A Review of Legal Nationality-Citizenship System in Iran

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D. Candidate in Public Law, Islamic Azad University, Shiraz branch

2 Assistant Professor, Islamic Azad University, Shiraz Branch

3 Assistant Professor, Islamic Azad University, Darion Branch

Abstract

The globalization of law, human dignity, the foundations of democracy, the flourishing of information technology and human talents, the knowledge and digital revolution, has now made the issue of citizenship one of the most popular discourses in the field of law and world politics. Today's world defines and demands citizenship across borders, race, language, religion, creed, domination, power, ethnicity, nationality, citizenship, and even residence. The term citizenship in the modern sense has entered the political and legal literature of our country about two decades ago and has been the key word of a number of laws and regulations, but the question arises whether there is a correct understanding of the concept of citizenship in our country? Research by descriptive-analytical method raises the hypothesis that in our country there is no deep and accurate understanding of citizenship and a clear model of this concept. The main purpose of this article is to review the concept of citizenship and present a selected model in Iranian law. The article concludes that the Islamic Republic, on the one hand, has to reconsider the concept and model of the citizenship system, and, on the other hand, is involved in the dual logic of the Islamic government and the republican government. Therefore, the constitutional legislator must think of a solution in this regard.

Keywords


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. آشوری، داریوش، فرهنگ دانشنامه سیاسی، (تهران: مروارید، چ 10، 1383).
    2. الماسی، محمد، حقوق بینالملل خصوصی، (تهران: میزان، چ 1، 1382).
    3. ایران‌منش، محمد‌رضا، مفهوم شهروندی، (تهران: نگاه معاصر، چ 1، 1394).
    4. جاوید، محمدجواد، بررسی و نقد پیش‌نویس منشور حقوق شهروندی دولت یازدهم، (تهران: مخاطب، چ 1، 1395).
    5. جاوید، محمدجواد، حقوق بشر و شهروندی در آراء ائمه شیعه، (تهران: مخاطب، چ 2، 1395).
    6. حییم، سلیمان، فرهنگ انگلیسی- فارسی، (تهران: فرهنگ معاصر، چ 14، 1382).
    7. سلجوقی، محمود، بایسته‌های حقوق بین‌الملل خصوصی، (تهران: میزان، چ 5، 1386).
    8. شوالیه، ژاک، دولت پسامدرن: مطالعه تطبیقی تحولات معاصر در حقوق اساسی و اداری، ترجمۀ سید مجتبی واعظی، (تهران: مجد، چ1 ، 1396).
    9. قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج 1 و 2 و3، (تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چ 2، 1387).
    10. کاظمی، سید علی، حقوق بین‌الملل خصوصی، (تهران: نسل نیکان، چ 1، 1383).
    11. گروهی از نویسندگان، حقوق شهروندی، (تهران: معاونت حقوقی ریاست جمهوری، چ 1، 1390).
    12. مطهری، مرتضی، آشنائی با قرآن، ج 3، (تهران: صدرا، چ1 ، 1396).
    13. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار (2)، وحی و نبوت، (تهران: صدرا، چ 9، 1379).
    14. میل، جان استوارت، انقیاد زنان، ترجمۀ علاء‌الدین طباطبایی، (تهران: هرمس، چ 3، 1390).
    15. نصیری، محمد، حقوق بینالملل خصوصی، (تهران: نیل، چ 7، 1379).

    - مقاله‌ها

    1. اردبیلی، محمدعلی، «حقوق شهروندی»، حقوقی دادگستری، ش 54 (1385).
    2. الماسی، نجادعلی، «بحثی پیرامون تعارض تابعیت؛ تعارض مثبت تابعیت»، کانون وکلا، ش 131 (1354).
    3. امیرارجمند، اردشیر، «چیستی و چرایی حقوق شهروندی؛ از نظریه قانون»، حقوقی دادگستری، ش 58 (1386).
    4. جدلی، صفی‌ناز، «بررسی وضعیت مسلمانان میانمار در پرتو حقوق بشر از بی‌تابعیتی تا مهاجرت اجباری»، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، ش 45 (1398).
    5. روشن، محمد؛ بیرانوند، رضا؛ یاراحمدی، حسین، «حقوق شهروندی، پیشینه و جایگاه آن در مناسبات پلیس»، بصیرت و تربیت اسلامی، ش 30 (1393).
    6. سروری مقدم، مصطفی، «تفسیرمفهوم شهروند در قوانین ایران»، پژوهشنامۀ اندیشههای حقوقی، ش 1 (1393).
    7. سلیمی، علی، «بررسی اصول و مبانی حقوق شهروندی در نظام اداری ایرا»، پژوهش ملل، ش 27 (1396).
    8. سنجری، ابراهیم، «حقوق بیگانگان در حقوق بین‌الملل و اسلام»، گفتمان حقوقی، ش 17 و 18 (1383).
    9. عیوضی، رحیم، «تحول مفهوم شهروندی و ظهور شهروند جهانی»، حقوق و علوم سیاسی تهران، ش 3 (1391).
    10. فغان‌نژاد، سعدالله و نوری، مهدی، «بررسی حقوق شهروندی در وضعیت بحران: مطالعۀ تطبیقی حقوق ایران، فرانسه وآمریکا»، مدیریت بحران، ش 1 (1391).
    11. فلاح‌زاده، علی‌محمد، «نسبت حقوق شهروندی و حقوق بشر»، حقوقی دادگستری، ش 58 (1386).
    12. قاری سید فاطمی، سید محمد، «چیستی و چرایی حقوق شهروندی؛ از نظریه قانون»، حقوقی دادگستری، ش 58 (1386).
    13. گرامارتیز، آناماریا، «شرایط شهروندی در اتحادیۀ اروپا»، ترجمۀ مشتاق زرگوش و جعفر شفیعی سردشت، حقوقی دادگستری، ش 58 (1386).
    14. محسنی، فرید و عبداللهی، حسین، «نقد مبانی حقوق شهروندی لیبرالی با تکیه برجایگاه مردم در نظام حقوقی اسلام»، دانش حقوق عمومی، ش 6 (1392).
    15. مرتضوی، غلامرضا و محقق‌نیا، حامد، «حقوق شهروندی و تابعیت در حقوق انگلستان و ایران»، مطالعات علوم سیاسی فقه و حقوق، ش 2 (1396).
    16. نعیمی، محمدفهیم، شهروند کیست؟ حقوق شهروندی چیست؟
      <http :// www .cshrn .af/ da / ?p =1981>
    17. نوابخش، مهرداد، «بررسی مفهوم شهر و شهروندی از دیدگاه جامعه‌شناسی»، جامعهشناسی، ش 5 (1385).
    18. نوروزی، کامبیز، «حقوق شهروندی مسئولیت مشترک دولت و ملت»، نشریۀ نامه، ش 53 (1385).
    19. همتی، مجتبی، «آموزش شهروندی»، حقوق اساسی، ش 9 (1387).

    ب) انگلیسی

    - Books

    1. Mark Freedland & Silvana Sciarra, Public Services and Citizenship in European Law (New York: Clarendon Press, 1998).
    2. Richard, Citizenship; A Very Short Introduction (NewYork: Oxford University Press, 2008).
    3. Angela, Crawley, Oxford Advanced Learners Dictionary (London: University Press, 2005).
    4. Michaels, Greve. & Michael. Zoller., Citizenship in America and Europe Beyond the Nation- State? (NewYork: American Institute Interprise, 2009).

    - Article

    1. Mohamadzadeh, Shahram, “Iran's Citizenship LawsL”, Etemaad, Daily Newspaper, Jun. 26th, (2002).

    - وب‌سایت‌

    1. http://www.moaydilawyer.com/print.php?ToDo=ShowArticles&AID=29957.