرد آن به جرم و علت‌شناسی جنایی. پژوهش حقوق کیفری، 6 (23)، 9-46.

     Doi: 10.22054/jclr.2018.22508.1429

    1. نوغانی دخت‌بهمنی، محسن و میرمحمدتبار، سید احمد (1394). بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جرم (فراتحلیلی از تحقیقات انجام‌شده در ایران)، پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 4 (3)، 85-102. Doi: 20.1001.1.23221453.1394.4.3.6.8

    - پایان‌نامه‌ها

    1. مقدس، علی‌اصغر (1381). ساختار شغلی و تحرک اجتماعی در استان‌های فارس و کهکلویه و بویراحمد؛ مورد مطالعه: شهرهای شیراز و یاسوج. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.

    - کنگره‌ها و همایش‌ها

    1. راسخی بخشایش، ابوالقاسم (1395). تحرک اجتماعی و عوامل موثر بر آن (با تأکید بر تحرک اجتماعی در ایران). دهمین کنگره پیشگامان پیشرفت، 66-75.

     Doi: https://magirans.com/id/66839

    1. شفیعی، محمدسعید و شفیعی، شیرین (1395). بررسی آسیب‌شناسانه و پیشگیرانه بزهکاری در سنین نوجوانی. دومین کنفرانس چارسوی علوم انسانی.  Doi: http://noo.rs/geMr1

    ب) منابع انگیسی

    - Books

    1. Breen, RI. (2004).Social Mobility in Europe. Oxford University Press.
    2. Muncie, John (2004). Youth and crime. 2nd London, UK: Sage Publications Ltd.
    3. Marshall, G. (1998).Oxford Dictionary of sociology. Oxford and New York: Oxford University Press.
    4. Paul E. Willis. (1977). Learning to Labour: How Working-Class Kids Get Working Class Jobs. New York, NY: Columbia University Press, (1977), 43.
    5. Shambayati, H. (2006). Juvenile delinquency. Tehran: Jwbeen publication.
    6. Sorokin, P.A. (1964). Social and Cultural Mobility. New York: Free press.
    7. Walter S. DeKeseredy (2011). Contemporary Critical Criminology. London: Routledge , 3.

     

    - Articles

    1. Baizidi, R. (2019). Paradoxical Class: Paradox of Interest in Middle Class and Political Conservatism, Asian Journal of Political Science 3.
    2. Daniel L; D. Dow & C. Chernoff. (2020). Class Mobility and Reproduction for Black and White Adults in the United States: A Visualization. Socius: Sociological Research for a Dynamic World.
    3. De Graaf. Nan Dirk, Paul Nieuwbeerta & Heath. Anthony. (1995). Class Mobility and Political Preferences: Individual and Contextual Effects. Nuffield College, Article in American Journal of Sociology
    4. Doyle, J. M.; Ahmad, E. & Horn, R. N. (1999). The effects of Labor Markets and Income Inequality on Crime: Evidence from Panel Data. Southern Economic Journal, 65 (4), 717-738.
    5. Feather man, L. David. (1975). Assumptions of Social Mobility Research in the US: The Case of Occupational Status. Social Science Research, (4).
    6. Carbone I and Steven A (2010). Race, Class, and Oppression: Solutions for Active Learning and Literacy in the Classroom. Inquiries Journal 1 (2), http://www.inquiriesjournal.com/a?id=1689.
    7. Martin D. Schwartz & Walter S. DeKeseredy (2008). Interpersonal Violence Against Women: The Role of Men. Journal of Contemporary Criminal Justice (24), 179.
    8. Merton, Robert K. (1938). Social Structure and Anomie. American Sociological Review (3) 672–82.
    9. Richard Quinney (1973) Crime Control in Capitalist Society: A Critical Philosophy of Legal Order. Issues Criminology (75), 79.
    10. Welsch, H. (2007). Macroeconomics and Life Satisfaction Revisiting the Misery Index. Journal of Applied Economics, (2), 237-251.
    11. Zangeneh, M. (2004). Examining family and Social Factors Affecting Juvenile Delinquent Behavoir. Booshehr Province. Social Sceinces Journal, Alameh Tabatabee Univesrity, (25).
Jurisprudence and Islamic Law
Volume 16, Issue 38
April 2025
Pages 165-197

Files

Share

How to cite

Statistics