The Structure of the Guardian Council and the Validity of its Decisions with a Review of the Constitutional Justice in Egypt, Iraq, and Algeria

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD in Public Law, Allameh Tabatabai University, Tehran

2 Associate Professor of Allameh Tabatabai University, Tehran

10.22034/law.2024.55777.3251

Abstract

Supervision of the law being constitutional is initially a juridical-political practice, which its purpose is to evaluate the degree of coherence of the laws with the Constitution which is superior to other rules. Due to the importance of this issue, the legitimacy of mandatory supervision has been accepted in legal systems and it is one of the foundations of political systems. The foundation of constitutional justice in Iran, Egypt, Iraq, and Algeria, like many other countries, has been accepted by founding powers. The structure of this foundation in the mentioned countries has differences and similarities that the survey of the constitutional justice in the countries of Egypt, Iraq, and Algeria can Help in better understanding and presentation of the proposed model in the matter of how to compose the Guardian Council, especially considering that these countries are in the field of Islamic civilization and the majority are Muslims. Of course, this does not mean that these countries are the model of the authors in presenting the proposed model, but they are considered as a guide to better understand the structure of the Guardian Council. On the other hand, the validity of the decisions of the Guardian Council, according to the research conducted, compared to the countries under review indicates the uncertainty in the matter of monitoring the orderliness and legality of the parliament's approvals and the non-observance of the principle of stability in the decisions of this council on the part of the council itself.

Keywords

Main Subjects


  1. الف) منابع فارسی

    - کتاب‌ها

    1. فاورو، لویی (1388). دادگاه‌های قانون اساسی الگوی اروپایی دادرسی اساسی. ترجمۀ علی اکبر گرجی ازندریانی. تهران: میزان.
    2. مهرپور، حسین (1392). مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دادگستر.
    3. مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی (1364). تهران: ادارۀ کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
    4. هاشمی، سید محمد (1387). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران- حاکمیت و نهادهای سیاسی. تهران: میزان.

    - مقالات

    1. ارسطا، محمدجواد (1396). گسترۀ نظارت شرعی شورای نگهبان در اصل چهارم قانون اساسی (نسبت‌سنجی اصول چهارم و یکصد و دوازدهم قانون اساسی). حقوق اسلامی، 14 (55)، 54-82.
    2. بهادری جهرمی، محمد (1395). جایگاه حقوقی تفسیر رسمی قانون اساسی در مقایسه با متن قانون اساسی با تأکید بر نظام حقوقی ایران، دانش حقوق عمومی، 5 (14)، 47-67.
    3. حیدرنژاد، ولی‌الله و غمامی، سید محمدمهدی (1398)، مطالعه تطبیقی شرایط و فرایندهای انتخاب و انتصاب قضات در نظام‌های حقوقی ایالت متحده امریکا و فرانسه. مطالعات حقوق تطبیقی، 10 (1)، 111-140.    Doi: 10.22059/JCL.2018.258134.633673
    4. خلف رضایی، حسین (1393). رویکردهای تفسیر قانون اساسی: به نگاهی به نظریات شورای نگهبان، دانش حقوق عمومی، 3 (7)، 73-93.

     Doi: 10.22054/qjpl.2022.59956.2605

    1. غمامی، سید محمدمهدی و منصوریان، مصطفی (1393). مفاهیم، مبانی و الگوهای دادرسی اساسی. دادرسی اساسی تطبیقی، تهران: پژوهشکدۀ شورای نگهبان، 15-65.
    2. رستمی، ولی و موسی‌پور، میثم (1390). تحلیل حقوقی اصل 115 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در خصوص شرایط رئیس جمهور. دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، 41 (1)، 225-240.           Doi: 20.1001.1.25885618.1390.41.1.13.1
    3. فرشتیان، حسن (1382). نگاهی به شورای قانون اساسی فرانسه و شورای نگهبان ایران. حکومت اسلامی، 8 (4)، 113-126.
    4. گرجی ازندریانی، علی‌اکبر (1397). شورای نگهبان به مثابه سوزنبان قانون. تحقیقات حقوقی، 21 (82)، 153-180.              Doi: 10.22034/JLR.2018.127827.1154
    5. فاورو، لویی (1386). دیوان قانون اساسی اتریش. ترجمۀ علی‌اکبر گرجی. حقوق اساسی، 4(8)، 371-384.
    6. منصوریان، ناصرعلی و ملازاده، علی (1394). سازوکارهای ناظر بر صیانت از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 6 (11)، 249-298.
    7. ولایی، علی و نوبهار، رحیم (1402). جایگاه صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران. مطالعات حقوقی تطبیقی معاصر، 14 (30)، 275-305.

    Doi: 10.22034/LAW.2022.49902.3067

    - پایان‌نامه‌ها

    1. صولتی، اسماعیل (1391). مطالعۀ تطبیقی کارکرد شورای نگهبان و دیوان عالی فدرال آمریکا از منظر مطابقت قوانین عادی با قانون اساسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ حقوق عمومی، دانشگاه شیراز.
    2. وامنانی، محمود (1391). ترکیب نهادهای متصدی صیانت از قانون اساسی در الگوی اروپای دادرسی اساسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران.

     

     

     

    ب) منابع عربی

    - المقالات

    1. أحسن، غربی (2020). قراءة فی تشکیلة المحکمة الدستوریة فی ظل التعدیل الدستوری. العلوم القانوینة و الاجتماعیة، جامعة الجلفة، الجزائر، 5 (4)، 563-583.
    2. بربهاری، کاروان عزت (2015). الضمانات الاساسیه لاستقلال القضاء الاساسی فی الانظمة الفدرالی. کلیة القانون للعلوم القانونیة والسیاسیة، جامعة کرکوک، 4 (12)، 103-140.
    3. بسعود، حلیمة (2020). الصلاحیات الرقابیة للمجلس الدستوری: بین الرأی و القرار. الحقوق والعلوم الانسانیة، الجزائر، 13 (1)، 122-135.
    4. حسون، سامی جبار و عاجل عبید، عدنان (2017). المحکمه الاتحادیه العلیا فی ظل دستور جمهوریة العراق لعام 2005. الکلیة الاسلامیة الجامعة، الجامعة الاسلامیة فی النجف الاشرف، (44)، 439-478.
    5. رشیدة العام (2005). المجلس الدستوری: تشکیل و صلاحیات. العلوم الانسانیة، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة جامعة محمد خیضر- بسکرة، (7).، 28-92.
    6. عبود الخفاجی، احمدعلی (2017). الأثر الزمنی للحکم الصادر من المحکمة الاتحادیة العلیا بإلغاء القانون غیر الدستوری. المؤتمر العلمی السنوی الثالث عشر لکلیة القانون.
    7. عبود الزبیدی، عطیوری، یاسر (2010). المحکمه الاتحادیه العلیا العراقیه و دورها فی حمایة نصوص الدستور( دراسته مقارنة). جامعة بابل کلیة التربیة للعلوم الإنسانیة، 1 (3)، 10-73.
    8. عمار، عباس (2013). دور المجلس الدستوری فی ضمان مبدا سو الدستور. المجلس الدستوری، 1 (1)، 59-92.
    9. غربی، أحسن (2021). المحکمة الدستوریة فی الجزائر. الشامة للحقوق، الجزائر، 1 (1)، 64-84.

    - الرسالات

    1. حاتم، محمد عبدالرحیم (2009). المحکمة الاتحادیه العلیا فی الدستور العراقی. رسالة لنیل درجة الماجیستر، کلیه الحقوق فی الجامعه الاسلامیة فی لبنان.
    2. حنان المصطفى، محمد شراج (2018). الإحالة إلى المحکمة الاتحادیة العلیا فی الدعوى الدستوریة (دراسة مقارنة)، أطروحة لحصول على درجة الماجستیر فی القانون العام، جامعة الامارات العربیة المتحدة، کلیة القانون.
    3. زهوه بوشعلة و کاهنة بلوز (2013). المرکز القانونی لمجلس الدستوری فی النظام السیاسی الجزائری. مذکرة لنیل شهادة الماستر.
    4. ولید احمد، مصطفی (2016). القضاء الاساسی فی العراق. رسالة لنیل شهادة البکالوریوس، قسم القانون العام، جامعة دیالی، الکلیة الحقوق و العلوم السیاسیة.