The nature and place of legal Axioms and their applications in Iranian criminal law

Document Type : Research Paper

Author

Associate Professor of Shahid Chamran University, Ahvaz,

Abstract

The General Axioms are among the most important and reliable sources in branch of any human knowledge, including legal understanding. These could serve interpreters as roadmaps. Criminal law is not an exception. The axioms in criminal law systems are a collection of benchmarks by which to interpret rules and regulations. In some fields, such as international law, making use of legal axioms is more common due to the lack of relevant rules and systematized regulations. These could be considered as extra judicial concepts handed down to us from the previous generations, so much so that today they are regarded as legal axioms without ever being required to be demonstrated as such. While systematizing rules and regulations law makers are expected to take such axioms as binding. Despite this legal axioms as main sources of legislature are not relied on as they should be in criminal cases; axioms which are of universal value for international community. The present research article, intends to answer a number of questions such as nature of axioms, their referents, their differences with concepts such as common sense, ethical procedures, their position in legal hierarchy, their use in legal prosecution, etc. methodologically, the paper follows a theoretical descriptive – analytical approach with a focus on library resources.

Keywords


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. الیورت، کاترین و فرنسس، کوئین، حقوق جزای انگلستان، ترجمۀ علی تحصیلی، (تهران: نشر نی، چ1، 1398).
    2. بادامچی، حسین، آغاز قانونگذاری: تاریخ حقوق بینالنهرین باستان، (تهران: طرح نو، چ1382،1)
    3. باقرنژاد، زینب، اصول آیین دادرسی کیفری، (تهران: انتشارات خرسندی، 1394).
    4. تنگستانی، ابوالقاسم، گزارش نشست علمی نحوۀ استناد موجه به اصول حقوقی در رسیدگی‌های قضایی، زیر نظر عباس توازنی‌زاده، انتشارات پژوهشگاه قوۀ قضاییه، (1396).
    5. جعفری، مجتبی، جامعهشناسی حقوق کیفری (رویکرد انتقادی به حقوق کیفری)، (تهران: نشر میزان، چ1392،1).
    6. خویینی، غفور، فلسفۀ حقوق، (تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، چ1393،1).
    7. سیمایی صراف، حسین، قیاس در استدلال حقوقی(مطالعۀ تطبیقی در فقه، نظام حقوقی ایران و کامن‌لا)، (تهران: انتشارات مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای حقوقی، چ1392،1).
    8. صادقی، محسن، اصول حقوقی و جایگاه آن در حقوق موضوعه، (تهران: نشر میزان، چ1، 1384).
    9. کریر، رابرت، فریمن، هاکان، روبینسون، داریل و ویلمشورست، الیزابت،، درآمدی بر حقوق کیفری بین‌المللی، ترجمۀ جانی‌پور، مجتبی و  سبحانی، مهین، (تهران: انتشارات جنگل، چ1396،1).
    10. کسسه، آنتونیو، حقوق کیفری بینالمللی، ترجمۀ پیران­، حسین و موسوی، زهرا، امیرارجمند، اردشیر، (تهران: انتشارات جنگل، چ1، 1387).
    11. کیتی چایساری، گریانگ ساک، حقوق کیفری بینالمللی، ترجمۀ آقایی جنت‌مکان، حسین، (تهران: انتشارات جنگل، چ1393،4).
    12. موسوی، سید عباس، رویۀ قضایی (تبلور اصول حقوقی در آرای محاکم عالی)، (تهران: انتشارات خرسندی، چ1، 1400).
    13. هداوند، مهدی و مشهدی، علی‌، اصول حقوقی اداری در پرتو آراء دیوان عدالت اداری، (تهران: انتشارات روزنامه رسمی، 1391).

    - مقاله‌ها

    1. آقایی جنت‌مکان، حسین، «مفهوم حقوق قابل اجرا در اساس‌نامۀ دیوان کیفری بین‌المللی»، مجلۀ مطالعات حقوقی، دانشگاه شیراز، ش 2 (1390).
    2. امین‌زاده، الهام و علیزاده، مسعود، «اصول کلی حقوقی و حاکمیت دولت‌ها: مشارکت منبع فراموش‌شده در ساخت حقوق بین‌الملل»، مجلۀ فصلنامۀ حقوق دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 1، (1392).
    3. امینی، منصور و نیکوبیان، امیر، «مفهوم‌شناسی اصول اجرای احکام مدنی»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 97، (1396).
    4. بولانژه، ژان، «اصول کلی حقوقی و حقوق موضوعه»، ترجمۀ علیرضا محمدزاده وادقانی، مجلۀ دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران، ش 36، (1376).
    5. پورحسن سنگری، علی، «رهیافت نو اثبات گرایی حقوقی»، در کتاب مجموعۀ چکیده مقالات همایش بینالمللی «تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل حقوق و شرع»، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، (1397).
    6. تدین، عباس و باقری‌نژاد، زینب، «اصول حاکم بر دادرسی کیفری اقتصادی»، به کوشش امیرحسن نیازپور، دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، (1396).
    7. جعفری، مجتبی، «بازاندیشی در مفهوم مسئولیت کیفری فعل غیر»، فصلنامۀ پژوهش حقوق کیفری، ش20 (1396).
    8. جغتایی، عباس، نصیران، داود و عباسیان، رضا، «قلمرو اجرایی اصول حقوقی و رابطۀ آنها با منابع معتبر اسلامی وفتاوی»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 18 (1398).
    9. حیاتی، علی عباس، «مفهوم «اصل حقوقی» و مقایسۀ آن با «قاعدۀ حقوقی» (مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه)»، مجلۀ دانش حقوق مدنی، ش 2 (1397).
    10. حیدری، سیروس، « اصل تناظر در دادرسی اداری با تأکید بر دادرسی دیوان عدالت اداری»، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، ش 2 (1396).
    11. روح‌الامینی، محمود، « هرمی شدن منابع حقوق کیفری در اروپا و چالش‌های فراروی آن»، مجلۀ آموزههای حقوق کیفری، ش 9 (1394).
    12. رهامی، محسن و حیدری، علیمراد، «چالش‌های جدید اصول حاکم برحقوق کیفری»، اندیشه­های حقوقی، ش 5 (1382).
    13. عباسیان، عطیه و عالی‌پور، حسن، «ظرفیت‌های تعمیم نهاد معامله اتهام به نظام کیفری ایران»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، ش 2 (1394).
    14. محمودی کردی، زهرا، «ماهیت اصول کلی حقوقی و کارکردهای آن در حقوق بین‌الملل»، مجلۀ حقوقی بینالمللی، ش 58 (1397).
    15. مومنی، عابدین و مسجدسرایی، حمید،«اصل اندیشی در نظام حقوقی اسلام»، مجلۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش 7 (1391)

    - پایان‌نامه‌

    1. صابر تهرانی، زهرا، کارکرد اصول حقوق مورد قبول ملل متمدن در نظام حقوق بین‌الملل، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه شهید بهشتی، (1391).

    ب) منابع انگلیسی

    - Books

    • Ambos, Kay, General Principles of Criminal Law in the Rome Statute. Criminal Law Forum 10 (1) (1999).
    • Ashworth, Andrew, Principle of Criminal Law, (Oxford University Press, 9th ed, 2019).
    • Gabriel, Hallevy. A Modern Treatise on the Principle of Legality in Criminal Law, (Springer Heidelberg Dordrecht London New York, 2010).
    • Marchuk, Iryna. The Fundamental Concept of Crime in International Criminal Law (A Comparative Law Analysis), (Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014).
    • Raimondo, Fabian, General Principles of Law in the Decisions of International Criminal Courts and Tribunals, (2008).