Empirical Approach to Punishment: An Islamic Perspective

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD Student in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University

2 Associate Professor, Faculty of Law, Shahid Beheshti University

Abstract

Empiricism is a philosophical approach to social issues which concentrates on a trial-and-error approach. It has been accepted as the dominant method in the natural sciences and then partly in the humanities. This article studies the possibility of application of this approach in criminal law and particularly in punishment. The article reviews the foundations of empiricism and its brief history along with some critiques to empiricism. Finally, the article suggests that given the validity of the reason (hokm al—aql) and findings of rational people (bina al-oqala) in Islamic jurisprudence on one hand and the rationality of empiricism and credibility of the knowledge learned from experiments on the other, it is possible to use experimental findings to evaluate the efficiency of punishment in a specific framework. Also the article mentions and analyzes some examples of using this approach in Islamic texts, including traditions and opinions of the jurisprudents. Some examples of developments of legislation in Iranian penal code in Islamic Republic of Iran is also discussed; the facts that, in their turn, support legitimacy of application of empirical approach in criminal law.

Keywords


  1. الف) فارسی

    1. اصغری، مهاجری، سنایی، انسداد از دیدگاه آیت‌الله شبیری زنجانی، مرکز فقهی امام محمد باقر (ع)، 22/2/1399<http://m-feqhi.ir/>،(1394).
    2. بابایی، پرویز، مکتبهای تجربی از دوران باستان تا امروز، (تهران: نگاه، چ 1، 1386).
    3. پارسانیا، حمید، روششناسی انتقادی حکمت صدرایی، (تهران: کتاب فردا، ویرایش دوم، 1395).
    4. جهانگیری، محسن، احوال، آثار و آرای فرانسیس بیکن، (تهران: علمی و فرهنگی، چ 2، 1376).
    5. حسنی، سید حمیدرضا، درآمدی بر پارادایم اجتهادی دانش عملی، (قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چ 1، 1397).
    6. دیرباز، عسکر و یزدانی، نرجس، «روش تجربی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، سال بیست و یکم، ش 82 (1394).
    7. راسل، برتراند، تاریخ فلسفه غرب، مترجم: نجف دریابندری، (تهران: پرواز، 1365).
    8. سروش، عبدالکریم، تفرج صنع، گفتارهایی در مقالات اخلاق، صنعت و علوم انسانی، (تهران: سروش، چ 1، 1366).
    9. سندل، مایکل، عدالت، چه باید کرد؟ مترجم: افشین خاکباز، (تهران: نشر نو، چ 3، 1397).
    10. سولومون، رابرت و هیگینر، کاتکین، تاریخ فلسفه در جهان، مترجم: منوچهر شادان، (تهران، بهجت، چ 1، 1388).
    11. صادقی، رضا، «نقد کوهن بر تجربه‌گرایی»، فلسفۀ علم، سال پنجم، ش 1، (بهار و تابستان 1394).
    12. صدر، سید محمدباقر، مبانی منطقی استقرا، مترجم: محمدعلی قدس‌پور، (تهران: یمین، چ 1، 1382).
    13. علوی سرشکی، سید محمدرضا، نقدی بر فلسفۀ ارسطویی و غرب، (قم: مؤلف، 1382).
    14. علیزاده، عبدالرضا، مبانی رویکرد اجتماعی به حقوق، جستاری در نظریه‌های جامعه‌شناسی حقوق و بنیادهای حقوق ایران، (تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت، چ 1، 1387).
    15. فرحبخش، مجتبی، جرمانگاری فایدهگرایانه (جستاری در فلسفۀ حقوق کیفری)، (تهران: میزان، چ 1، 1392).
    16. فروغی، محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، (تهران: زوار، چ 5، 1388).
    17. فنایی، ابوالقاسم، اخلاقشناسی دینی، (تهران: نگاه معاصر، 1392).
    18. قدردان قراملکی، محمدحسن، اصل علیت در فلسفه و کلام، (قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1375).
    19. کریشنان، رادا، تاریخ فلسفۀ شرق و غرب، مترجم: جواد یوسفیان، (تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1367).
    20. کوهن، تامس، تنش جوهری: جستارهایی درباره دگرگونی و سنت علمی، مترجم: علی اردستانی، (تهران: رخداد نو، 1392).
    21. گلشنی، مهدی، تحلیلی از دیدگاه‌های فلسفی فیزیکدانان معاصر، (تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1385).
    22. لاک، جان، تحقیق در فهم بشر، تلخیص از پرینگل پریتسیون، مترجم: رضا شفق‌زاده، (تهران: دهخدا، 1349).
    23. محمدرضایی، محمد، تبیین و نقد فلسفه اخلاق کانت، (قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چ 1، 1379).
    24. مصباح یزدی، محمدتقی، شرح برهان شفا، (قم: مؤسسۀ امام خمینی (ره)، 1384).
    25. مصباح، علی، «نقد و بررسی مبانی تجربه‌گرایی در علوم انسانی»، فصلنامۀ اسرا، سال چهارم، ش 3، (1391).
    26. معتمدی، محمد، سیرۀ عقلا و عرف در اجتهاد، تقریر و تحلیلی از آراء آیت‌الله منتظری (ره)، (قم: سرایی، چ 1، 1397).
    27. ملکیان، مصطفی، تاریخ فلسفۀ غرب، (قم: پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه، چ 1، 1379).
    28. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، دیباچه در مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری،(تهران: سمت، چ 2، 1388).
    29. نواک، جورج، فلسفۀ تجربی‌گرا از لاک تا پوپر، مترجم: پرویز بابایی، (تهران: آزادمهر، 1384).
    30. نوبهار، رحیم و رمضانی، محمد، «نقش گونه‌شناسی روایات در حل تعارض»، دوفصلنامۀ علمی- پژوهشی حدیث‌پژوهی، سال دهم، ش 20 (1397).
    31. نوبهار، رحیم، «بازخوانی مستندات فقهی حکم اعدام برای تکرار جرایم حدی»، فصلنامۀ پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، ش 5 (1392).
    32. نوبهار، رحیم، «جستاری در دلایل نقلی تقسیم‌بندی حد- تعزیر»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 67 (1393).
    33. نوبهار، رحیم، «محدودیت‌های مبارزه با جرایم و مفاسد اقتصادی در نظام کیفری پایبند به تقسیم‌بندی حد- تعزیر»، مجموعۀ مقالات همایش سیاست جنایی ایران در زمینۀ جرم‌های اقتصادی؛ چالش‌ها و راهکارها، (1395).
    34. نوبهار، رحیم، حمایت حقوق کیفری از حوزه‌های عمومی و خصوصی، (تهران: جنگل، چ 1، 1387).
    35. وبر، ماکس، روششناسی علوم اجتماعی، مترجم: حسن چاوشیان، (تهران: مرکز، چ 3، 1387).

    ب) عربی

    1. ابن سینا، حسین‌بن ‌عبداله، برهان شفا، (تهران: فکر روز، 1373).
    2. ابورغیف، السید ابوعمار، الاسس المنطقیه للاستقراء فی ضوء دراسه الدکتور سروش، (بی‌جا: مجمع دار الفکر الاسلامی، 1408 ق).
    3. اردبیلى (مقدس)، احمدبن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، (قم: ‌دفتر انتشارات اسلامى، چ 1، 1403ق).
    4. اسکافى، ابن جنید، محمدبن احمدکاتب بغدادى‌، مجموعه فتاوی ابن جنید، جامع: على‌پناه اشتهاردى، (قم: ‌دفتر انتشارات اسلامى، چ 1‌، 1416 ق).
    5. ‌اصفهانى (فاضل هندی)، محمدبن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، چ 1، 1416 ق).
    6. انصاری، مرتضى، فرائد الاصول، (قم: مجمع الفکر الاسلامی، چ 1، 1419 ق).
    7. بغدادی(مفید)، محمدبن محمدبن نعمان‌، المقنعه، (قم: کنگرۀ جهانى هزارۀ شیخ مفید (ره)، چ 1‌، 1413 ق).
    8. تبریزى، جواد، أسس الحدود و التعزیرات‌، (قم: مؤلف، چ 1، 1417 ق).
    9. حلبى، ابن زهره، حمزه‌بن على حسینى، غنیه النزوع إلى علمی الأصول و الفروع، (قم: امام صادق (ع)، چ 1، 1417ق).
    10. حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف، مختلف الشیعه‌، (قم: دفتر انتشارات اسلامى، چ 2، 1413 ق).
    11. حلى (علامه)، حسن‌بن یوسف، تحریر الأحکام، (قم: امام صادق (ع)، چ 1، 1420 ق).
    12. حلى (محقق)، جعفربن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، (قم: اسماعیلیان، چ 2، 1408 ق).
    13. حلى، ابن ادریس، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى‌، (قم: دفتر انتشارات اسلامى، چ 2، 1410ق).
    14. حلى، مقدادبن عبدالله سیورى، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، (قم: ‌کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفی (ره)، چ 1، 1404 ق).
    15. حلى، یحیى‌بن سعید‌، الجامع للشرائع، (قم: مؤسسه سیدالشهداء العلمیه، چ 1‌، 1405 ق).
    16. خراسانی، محمدکاظم، کفایه الاصول، (قم: آل البیت (ع)، چ 1، 1409 ق).
    17. ‌خوانسارى، سید احمد، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، (قم:‌ اسماعیلیان، چ 2، 1405ق).
    18. خوئى، سید ابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج‌، (قم: مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی (ره)، چ 1، 1422ق).
    19. سبزواری، سید عبدالأعلى، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج 28، (قم: المنار، چ 4، 1413ق).
    20. صافى گلپایگانى، لطف‌الله، التعزیر، أحکامه و حدوده، (بی جا: نرم‌افزار نور، بی‌تا).
    21. صدر، سید محمدباقر، معالم الجدیده للاصول، (تهران: النجاح، چ 2، 1395 ق).
    22. الصنعانی، عبدالرزاق، المصنف، (بی جا: منشورات المجلس العلمی، بی‌تا).
    23. طباطبایی حائرى، سید على، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، (قم: آل البیت (ع)، چ 1، 1418ق).
    24. طبرسی، فضل‌بن حسن، المؤتلف من المختلف بین أئمة السلف، (مشهد: مجمع البحوث الإسلامیه، چ 1، 1410ق).
    25. طوسی، محمدبن حسن، الخلاف، (قم: ‌دفتر انتشارات اسلامی، چ 1، 1407ق).
    26. طوسی، محمدبن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیه، (تهران: المکتبه المرتضویه، چ3، 1387ق).
    27. عاملی، حسن‌بن زین‌الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، ج 15، (قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، بی‌تا).
    28. عاملى، زین‌الدین‌بن على، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، ج 14، (قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه، چ 1، 1413 ق).
    29. عبدالله‌بن سلیمان، فقه امیر‌المومنین علی‌بن ابیطالب فی الحدود و الجنایات و اثره فی التشریع الجنائی الاسلامی، اشراف محمد المدنی بوساق، (رساله الماجیستر، جامعه نایف العربیه للعلوم الامنیه، کلیه الدرسات العلیا، 1425 ق).
    30. عراقی، آقا ضیاء، نهایه الأفکار، (قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1405 ق).
    31. عمانی، حسن‌بن على‌بن ابى‌عقیل، حیاه ابن أبی‌عقیل و فقهه، (قم: مرکز معجم فقهى، چ 1، 1413 ق).
    32. عینی، عمده القاری، (بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی تا).
    33. قمی (صدوق)، محمدبن على‌بن بابویه، المقنع، (قم: امام هادى (ع)، چ 1، 1415 ق).
    34.  قمی، میرزا ابوالقاسم، قوانین الاصول، (قم: حجریه قدیمه، بی‌تا).
    35. کاشانى، محمدمحسن ابن شاه‌مرتضى، مفاتیح الشرائع‌، (قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى (ره)، چ 1، بی‌‌تا).
    36. المبارکفوری، تحفه الأحوذی، (بیروت: دار الکتب العلمیه، چ 1، 1990 م).
    37. مرعشی نجفى، سید شهاب‌الدین، السرقه على ضوء القرآن و السنه، مقرر: سید عادل علوى، (قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى (ره)‌، چ 1، 1424 ق).
    38. مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، (قم: مؤسسه النشر الإسلامی، بی‌تا).
    39. مظفر، محمدرضا، المنطق، (قم: مؤسسه النشر الإسلامی، بی‌تا).
    40. مغنیه، محمدجواد، فقه الإمام الصادق (ع)، (قم: مؤسسۀ انصاریان، چ 2، 1421 ق)‌.
    41. منتظری نجف‌آبادى، حسین‌على، کتاب الحدود، (قم: دار الفکر، چ 1، بی‌تا).
    42. منتظری نجف‌آبادى، حسین‌على، نهایه الأصول، (قم: قدس، چ 1، 1415 ق).
    43. موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، الدر المنضود فی أحکام الحدود، مقرر: على کریمى جهرمی، (قم: دارالقرآن الکریم، چ 1، 1412 ق).
    44. موسوى اردبیلى، سید عبدالکریم، فقه الحدود و التعزیرات، (قم: دانشگاه مفید، چ 2، 1427ق).
    45. ‌نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج 41،(بیروت: دار إحیاء التراث ‌العربی، چ 7، 1404 ق).

    ج) انگلیسی

    1. Brasi, Richard De and Laracy, Joseph R, “An Empirical Critique of Empiricism”, Logos: A Journal of Catholic Thought and Culture, Volume 16, no, 6, (2013).
    2. Duff, R, A, and Garland, David, A Reader On Punishment, (New York: Oxford University press, 1994).
    3. Dusek, Libor and Traxler, Christian, “Experience with Punishment and Specific Deterrence: Evidence from Speeding Tickets” <https://ssrn.com/abstract=2990242.> (March 2018).
    4. Eisenberg, Theodore, “The Origins, Nature, and Promise of Empirical Legal Studies and a Response to Concerns”Cornell Law Faculty Publications, Paper 974, (2011).
    5. Engel, Christoph، “Turning the Lab into Jeremy Bentham's Panopticon: A Lab Experiment on the Transparency of Punishment”، <https://ssrn.com/abstract=3197884.>( Jun 2019).
    6. Herbert، M، Kritzer،“Empirical Legal Studies Before 1940: A Bibliographic Essay”,6J, Empirical Legal Stud. (2009).
    7. Hossain، F، M، Anayet, “A Critical Analysis of Empiricism”, Open Journal of Philosophy, <http://www.scirp.org/journal/ojpp.>( 2014).
    8. Koterski, Artur, “Quine’s Two Dogmas as a Criticism of Logical Empiricis”, PhilosophiaScientiæ, <http://journals. openedition.Org/ philosophiascientiae/ 1046.> ( 2015)
    9. Markie, Peter, “Rationalism vs. Empiricism”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N, Zalta (ed.), <https://plato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/rationalism-empiricism.> (Fall 2017 Edition).
    10. Rose, Evan K. and Shem-Tov, Yotam, “Does Incarceration Increase Crime?” <https://ssrn.com/abstract=3205613.> (November 23, 2018).
    11. Schonsheck, Jonathan, On Criminalization, (London: Kluwer Academic Publishers, 1994).
    12. Trevino, A. Javier, The Sociology of Law, Classical and Contemporary Perspectives, (New York: St. Martin's Press).
    13. Zeiler, Kathrtn, “The Future of Empirical Legal Scholarship: Where We Go From Here?” Boston University School of Law, Public Law and Legal theory paper No. 16-22, (June 13, 2016).