Social Responsibility in the Iranian Commercial and Investment Legal System and its Application to Jurisprudential Principles

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D. in private law, Shiraz University

2 Assistant Professor, Shiraz University

Abstract

Social responsibility is a new approach that has been introduced in business and investment as one of the commitments of economic enterprises and tries to create a balance between economic productivity and protection of social and environmental interests. Despite the emergence of this responsibility in the United States and the West, this responsibility has comprehensive and solid foundations in the jurisprudential system which are addressed for the first time in this study. However, Iran seems to be one of the most vulnerable countries in this area; it is independent and due to the obsolescence of some laws such as commercial law, this responsibility does not have a proper place among the regulations. Despite the challenges mentioned, especially the oppressive US sanctions on our country's economic situation, it seems that by creating legal minimums along with soft incentive policies, motivation of businesses to comply with their rules can be increased. Discipline can provide a good ground for establishing and promoting social responsibility in the scope of business activities

Keywords

References

  1.  

    الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. داراب‌پور، مهراب؛ عبداللهی، محسن؛ اسلامی، رضا؛ شاملو، باقر و رمضانی قوام آبادی، محمدحسین، اصول و مبانی حقوق تجارت بین‌الملل، (تهران: گنج دانش، چ 1،1397).
    2. عسکری، پوریا، حقوق سرمایه‌گذاری بین‌المللی در رویۀ داوری بین‌المللی، (تهران: شهر دانش، چ 2: 1394).
    3. مطهری، مرتضی، نظری به نظام اقتصادی اسلام، (قم: انتشارات صدرا، 1368).

    - مقالات

    1. ابراهیمی، سیدنصرالله و آقاسیدجعفر کشفی، مونا، «شناسایی و ارزیابی پیامدهای زیست‌ محیطی، اجتماعی، ایمنی، امنیتی و بهداشتی (ESHIA) پروژه‌های بالادستی صنعت نفت و گاز»، حقوق تطبیقی، ش 1 (1395).
    2. امیدوار، علیرضا، «ترویج مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، تکمیل‌کننده و جایگزین سیاست‌ها و وظایف دولت (سیاست‌گذاری حکومت در ترویج مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها)»، پژوهشکدۀ تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، ش 1 (21)، (1387).
    3. باغبان، رحیم؛ قنبری جهرمی، محمدجعفر و باقری، محمود، «جنبه‌های حمایتی حقوق ایران در مورد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مطالعۀ تطبیقی با استانداردهای بین‌المللی»، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، ش 36 (1396).
    4. بهمئی، محمدعلی و تقوی، نجمه، «حمایت از انتظارات مشروع سرمایه‌گذار و چالش‌های فراروی آن در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری»، تحقیقات حقوقی، ش 74 (1395).
    5. پاسبان، محمدرضا و اصغری، زینب، «نقش رفتار منصفانه در حل و فصل اختلافات ناشی از سرمایه‏گذاری خارجی با تأکید بر مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌های فراملی»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 8 (1394).
    6. پنداشته‌پور، محمدرضا، «مسؤولیت اجتماعی شرکت‌های تجاری»، پژوهش‌های حقوقی میان‌رشته‌ای، ش 1، (1399).
    7. جنیدی، لعیا؛ تیموری، محمدصادق؛ صقری، محمد و عباسیان، رضا، «صیانت از حق مالکیت خصوصی سرمایه‌گذاران خارجی از منظر حقوق اسلام، ایران و بین‌الملل»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 17 (1397).
    8. تیموری، محمدصادق؛ جنیدی، لعیا؛ صقری، محمد و عباسیان، رضا، «سلب مالکیت غیرمستقیم سرمایه‌گذاران خارجی؛ جستاری در حقوق ایران و بین‌الملل»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 4 (1396).
    9. رشیدی، مهناز؛ رستگار، آزاده و مشهدی، علی، «منبع تعهد ارزیابی آثار زیست‌محیطی فرامرزی در پروژۀ گاپ ترکیه»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 22 (1400).
    10. سلیمی ترکمانی، حجت، «حقوق بین‌الملل توسعۀ پایدار: از آرمان تا واقعیت»، دانشنامۀ حقوق اقتصادی، ش 2 (1391).
    11. سهرابی، لیلا و فلاح تفتی، زینب، «بررسی اصول حاکمیت شرکتی در نظام حقوقی ایران»، بورس اوراق بهادار، ش 25 (1393).
    12. ضیایی، سید یاسر و لطفی گماسایی، محسن، «مسئولیت اجتماعی شرکت‌های فراملی؛ فرصت‌ها و چالش‌ها»، پژوهش‌های حقوقی، ش 20 (1400).
    13. غلام‌پور، علی، «تأثیرات جهانی‌شدن اقتصاد بر نقش دولت در اقتصاد سیاسی محیط زیست در کشورهای درحال توسعه: مورد ایران»، سیاست، ش 4 (1386).
    14. قنبری جهرمی، محمدجعفر و شفیعی بافتی، نگین، «قاعده‌مند‌سازی مسئولیت زیست‌محیطی شرکت‌های فراملی در حوزۀ آلودگی نفتی دریایی پیوند میان حقوق نرم و حقوق سخت»، تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامۀ ش 13 (1392).
    15. محسنی، فرید و جوهر، سعید، «ارتباط مسئولیت اجتماعی و مسئولیت کیفری تعامل یا تقابل»، پژوهش حقوق کیفری، ش 8 (1393).
    16. موسوی، سید فضل‌الله؛ جوکار، فضل‌الله و محمدی، عمران، «تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران: تناقض در گفتار و کردار و سیاست‌زدگی حقوق بشر»، پژوهش حقوق عمومی، ش 44 (1393).
    17. میهمی، مهدی، «انتظارات مشروع سرمایه‌گذار در تقابل با منافع اساسی کشور میزبان و تحلیل آن به‌عنوان ‏ریسک ‏سیاسی»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 28 (1398).
    18. نوری یوشانلویی، جعفر و جوهر، سعید، «مفهوم شناسی مسئولیت اجتماعی شرکت­های تجاری در حقوق آلمان، فرانسه، انگلستان و ایران با رویکرد تطبیقی»، حقوق تطبیقی، ش 2، (1393).

    ب) عربی

    - کتاب‌ها

    1. حرعاملی، محمّد‌بن الحسن، وسائل الشیعه، (تهران: المکتبه‌الاسلامیة، 1403 ق).
    2. حلی (فخرالمحققین)، محمدبن حسن، ایضاح الفوائد، ج۱ (قم: اسماعیلیان، 1387 ق).
    3. موسوی بجنوردی، میرزا حسن، القواعد الفقهیه، ج 1، (قم: نشر الهادی، 1419).
    4. نراقی، احمد‌بن محمد، عوائدالایام، (قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه، 1375).

    ج) انگلیسی

    - Books

    • Das Gupta, Ananda, Ethics, Business and Society: Managing Responsibly, (New York: Sage Publications, 2010).
    • Dolzer, Rudolf, Kriebaum, Ursula, Schreuer, Christoph, Principles of International Investment Law, (London: Oxford University Press, 2012).
    • Friedman, Milton, Rethinking the Social Responsibility of Business, (United States: REASON, 2005).
    • Michael, Hopkins, Corporate Social Responsibility and International Development, (London: Earthscan Press, 2007).
    • Nyazee, Imran Ahsan Khan, Islamic Jurisprudence (Usul AI-Fiqh), (Islamabad: Islamic Research Institute Press, 2000).
    • Schreck, Philipp, The Business Case for Corporate Social Responsibility. Understanding and Measuring Economic Impacts of Corporate Social Performance, (Germany, Heidelberg, Physica-Verlag: Springer, 2009).
    • Visser, Wayne; Matten, Dirk; Pohl, Manfred; Tolhurst, Nick, The A To Z Of Corporate Social Responsibilty, (New York: Wiley, 2nd Edition, 2007).

    - Articles & Documents

    • Abu-Tapanjeh, Abdussalam, Mahmoud, “Corporate Governance from the Islamic Perspective: A Comparative Analysis with OECD Principles, Corporate Governance from the Islamic Perspective”, Critical Perspectives on Accounting, Vol. 20 (2009).
    • Buhmann, Karin, “Corporate Social Responsibility in China: Current Issues and Their Relevance for Implementation of Law”, The Copenhagen Journal of Asian Studies, Vol. 22 (2005).
    • Carroll, Archie B, “Corporate Social Responsibility: Evolution of a Definitional Construct”, Business and Society, Vol. 38:3 (1999).
    • Civens, Jeff & Mendoza, Mary, “Corporate Sustainability and Social Responsibility: A Legal Perspective”, B.J, Vol. 71 (2008).
    • Elmelki, Anas & Mounira, Ben ARAB, “Ethical Investment and the Social Responsibilities of the Islamic Banks”, International Business Research, Vol. 2 (2009).
    • Greenfield, W.M, “In the Name of Corporate Social Responsibility”, Business Horizons, Vol. 47, (2004).
    • Kercher, Kim, “Corporate Social Responsibility-Impact of Globalisation and International Business”, Corporate Governance eJournal, (2007).
    • Maignan, Isabelle & Ferrell, O. C., “Corporate Social Responsibility and Marketing: An Integrative Framework”, Journal of the Academy of Marketing Science, 32 (2004).
    • Meshel, Tamar, “Human Rights in Investor-State Arbitration: The Human Right to Water and Beyond”, Journal of International Dispute Settlement, Vol. 6 (2) (2015).
    • Moir, Lance, “What Do We Mean by Corporate Social Responsibility?”, Corporate Governance, Vol. 1, No. 2 (2001).
    • Rahim, Mia, Mahmudur, “Meta-Regulation Approach of Law: A Potential Legal Strategy to Develop Socially Responsible Business Self-Regulation in Least Developed Common Law Countries”, Common Law World Review, Vol. 40(2), (2011).
    • Sergius Koku, Paul & Savas-Hall, Selen, “On Corporate Social Responsibility and Islamic Marketing”, Journal of Islamic Marketing, Vol. 5 (2014).
    • Suchman, Mark C, “Managing Legitimacy: Strategic and Institutional Approaches”, Academy of Management Review, No.3 (1995).
    • Taman, Salma, “The Concept of Corporate Social Responsibility in Islamic Law”, Indiana International & Comparative Law Review, Vol. 2(3) (2011).
    • Tan, Eugene K. B, “Corporate Social Responsibility as Corporate Soft Law: Mainstreaming Ethical and Responsible Conduct in Corporate Governance”, Singapore Law Review, Vol. 31 (2013).
    • Uited Nations Environment Programme, Corporate Social Responsibility and Regional Trade and Investment Agreements, (2011), P.14 <https://wedocs.unep.org/handle/20.500.11822/25936>
    • UNCTAD, Social Responsibility, Series on Issues in International Investment Agreements,) 2001) <https://unctad.org/system/files/
      official-document/psiteiitd22.en.pdf      >
    • Ward, Halina, “Public Sector Roles in Strengthening Corporate Social Responsibility: Taking Stock”, The World Bank Report (2004) <https://pubs.iied.org/sites/default/files/pdfs/migrate/16014­IIED.pdf>
    • Zhu, Ying, “Corporate Social Responsibility and International Investment Law: Tension and Reconciliation”, Nordic Journal of Commercial Law, No. 1 (2017).

     

    - Cases

    • Certain Iranian Assets Islamic Republic of Iran v. United States of America, Preliminary Objections, Judgment, I.C.J.Reports, (2019).
    • Phelps Dodge, 10 Iran-US CTR 130 [22].
Jurisprudence and Islamic Law
Volume 14, Issue 30
March 2023
Pages 141-178

Files

Share

How to cite

Statistics