Jurisprudential and Legal Re-research of the Lifetime Option of Condition

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor Gonbad Kavous University, Golestan

Abstract

According to Article 401 of the Civil Code, in the optional condition, the term must be known and the guarantee of its implementation is the invalidity of the condition and the contract. In the event that the parties to the option choose the condition for their lifetime or to a third party, the civil law has chosen the position of silence. Considering that in practice, such a condition is included in the regulatory contracts of the parties, it is very important for the litigants and the judge to study the jurisprudential and legal status of this condition. This matter is also disputed among jurists and lawyers; some consider such a condition to be valid because of its certainty and the adequacy of general knowledge. Another group considers such a condition to be invalid due to its ignorance and arrogance, the spread of ignorance of the condition to strangers, and contrary to the nature of the contract. Our view in this study is to distinguish such a condition in ease-based and profit-based contracts and to accept the validity of such a condition in ease-based contracts and to invalidate such a condition for being ignorant and arrogant in profit-based contracts. Therefore, such an unknown and invalid condition also makes the contract avoid and invalid. The invalidity of the contract is independent.

Keywords


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. امامی، حسن، حقوق مدنی. ج 1، (تهران: اسلامیه، چ 32، 1390).
    2. امیری قائم‌مقامی، عبدالمجید، حقوق تعهدات، ج 2، (تهران: دادگستر، چ 1، پاییز 1378).
    3. باریکلو، علی‌رضا، حقوق قراردادها؛ عقود معین (1)، (تهران: میزان چ 1، 1394).
    4. بازگیر، یدالله، آرای دیوان عالی کشور در امور حقوقی، (تهران: ققنوس، چ 1، 1377).
    5. بزرگمهر، امیرعباس، شرح جامع حقوق تعهدات تطبیقی؛ دورۀ مدنی پیشرفته، ج 1، (تهران: دانشگاه عدالت، چ 1، 1396).
    6. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، الفارق، ج 2، (تهران: گنج دانش، چ 3، 1395).
    7. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، (تهران: گنج دانش، چ 22، 1388).
    8. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، فلسفۀ عمومی حقوق بر پایۀ اصالت عمل؛ تئوری موازنه، (تهران: گنج دانش، چ 3، 1393).
    9. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، حقوق مدنی؛ رهن و صلح، (تهران:گنج دانش، چ 3، 1388).
    10. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مجموعۀ محشی قانون مدنی، (تهران: گنج دانش، چ 4، 1391).
    11. شهیدی، مهدی، حقوق مدنی6؛ عقود معین 1، (تهران: مجد، چ 2، 1383).
    12. شهیدی، مهدی، حقوق مدنی؛ شروط ضمن عقد، ج 4، (تهران: مجد، چ 2، 1387).
    13. صفایی، حسین، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی؛ قواعد عمومی قراردادها، (تهران: میزان، چ 2، 1383).
    14. قاسمی حامد، عباس، حقوق مدنی؛ شرایط اساسی شکل گیری قرارداد، (تهران: دراک، چ 2، 1389).
    15. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، (تهران: فرهنگ نما، چ 1، 1388).
    16. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، ج 5، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 5، 1387).
    17. کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی؛ مشارکتها و صلح، (تهران: گنج دانش، چ 7، 1386).
    18. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها؛ آثار قرارداد، ج 3، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 5، 1387).
    19. محقق داماد، مصطفی، نظریۀ عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی 1، (تهران:مرکز نشر علوم اسلامی، چ 2، 1391).
    20. محقق داماد، مصطفی، نظریۀ عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی 2، (تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، چ 1، 1397).
    21. محقق داماد، مصطفی، سؤال و جواب؛ استفتائات و آراء فقیه کبیر سید محمدکاظم یزدی، (تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، چ 1، 1376).
    22. مسجد سرایی، حمید، ترمینولوژی فقه، (تهران: روایت نو، چ 2، 1393).
    23. مرکز مطبوعات و انتشارات قوۀ قضائیه، پیشینۀ رویۀ قضایی در ایران در ارتباط با قانون مدنی، ج 2، (تهران: قوه قضائیه، چ 2، 1396).

    - مقالات

    1. اعتضاد بروجردی، محمد، «خیار شرط»، کانون وکلا، ش 7 (آذر 1327).
    2. حاجی‌پور، مرتضی، «حسن نیت تکلیفی در فقه امامیه»، مطالعات حقوقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق) ، ش 7 (1392 ).
    3. قبولی درفشان، محمدمهدی، و لطیف‌زاده، مهدیه، «تأملی فقهی حقوقی بر مادۀ 401 قانون مدنی»، آموزه‌های فقه مدنی، ش20 (1398).
    4. صابری، حسین و صفایی، مریم، «نگرشی بر تأثیر شروط باطل در عقد»، مطالعات اسلامی: فقه و اصول، ش90 (1391).
    5. علیشاهی قلعه جوقی، ابوالفضل و ملاشاهی، علیرضا، «جایگاه شرط مؤامره در خیار شرط از منظر فقه شیعه»، آموزه‌های فقه مدنی، ش 14 (1395).
    6. طالب احمدی، حبیب، «تأثیر غرر در معاملات»، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ش 1 (1381).
    7. واثقی، محسن و کریمی، عباس، «مطالعۀ تطبیقی تأثیر عدم ذکر مدت در خیار شرط بر قرارداد در مذاهب اسلامی»، دیدگا‌ه‌های حقوق قضایی، ش 89 (1399).

    ب) عربی

    1. الاراکی، محمدعلی، الخیارات، (قم: مؤسسۀ فی طریق الحق، طبعه الاول، 1414 ق).
    2. الانصاری، مرتضی، المکاسب، ج 5، (قم: مجمع الفکر الاسلامی،1413 ق).
    3. حلی، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، ج 1، (تهران: چاپ سنگی، 1329 ق).
    4. السبحانی، جعفر، المختار فی أحکام الخیارات، (قم: اعتماد، 1414 ق).
    5. السنهوری، عبدالرزاق احمد، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، ج 4، (بیروت: دار­احیاء التراث العربی، چ 1، بی تا).
    6. رشد الحفی، أبو الولید محمد‌بن أحمد‌بن محمد‌بن أحمد‌بن رشد القرطبی الشهیر بابن، بدایة المجتهد ونهایة المقتصد، ج 2، (قاهره: دارالحدیث، 1425 ق).
    7. طوسی، محمد‌بن حسن، الخلاف فی الأحکام، ج 3، (قم: جامعۀ مدرسین، چ 7، بی تا).
    8. غروی نائینی، میرزا محمدحسین، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ج 2، (تهران: المکتبه المحمدیه، 1373 ق).
    9. موسوى بغدادی، ابوالقاسم على بن حسین، الانتصار فی انفرادات الإمامیة، (قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، چ 1، 1415 ق).
    10. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 23، (بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1430 ق).
    11. النووی، محیی‌الدین یحیی‌بن شرف ابی زکریا، روضه الطالبین و عمده المفتین، ج 3، (بیروت: دارالفکر، 1426 ق).