ORIGINAL_ARTICLE
مجموعه مقالات شماره 25
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14834_6e58cb713eae8fea24fee518e2fac761.pdf
2021-12-22
1
243
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعة تطبیقی حق وثیقه بر مال فکری در قانون نمونة معاملات با حق وثیقة آنسیترال و حقوق ایران
در قانون نمونۀ معاملات با حق وثیقۀ 2016 آنسیترال امکان ایجاد حق وثیقه بر مال فکری وجود دارد. مال فکری در این قانون مترادف با حقوق مالی دارندۀ مال فکری بوده، شامل حق بهرهبرداری دارنده از مال فکری، حق منع استفادۀ غیرمجاز از مال فکری، حق مطالبۀ خسارت بابت استفادۀ غیرمجاز از مال فکری، حق ثبت و حق تجدید ثبت مال فکری، حق اعطای اجازۀ بهرهبرداری از مال فکری به اشخاص ثالث، حق اعطای اجازۀ انتشار مال فکری، و حق وصول حقالامتیاز استفاده از مال فکری است. حق وثیقه به سبب قرارداد وثیقه ایجاد میشود. در اثر حق وثیقه دارندۀ مال فکری حقوق خود در مال فکری را برای تضمین یک تعهد ارائه میکند تا در صورت نقض تعهد، وثیقهگیر حق استفاده از حقوق وی را داشته، به نام دارندۀ مال فکری و برای خود بتواند از این حقوق بهمنظور جبران عدم ایفای تعهد استفاده کند. اگرچه تمامی حقوق دارندۀ مال فکری از دیدگاه قانون نمونه ارزش مالی دارد و قابل توثیق است، ولی این قانون برای دو نوع از حقوق که ارزش تجاری و اقتصادی دارند حکم داده است که شامل حق انتقال مال فکری به دیگری و حق اعطای اجازۀ بهرهبرداری از مال فکری به اشخاص ثالث میشود. در حقوق ایران روشی شبیه روش قانون نمونۀ آنسیترال برای توثیق اموال فکری وجود ندارد. بهنظر میرسد میتوان از قواعد قانون نمونۀ آنسیترال برای قانونگذاری در حقوق ایران استفاده کرد.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14353_48535b064b6d7e0fa5b7eb211156e82e.pdf
2021-12-22
1
28
10.22034/law.2021.45624.2879
استیفا
تعهد مورد توثیق
حق مشروط
قرارداد وثیقه
نقض
سعید
حبیبا
habiba@ut.ac.ir
1
استاد دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
حسین
حمدی
std_hamdi@khu.ac.ir
2
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی، تهران
AUTHOR
الف) فارسی
1
- کتابها
2
صالحی ذهابی، جمال، حق اختراع: نگرشی تطبیقی، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 1، 1388).
3
میرحسینی، سید حسن، حقوق علائم تجاری، (تهران: میزان، چ 1، 1390).
4
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، حقوق مدنی: رهن و صلح، (تهران: گنج دانش، چ 1، 1378).
5
حکمتنیا، محمود، مبانی مالکیت فکری، (تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چ 1، 1386).
6
شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، (تهران، مجد. چ 5، 1385 ).
7
- مقالات
8
محمودی، اصغر، «رهن اموال فکری در پرتو مقررات قانون مدنی و مطالعۀ تطبیقی»، پژوهشهای حقوق تطبیقی، ش 1 (1391).
9
عباسیمنش، حمیدرضا؛ صادقی، محمود؛ پارساپور، محمدباقر؛ صاحب، طیبه، «توثیق نرمافزار (مطالعۀ تطبیقی در الحاقیۀ آنسیترال در خصوص توثیق اموال فکری، قانون متحدالشکل تجاری امریکا و حقوق ایران)»، پژوهشهای حقوق تطبیقی، ش 4 (1397).
10
پیلوار، رحیم، «مفهوم اموال فکری در حقوق اموال و جایگاه آن»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی. ش 12 (1394).
11
طجرلو، رضا و شعبانی کندسری، هادی، «وثیقۀ شناور در نظام حقوقی کامنلا»، مطالعات حقوق تطبیقی، ش 1 (1393).
12
کریمی، عباس و معینالاسلام، محمد، «رهن اموال فکری»، فصلنامۀ حقوق، ش 2 (1387).
13
حبیبا، سعید و شعبانی کندسری، هادی، «جستاری نقادانه پیرامون دلایل لزوم عینیّت مورد رهن»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش 12 (1394).
14
باقری، محمود، جعفری چالشتری، محمود، «تحلیل اقتصادی رهن اموال فکری»، تحقیقات حقوقی، ش 62 (1392).
15
ب) انگلیسی
16
Aram, Sinnreich, The Essential Guide to Intellectual Property, (New Haven: Yale University Press, 1nd Ed, 2019).
17
Carlos, Correa & Xavier, Seuba, Intellectual Property and Development-Understanding the Interfaces, (Singapore: Springer Nature Pte Ltd ,1nd Ed, 2019).
18
Eva-Maria, Kieninger, Security Rights in Movable Property in European Private Law, (Cambridge: Cambridge University Press, 1nd Ed, 2004).
19
Hannan, Neil, Cross-Border Insolvency The Enactment and Interpretation of the UNCITRAL Model Law, (Singapore: Springer, 1nd Ed, 2017)
20
Hugh, Beale & Michael, Bridge & Louise, Gullifer & Eva, Lomnicka, The Law of Security and Title-Based Financing, (New York: Oxford University Press, 3nd Ed, 2012).
21
Janet M, Tavakoli, Structured Finance and Collateralized Debt Obligations New Developments in Cash and Synthetic Securitization, (New Jersey: John Wiley & Sons, Inc, 2nd Ed, 2008).
22
Nancy, Kubasek & Linda, Barkacs & Lucien, Dhooge & Daniel, Herron & M. Neil Browne, Dynamic business law, (New York: McGraw-Hill Education, 4nd Ed, 2017).
23
Philipp ,Sandner, The Valuation of Intangible Assets: An Exploration of Patent and Trademark Portfolios, (Wiesbaden: Springer Gabler, 1nd Ed, 2010).
24
Raymond, Westbrook & Richard, Security for Debt in Ancient Near Eastern Law, (Boston: Brill Academic Publishers, 1nd Ed, 2001).
25
Ting, Xu, & Jean, Allain, Property and Human Rights in a Global Context, (Oxford: Hart Publishing, 1nd Ed, 2016).
26
World Bank Group, Secured-Transactions-Collateral-Registries-and-Movable-Asset-Based-Financing, (Washington: WORLD BANK Publishing, 1nd Ed, 2019)
27
UNCITRAL, UNCITRAL Legislative Guide on Secured Transactions, (New York, United Nations, 1nd Ed, 2010).
28
UNCITRAL, UNCITRAL Legislative Guide on Secured Transactions Supplement on Security Rights in Intellectual Property, (New York, United Nations: 1nd Ed, 2016).
29
UNCITRAL, UNCITRAL Model Law on Secured Transactions Guide to Enactment, (Vienna: United Nations, 1nd Ed, 2017).
30
- Articles
31
Andrea, Tosato, “Security interests over intellectual property”, Journal of Intellectual Property Law & Practice, Vol. 6 (2011).
32
Sarnelli, Jennifer, “Grasping for Air: Revised Article 9 and Intellectual Property in an Electronic World”, UCLA Entertainment Law Review, Vol. 11 (2004).
33
William J. Murphy, “Proposal for a Centralized and Integred and Integrated Registr ated Registry for Security y for Security Interests in Intellectual Property”, The Journal of Law and Technology, Vol. 41 (2002).
34
Xuan, Thao Nguyen, “Collateralizing Intellectual Property”, Georgia La Review, Vol. 42 (2007).
35
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل ضمانت اجرای مهلت طرح ایرادات دادرسی مدنی
قانون آیین دادرسی مدنی[1] در مادۀ 87 مهلت طرح ایرادات دادرسی را تا پایان جلسۀ اول دادرسی اعلام کرده و در مادۀ 90 ضمانت اجرای این مهلت را عدم تکلیف دادگاه به رسیدگی به ایراد به صورت جدا از ماهیت دعوا مقرر کرده است. بیان این ماده از جهت مفهوم رسیدگی جدا از ماهیت و عدم تکلیف دادگاه در این خصوص و همچنین وضعیت ایراداتی که پس از جلسۀ دادرسی ایجاد میشوند، قابل بررسی است و با توجه به امری بودن ایرادات و منطقی نبودن ِبهتأخیر انداختن بررسی ایرادات و دفاع بودن برخی از آنها، ضمانت اجرای مقرر در مادۀ 90 ق.آ.د.م. قابل انتقاد است. بررسی موضوع نشان میدهد ضمانت اجرای مقرر در این ماده، با وجود ظاهر جدی آن، ضمانت اجرای مؤثر و قابل توجهی نیست و شایسته است قانونگذار در این گونه موارد از ضمانت اجرای مناسب و مؤثر از قبیل جریمۀ مدنی استفاده کند.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14354_580f10da7123f93907af8bd6f4b3454c.pdf
2021-12-22
29
46
10.22034/law.2021.46422.2923
ایرادات دادرسی
جلسۀ اول دادرسی
رسیدگی جدا از ماهیت دعوا
ضمانت اجرا
مهلت طرح ایراد
مهدی
حسن زاده
m.hasanzadeh@qom.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
- کتابها
1
احمدی، نعمت، آیین دادرسی مدنی منطبق با قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب، (تهران: انتشارات اطلس، چ 1، 1375).
2
بهشتی، محمدجواد و مردانی، نادر، آیین دادرسی مدنی، ج 2، (تهران: نشر میزان، چ 2، زمستان 1389).
3
حسینی، سید محمدرضا، قانون آیین دادرسی مدنی در رویۀ قضایی، (تهران: انتشارات مجد، چ 3، 1387).
4
حیاتی، علیعباس، آیین دادرسی مدنی (3)، (تهران: نشر میزان، چ 1، بهار 1390).
5
حیاتی، علیعباس، آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی، (تهران: نشر میزان، چ 2، تابستان 1390).
6
زراعت، عباس، قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی ایران، (تهران: خط سوم، چ 1، 1383).
7
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی (دورۀ پیشرفته)، ج 1، (تهران: انتشارات دراک، چ 12، زمستان 1385).
8
شهیدی، موسی، موازین قضائی محکمۀ عالی انتظامی از نظر تخلف اداری، (بی جا: چاپخانۀ علمی، چ 3، بیتا).
9
غفاری، جلیل، آیین دادرسی مدنی 3، (تهران: دانشگاه پیام نور، چ 3، آذر 1384).
10
کریمی، عباس، آیین دادرسی مدنی، (تهران: انتشارات مجد، چ 2، 1389).
11
متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، ج 1 و 2 (در یک مجلد)، (تهران: انتشارات مجد، چ 2، 1381).
12
مدنی، سید جلالالدین، آیین دادرسی مدنی، ج 2، (تهران: کتابخانۀ گنج دانش، چ 4، 1375).
13
مسیحی، مهرزاد، قانون آیین دادرسی مدنی در آیینۀ آراء قضایی و نظرات مشورتی، (تهران: انتشارات خرسندی، چ 1، پاییز 1387).
14
معاونت آموزش قوۀ قضائیه، مجموعه نشستهای قضایی مسائل آیین دادرسی مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات جاودانه، چ 1، 1387).
15
مهاجری، علی، مبسوط در آیین دادرسی مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات فکرسازان، چ 1، 1387).
16
واحدی، قدرتالله، آیین دادرسی مدنی، ج 3، (تهران: نشر میزان- نشر دادگستر، چ 2، پاییز 1378).
17
- مقالات
18
حبیبی، بهنام و حبیبی، شهرام، «واکاوی نظریهبازیهای دادرسی مدنی با تأکید بر بازی دادرسی همکارانه»، مطلعات حقوق تطبیق معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 11 (پاییز و زمستان 1394)، صص 167-193.
19
محسنی، حسن، «استناد سرخود دادرس به جهت بطلان قرارداد؛ نمود هنر دادرسی با اجرای اصل تقابلی بودن دادرسی (رأی شمارۀ 1137 مورخ 22 اکتبر 2020 شعبۀ دوم دیوان عالی کشور فرانسه)»، مطلعات حقوق تطبیق معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 23 (تابستان 1400)، صص 135-153.
20
ORIGINAL_ARTICLE
معیار احراز علم به وقوع نتیجه در قتل عمد
جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص که در فقه جزایی بهعنوان جنایات مورد بررسی قرار گرفته، همواره در قوانین جزایی با واکنش کیفری شدید مواجه شده است. جنایت علیه نفس در قسم عمدی، علاوه بر رکن مادی به رکن معنوی هم نیاز دارد و قاتل باید هم قصد فعل و هم قصد نتیجه داشته، همچنین باید امکان اسناد معنوی جنایت به ارادۀ جانی فراهم باشد. احراز رکن روانی در قتل عمد بهآسانی میسر نیست، زیرا قصد نتیجه همیشه بهطور صریح نبوده، بلکه گاهی به صورت تبعی یا غیرمستقیم است. قاتل بدون آنکه قصد صریح بر وقوع قتل داشته باشد، مرتکب فعل نوعاً کشندهای میشود؛ بنابراین، احراز قصد نتیجه در مورد اخیر بسیار دشوار میگردد. از سوی دیگر با عنایت به اینکه اصلْ عدم استحقاق مجازات است و با تردید در استحقاق مجازات، جایز نیست مجازاتی انشا گردد، معیاری برای اینکه احراز شود مرتکب به وقوع نتیجه علم داشته است یا خیر، بسیار اهمیت دارد. در مقالۀ حاضر کوششی انجام گرفته است تا همراه با تبیین علم به کشنده بودن نوعی رفتار و شقوق گوناگون آن، معیار منطقی «ملازمۀ بیّن بالمعنی الاخص نتیجه با رفتار ارتکابی» را که با مبانی جزای عمومی اسلام نیز سازگار است برای احراز اینکه آیا شخص میدانسته است نتیجه در اثر رفتارش تحقق مییابد، ارائه نماید.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14355_cf154bc6581d4eac16709b26b71e2f30.pdf
2021-12-22
47
74
10.22034/law.2021.43456.2795
جرم مقید
علم به نتیجه
قتل عمد
قصد غیرمستقیم
ملازمۀ بیّن
جواد
سرخوش
j.sarkhosh@alzahra.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه الزهراء تهران
LEAD_AUTHOR
ایمان
حطمی
i.hatami@chmail.ir
2
دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم
1
قانون مجازات اسلامی
2
- فارسی
3
آقایینیا، حسین، جرایم علیه اشخاص، جنایات، (تهران: انتشارات میزان، 1384).
4
الیت، کاترین و کویین، فرانسیس، حقوق جزا، ترجمۀ آوا واحدی نوایی و نسترن غضنفری، (تهران: نشر میزان، چ 2، 1391).
5
پاد، ابراهیم، حقوق کیفری اختصاصی، جرایم نسبت به اشخاص، (تهران: انتشارات دانشور، 1385).
6
پرادل، ژان، حقوق کیفری تطبیقی، جرایم علیه اشخاص، ترجمۀ مجید ادیب، (تهران: انتشارات میزان، 1386).
7
پوربافرانی، حسن، جرایم علیه اشخاص، صدمات جسمانی، (تهران: انتشارات جنگل، 1388).
8
زراعت، عباس، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، ج 1، (تهران: انتشارات ققنوس، چ 4، 1394).
9
سرخوش، جواد، معیار استنتاج فقهی حقوقی، (تهران: نشر بهنامی، 1395).
10
صادقی، محمدهادی، جرایم علیه اشخاص، (تهران: نشر میزان، 1382).
11
صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، ج 1، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 4، 1371).
12
عظیمزاده، شادی، حقوق جزای اختصاصی، ج 1، (تهران: دوراندیشان، 1393).
13
گلدوزیان، ایرج، محشای قانون مجازات اسلامی، (تهران: انتشارات مجد، چ 5، 1394).
14
گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای اختصاصی، جرایم علیه تمامیت جسمانی، شخصیت معنوی، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ 22، 1395).
15
معین، محمد، فرهنگ فارسی، (تهران: نشر سرایش، چ 5، 1382).
16
میرمحمدصادقی، حسین، جرایم علیه اشخاص، (تهران: نشر میزان، 1390).
17
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ترجمه و شرح اکبر نایبزاده، ج 1، (تهران: انتشارات خرسندی، 1392).
18
نجیب حسنی، محمود، رابطۀ سببیت در حقوق کیفری، (مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، چ 3، 1391).
19
- عربی
20
أنیس، ابراهیم، و منتصر، عبدالحلیم، و الصوالحی، عطیه، و خلفالله أحمد، محمد، المعجم الوسیط، (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چ 5، 1374)، الجزء الثانی.
21
خویی، سید ابوالقاسم موسوی، مبانی تکمله المنهاج، ج 1و2، (تهران: انتشارات خرسندی، چ 4، 1393).
22
مظفر، محمدرضا، المنطق، (بیروت: دارالتعارف، 1400 ق).
23
- مقالات
24
آقابابائی بنی، اسماعیل، «مسئولیت کیفری قاتل در موارد علم اجمالی»، حقوق اسلامی، سال دوازدهم، ش 46 (1394).
25
اکبری، عباسعلی، و مالمیر، محمود، و پوربافرانی، حسن، «مفهوم و مبانی عدول از اصل برائت»، فصلنامۀ مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، سال هشتم، ش 14 (1396).
26
اعتمادی، امیر و حسینی، سید محمد، «جنون به عنوان عامل رافع مسئولیت کیفری در حقوق ایران و انگلستان»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 6، ش 2 (1394).
27
جعفری، مجتبی، «تاملی در ماهیت و قلمرو اراده در تحقق مسئولیت کیفری»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 15 (1395).
28
حیدری، الهام، و آقابکی، صغری، «بررسی علم قاضی در اثبات جرایم از منظر فقه و قوانین ایران»، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بینالمللی پژوهش های نوین در علوم انسانی، بیجا، (1394).
29
رستمی غازانی، امید، «عنصر روانی بزه قاچاق کالا و ارز» فصلنامۀ مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، سال دوازدهم، ش 22 (1400).
30
زهروی، رضا، «بررسی تطبیقی فردی کردن ادله در سیاست جنایی اسلام، ایران و فرانسه»، حقوق اسلامی، سال سیزدهم، ش 50 (1395).
31
محسنی، فرید و ملکوتی، نصیر، «رابطۀ سببیت در قانون مجازات اسلامی 1392»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال هفتاد و نهم، ش 91 (1394).
32
محمدخانی، عباس، «تاملی نو بر تعریف فعل مادی و غیرمادی در قتل عمدی»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 13 (1394).
33
مرادی، حسن و شهبازی، علی، «عنصر معنوی قتل عمد در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392»، مجلۀ پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 13 (1394).
34
میرخلیلی، سیداحمد، و غدیری، اکرم، «چگونگی شکلگیری امارۀ اثبات دعوی»، حقوق اسلامی، سال سیزدهم، ش 49، (1395).
35
یکرنگی، محمد و عالی پور، حسن، «معیار علم به وقوع نتیجه در حقوق کیفری ایران با رویکرد تطبیقی به حقوق انگلستان و فقه امامیه»، مطالعات حقوق کیفری و جرمشناسی، دورۀ 2، ش 2 و 3 (1394).
36
- تقریرها و پایاننامهها
37
آزمایش، سید علی، تقریرات حقوق کیفری، دورۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، تحریر: علی شجاعی، (1375).
38
محسنی، فرید، جزوۀ حقوق جزای عمومی مقطع دکتری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری، (1391).
39
ناصری، فرجاله، امارات در حقوق مدنی ایران، رسالۀ دکتری، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، (1344).
40
ORIGINAL_ARTICLE
آثار فسخ قرارداد در فرض تخلف از انجام تعهدات قراردادی در حقوق ایران و عراق و کنوانسیون وین 1980
پایبندی به تعهدات قراردادی از مسائل مهم حقوقی بهشمار میآید. لیکن گاهی برخی اشخاص تعهدات قراردادی خویش را نقض میکنند. یکی از ضمانت اجراهای نقض تعهدات قراردادی فسخ قرارداد است که در مورد شرایط پیدایش و نحوۀ اعمال و آثار آن تفاوتهایی در نظامهای حقوقی مختلف وجود دارد. نگارندگان این پژوهش در صدد برآمدهاند که مسئلۀ آثار چنین فسخی را با روشی توصیفی تحلیلی و تطبیقی در حقوق ایران، عراق و نیز کنوانسیون وین 1980 بررسی کرده، وجوه شباهت و تفاوت میان این نظامها را تحلیل نمایند. نتایج حاصل از این جستار نشان میدهد در مورد آثار فسخ قرارداد هرچند در هر سه نظام حقوقی، اصولاً فسخ قرارداد موجب زوال تعهدات طرفین میشود، لیکن پذیرش اثر قهقرایی برای فسخ در حقوق عراق و کنوانسیون وین و عدم پذیرش آن در حقوق ایران، موجب تفاوتهایی میان آنها شده است. ازجمله تفاوتهای یادشده، تفاوت از نظر قلمرو مواردی است که باید از سوی طرفین مسترد گردد و نیز تفاوت در تأثیر فسخ قرارداد بر حقوقی که پس از انعقاد قرارداد و قبل از فسخ آن برای اشخاص ثالث ایجاد شده است.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14357_27c853a30ff0742883a4a9a9d543c5fb.pdf
2021-12-22
75
105
10.22034/law.2021.43673.2802
اثر قهقرایی فسخ
حقوق ایران
حقوق عراق
کنوانسیون بیع بینالمللی کالا
نقض تعهدات قراردادی
علی
خیری جبر
alikhairi.jebur@mail.um.ac.ir
1
کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
سید محمد مهدی
قبولی درافشان
ghaboli@um.ac.ir
2
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
اعظم
انصاری
aansari@um.ac.ir
3
استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
الف) فارسی
1
- کتابها
2
امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج 1، (تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه، 1375).
3
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مجموعه محشی قانون مدنی، (تهران: کتابخانۀ گنج دانش، 1382).
4
شعاریان، ابراهیم و رحیمی، فرشاد، حقوق بیع بینالمللی، شرح کنوانسیون بیع بینالمللی کالا در پرتو دکترین و رویۀ قضایی، مطالعۀ تطبیقی با اسناد بینالمللی و حقوق ایران، (تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای حقوقی، 1400).
5
شیروی، عبدالحسین، حقوق قراردادها، انعقاد، آثار و انحلال، (تهران: سمت، 1396).
6
صفایی، سید حسین، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی، ج 2، قواعد عمومی قراردادها، (تهران: نشر میزان، 1385).
7
صفایی، سید حسین؛ کاظمی، محمود؛ عادل، مرتضی؛ میرزانژاد، اکبر، حقوق بیع بینالمللی، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1392).
8
طاهری، حبیبالله، حقوق مدنی، ج 2، (قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، 1418 ق).
9
کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 5، (تهران: شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا، 1376).
10
کاتوزیان، ناصر، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی، اعمال حقوقی، قرارداد-ایقاع، (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1385).
11
نهرینی، فریدون، فسخ قرارداد با نگاهی به رویۀ قضایی، (تهران: کتابخانه گنج دانش، 1395).
12
- مقالات
13
سکوتی، رضا، «بررسی مبنای بقای اجاره و قلمرو شمول صدر ماده 454 قانون مدنی»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 6 (1392).
14
ب) عربی
15
- کتابها
16
ابوالسعود، رمضان، مصادر الالتزام فی القانون المصری و اللبنانی، (بیروت: مطابع الاملسه، الطبعه الاولی، 1990).
17
ابوستیت، احمد حشمت، نظریة الالتزام فی القانون المدنی الجدید، مصادر الالتزام، الکتاب الاول، (مصر: مطبعة مصر شرکه مساهمه، الطبعه الثانیه، 1954).
18
ابوعیسی، المحمدی احمد، انحلال الرابطه التعاقدیه، (قاهره: دارالنهضة العربیه، 2004).
19
تونسی، حسین، انحلال العقد، دراسة تطبیقیه حول عقد البیع و عقد المقاوله، (الجزائر: دارالخلدونیه، للنشر و التوزیع، الطبعه الاولی، 2007).
20
حسین، اکرم محمد، الاخلال بالتنفیذ فی بیوع التجاره الدولیه. دراسة مقارنه، (بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه، الطبعه الاولی، 2017).
21
الحکیم، عبدالمجید، البکری، عبدالباقی و البشیر، محمد طه، الوجیز فی نظریه الالتزام فی القانون المدنی العراقی، مصادر الالتزام، الجزء الاول، (بغداد: مکتبة السنهوری، 2012).
22
الذنون، حسن علی، النظریة العامه للفسخ فی الفقه الاسلامی و القانون المدنی دراسه مقارنه، (قاهره: مطبعة نهضة مصر، 1946).
23
الذنون، حسن علی، شرح القانون المدنی العراقی، العقود المسماة، عقد البیع، (بغداد: مطبعة الرابطه، 1953).
24
الذنون، حسن علی، النظریة العامه للألتزامات، (بغداد: المکتبة القانونیه، 1967).
25
الشرقاوی، محمود سمیر، العقود التجاریه الدولیه، دراسه خاصه لعقد البیع الدولی للبضائع، (قاهره: دارالنهضة العربیه، 2001).
26
الشریف، محمود سعد الدین، شرح القانون المدنی العراقی، مصادر الالتزام، الجزء الاول، (بغداد: مطبعة العانی، 1955).
27
شفیق، محسن، اتفاقیه الامم المتحده بشأن البیع الدولی للبضائع، دراسه فی قانون التجاره الدولی، (قاهره: دارالنهضة العربیه، 1988).
28
الصده، عبدالمنعم فرج، محاضرات فی القانون المدنی، نظریة العقد فی القوانین العربیه، آثارالعقد و انحلاله، (قاهره: جامعة الدول العربیه، معهد الدراسات العربیه العالمیه، 1960).
29
عجیل، طارق کاظم، المطول فی شرح القانون المدنی، دراسه معمقه و مقارنه بالفقه الغربی و الاسلامی، الجزء الثالث، (بیروت: مکتبه زین الحقوقیه، 2013).
30
الفضلی، جعفر، الوجیز فی العقود المدنیة، البیع – الایجار – المقاولة، (عمان: مکتبة السنهوری، 1997).
31
محاسنه، نسرین سلامه، التزام البائع بالتسلیم و المطابقه، دراسه فی القانون الانجلیزی و اتفاقیه الامم المتحده للبیع الدولی للبضائع 1980، اتفاقیه فیینا، (عمان: دارالثقافه للنشر و التوزیع، الطبعه الاولی، 2011).
32
مرقس، سلیمان، نظریة العقد، (قاهره: دارالنشر للجامعات المصریه، 1956).
33
مرقس، سلیمان، موجز اصول الالتزامات، (قاهره: مطبعة لجنة البیان العربی، 1961).
34
المصری، محمد محمود و عابدین محمد احمد، الفسخ و الانفساخ و التفاسخ فی ضوء القضاء و الفقه، (اسکندریه: دارالمطبوعات الجامعیه، 1997).
35
منصور، امجد محمد، النظریه العامه للألتزامات، مصادر الالتزام، دراسة فی القانون المدنی الاردنی و المصری و الفرنسی و مجلة الاحکام العدلیه و الفقه الاسلامی مع التطبیقات القضائیه لمحکمتی النقض و التمییز، (عمان: دارالثقافه للنشر و التوزیع، 2009).
36
منصور، محمدحسین، مصادر الالتزام، العقد و الاراده المنفرده، (بیروت: الدار الجامعیه للنشر و التوزیع، 2000).
37
المیاحی، فوزی کاظم، انحلال العقد الفسخ و الاقاله فی القانون المدنی العراقی، (بغداد: نشر و توزیع مکتبة صباح، 2015).
38
هوزیه، فانسان، المطول فی العقود، بیع السلع الدولی، ترجمۀ منصور القاضی، اشراف جاک غیستان، (بیروت: مجد المؤسسه الجامعیة للدراسات، الطبعة الاولی، 2005).
39
- پایاننامهها
40
جوهری، سعیده، سلطة القاضی فی فسخ العقد، مذکره تخرج لنیل شهادة ماستر فی القانون تخصص عقود و مسؤولیة، جامعة اکلی محند اولحاج، البویره، 2013.
41
حمو، حسینه، انحلال العقد عن طریق الفسخ، مذکره لنیل درجة الماجستیر فی القانون فرع: قانون المسؤولیه المهنیه، جامعة مولود معمری، تیزی وزو، 2011.
42
عبدالحمید، خالداحمد، فسخ عقد البیع الدولی وفقاً لإتفاقیه فیینا لعام 1980، مذکره لنیل درجة الدکتوراه فی الحقوق، جامعة القاهره، 2002.
43
عبدالعزیز، جمال محمود، الالتزام بالمطابقة فی عقد البیع الدولی للبضائع، رسالة دکتوراه، جامعة القاهره، 1996.
44
بن زروق، فتیحه، فسخ العقد طبقاً لأتفاقیه فیننا لسنه 1980 الخاصه بالبیع الدولی للبضائع، مذکره لنیل شهادة الماجستیر فی القانون، فرع العقود و المسؤولیه، جامعة الجزائر (1)، 2015.
45
ننیس، نغم حنا رؤوف، التزام البائع بالتسلیم فی عقد البیع الدولی للبضائع وفقاً لأتفاقیه فیینا 1980، دراسه تحلیلیه، اطروحه دکتوراه فلسفه فی القانون الخاص، جامعة الموصل، 2004.
46
یحیی، ابراهیم انیس محمد، الاقاله، فسخ العقد برضا الطرفین، دراسة مقارنه، رساله استکمالاً لمتطلعات درجة الماجستیر فی القانون الخاص، کلیة الدراسات العلیا، جامعة النجاح الوطنیه فی نابلس، 2010.
47
ج) انگلیسی
48
- Books & Articles
49
Huber, Peter & Mullis, Alastair, The CISG A new textbook for students and practitioners, (Germany: Sellier. European law publishers, 2007).
50
Chengwei, Liu, ”RECOVERY OF INTEREST“, Nordic Journal of Commercial Law, issue 1, (2003).
51
Gillette, Clayton P. & Walt, Steven D., The UN Convention on Contracts for the International Sale of Goods: Theory and Practice, (New York: Cambridge University Press, Second Edition, 2016).
52
Magnus, Ulrich, “THE REMEDY OF AVOIDANCE OF CONTRACT UNDER CISG—GENERAL REMARKS AND SPECIAL CASES”, JOURNAL OF LAW AND COMMERCE, 25, (2005-2006).
53
Mohs, Florian, “Arts. 81/82 CISG–UP”, Edited by John Felemegas, An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law, (Cambridge: Cambridge University Press, 2007).
54
Zeller, Bruno & Mazzotta, Francesco G., “BREACH OF CONTRACT: CLAIMS AND RELATED PROVISIONS”, Editor: Francesco G. Mazzotta, A Practitioner’s Guide to the CISG, (New York: Juris Net, LLC, 2010).
55
Zwinge, Tamo, “The United Nations Sale Convention: Delimitation, Influences, and Concurrent Application of Domestic Law”, Richmond Journal of Global Law & Business, Vol 10 Issue 2, (2011).
56
- Thesis & Other Documents
57
Al-Hajaj, Amir, The Concept of Fundamental Breach and Avoidance under the CISG, PhD thesis, Brunel University, 2015.
58
Bridge, Michael, CISG-AC Opinion No. 9, Consequences of Avoidance of the Contract, Adopted by the CISG-AC following its 12th meeting in Tokyo, Japan on 15 November 2008.
59
Singh, Lachmi, The United Nation Convention on Contracts for the International Sales of Goods 1980 (CISG) An examination of the buyers remedy of avoidance under the CISG: How is the remedy interpreted, exercised and what are the consequences of avoidance?, PhD thesis, University of the West of England, 2015.
60
ORIGINAL_ARTICLE
تأملی بر مفهوم برابری در اندیشة خبرگان قانون اساسی (1358)
برابری در مفهوم حقوقیاش هنجاری فلسفی محسوب میشود که بسیاری از حقها و آزادیهای بنیادین موجود در قانون اساسی از آن سرچشمه میگیرد. در پژوهش پیش رو نویسندگان پس از بررسی و پیریزی جنبۀ نظری برابری و انواع آن (برابری شکلی و برابری ماهوی)، به توصیف و ارزیابی گفتارهای مندرج در صورت نهایی مشروح مذاکرات خبرگان قانون اساسی ١٣٥٨ که به تصویب اصول مربوط به برابری منتهی شد، پرداختهاند. پرسشهای اصلی تحقیق این است که قانونگذاران اساسی سال 1358 چه قرائتهایی از برابری شکلی و ماهوی داشتهاند؟ آنان بهرغم پذیرش انواع برابری در متن قانون اساسی، از انواع برابری در مجلس خبرگان برداشتهای گوناگونی داشتهاند. گرچه آنان قرائتهای اختلافی ظاهری و جزئی از برابری شکلی داشتند، اما در نهایت، اصل برابری شکلی را در اصول مرتبط گنجاندند. از سوی دیگر، برابری ماهوی در دیدگاههای خبرگان قانون اساسی معنایی نسبی و شکننده دارد؛ به این معنا که با وجود مقبولیت پارهای از مصادیقِ برابری ماهوی نظیر حقوق مربوط به تبعیض مثبت در نگرش قانونگذاران اساسی در تصویب اصول مرتبط، به سبب توجه به آموزههای دین اسلام در خصوص برابری و موازین آن و مذهب تشیع بهعنوان رکن اولیه و خطوط راهبردی تقنین، پارهای از مصادیق برابری ماهوی در قانون اساسی با قید موازین اسلامی همراه شده است.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14361_b9f34a57b7f7835790ab0275cd0d9252.pdf
2021-12-22
107
133
10.22034/law.2022.42144.2732
برابری
برابریِ شکلی
برابریِ ماهوی
تبعیض مثبت
خبرگانِ قانون اساسی
علی
دارایی
ali66.daraee93@gmail.com
1
کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تبریز،
LEAD_AUTHOR
علی
مشهدی
droitenviro@gmail.com
2
دانشیار دانشگاه قم
AUTHOR
صدیقه
قارلقی
gharloghi.sedighe@gmail.com
3
دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه قم
AUTHOR
الف) فارسی
1
- کتابها
2
ایرانمنش، محمدرضا، مفهوم شهروندی، (تهران: نگاه معاصر، چ 1، 1394).
3
بشیریه، حسین، آموزش دانش سیاسی، (تهران: نگاه معاصر، چ 19، 1395).
4
دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، ج 10، (تهران: دانشگاه تهران، 1365).
5
رنجبری، ابوالفضل و بادامچی، علی، حقوق مالی و مالیه عمومی، (تهران: مجد، چ 11، 1390).
6
زارعی، محمدحسین، حاکمیت قانون و دموکراسی، (تهران: خرسندی، چ 1، 1394).
7
سن، آمارتیا، اندیشۀ عدالت، مترجم: احمد عزیزی، (تهران: نشر نی، چ 2، 1394).
8
صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج 1، 2 و 3، (تهران: ادارۀ کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، چ 1، 1364).
9
عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، (تهران: امیرکبیر، چ 36، 1386).
10
عمید زنجانی، عباسعلی، حقوق اساسی ایران، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ 1، 1385).
11
کاتوزیان، ناصر، گامی به سوی عدالت، ج 1، (تهران: میزان، چ 2، 1394).
12
مجتهد شبستری، محمد، هرمنوتیک، کتاب و سنت، (تهران: طرح نو، چ 8، 1385).
13
محمدی، سمیرا، اصول فقه، ج 1، (تهران: دادآفرین، چ 6، 1396).
14
مرکز مالمیری، احمد، حاکمیت قانون، مفاهیم، مبانی و برداشتها، (تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، چ 2، 1394).
15
نیگل، تامس، برابری و جانبداری، مترجم: جواد حیدری، (تهران: نگاه معاصر، چ 1، 1394).
16
ویژه، محمدرضا، مبانی نظری و ساختار دولت حقوقی، ج 1، (تهران: جنگل، چ 1، 1390).
17
- مقالات
18
اسماعیلی، محسن و امینی پزوه، حسین، «معناشناسی برخی از هنجارهای اسلامی با محوریت موازین اسلامی»، دانش حقوق عمومی، ش 11 (1394).
19
جاوید، محمدجواد، «تبعیض مثبت در اسلام و حقوق اقلیتهای دینی در حکومت اسلامی»، حکومت اسلامی، ش 1 (1392).
20
خلیلی، محسن، «نگاهی به جایگاه حقوق شهروندی در مذاکرات مجلس خبرگان بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، ش 141-142 (1378).
21
خلیلی، محسن و صالحنیا، نسترن، «مسئلۀ زن در نگرش خبرگان قانون اساسی»، پژوهشنامۀ زنان، ش 1، (1391).
22
رضاییزاده، محمدجواد و کاظمی، داوود، «بازشناسی نظریة «خدمات عمومی» و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 5، (1391).
23
کدیور، جمیله، «ریاست جمهوری زنان»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، ش 223-224 (1385).
24
گرجی اندریانی، علیاکبر، «مبنا و مفهوم حقوق بنیادین»، حقوق اساسی، ش 2 (1383).
25
گرجی ازندریانی، علیاکبر؛ طبری، حامد؛ میرمحمدصادقی، مریم، «تبعیض مثبت: تبعیض عادلانه یا درمان اثرات تبعیض»، تحقیقات حقوقی، ش 146 (1390).
26
لاهیجی، عبدالکریم، «مروری بر وضع حقوقی ایرانیان غیرمسلمان»، ایراننامه، ش 73-74 (1380-1379).
27
مشهدی، علی؛ جلیلی مراد، آیتالله؛ دبیرنیا، علی، «دستورگرایی جوهری در اندیشۀ حقوق اساسی و اسلامی شهید بهشتی»، حقوق اسلامی، ش 62 (1398).
28
واعظی، مجتبی، «ارزش حقوقی مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی»، حقوق اساسی، ش 3 (1383).
29
ویژه، محمدرضا، «مفهوم اصل برابری در حقوق عمومی نوین»، حقوق اساسی، ش 2 (1383).
30
ب) فرانسوی
31
Mélin-Soucramanien, Ferdinand, Le principe d'égalité dans la jurisprudence du Conseil constitutionnel. (PhD diss. Aix-Marseille, 1996.3).
32
Chiara,Preite, Les constitutions italienne et française et le principe d’égalité: une approche linguistique. Buon compleanno, Costituzioni. La circolazione di principi e istituzioni tra Europa e America: influenze reciproche tra le Costituzioni di Stati Uniti, Messico, Brasile, Italia, Francia, Spagna. (2008,Vol. 3).
33
- Articles
34
Monnier, Victor, “Les péripéties de l'égalité en Suisse, de l'époque révolutionnaire à la première Constitution fédérale”, (2006).
35
Otto, Pfersmann, “De l'impossibilité du changement de sens de la constitution”, (2009). Revue juridique de l'USEK. — N° 10.
36
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل ماهوی و آثار حق سبق در فقه مذاهب اسلامی
حق سبق ازجمله حقوقی است که در ارتباط اشخاص با اشیا و اماکن ایجاد میشود. حق سبق یک اعتبار عقلایی و مورد تأیید شارع است. در باب ماهیت حق سبق برخی به اولویت اخلاقی و عدهای به حکم تکلیفی و عدهای نیز قائل به حق عینی شدهاند. تحقق این حق موجب ایجاد آثاری میشود که مهمترین آنها ملکیت یا اولویت تصرف برای فرد سابق است. میان فقهای امامیه و اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد که آیا حق سبق موجب ملکیت یا اولویت در تصرف میشود. فقهای اهل سنت قائل به ثبوت ملکیت مطلق هستند و روایات دال بر ملکیت به سبب احیای اراضی موات را بهعنوان دلیل بر مدعای خود بیان میکنند. متقابلاً فقهای امامیه معتقد به ملکیت در برخی موارد و ثبوت اولویت در برخی دیگر از موارد هستند. عمدۀ دلیل این نظر اجماع بر عدم ملکیت مطلق است و در مواردی مانند حیازت مباحات، احیای موات، زراعت و تألیف آثار علمی، قائل به تحقق ملکیتاند. یافتۀ این تحقیق آن است که حق سبق مصداق حق عینی است و تمام آثاری که بر این حق مترتب میشود، مانند عدم جواز تعدی به حق و نیز لزوم جبران خسارت ناشی از تجاوز به حق دیگری، بر حق سبق نیز مترتب میشود. در این مقاله با هدف تبیین ماهیت و آثار حق سبق و با استناد به منابع کتابخانهای و بهکارگیری روش تحلیلی- توصیفی به بررسی نظریات طرفین در زمینۀ موضوع موردبحث خواهیم پرداخت.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14362_985a6e3b5f9691b2386713447528947a.pdf
2021-12-22
135
161
10.22034/law.2021.33355.2293
اولویت
حق سبق
سبق تصرف
سلطنت
ملکیت تصرف
مهدی
رهبر
rahbarmahdi@yahoo.com
1
دانشیار دانشگاه علوم قرآن و حدیث شهر ری
LEAD_AUTHOR
پرستو
غضنفری
p.ghazanfari93192@yahoo.com
2
کارشناسی ارشد فقه مقارن و حقوق خصوصی اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی
AUTHOR
الف) فارسی
1
- کتابها
2
قانون مدنی.
3
قانون آیین دادرسی مدنی.
4
قانون مجازات اسلامی.
5
امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج 1، (تهران: اسلامیه، 1373).
6
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، حقوق اموال، (تهران: کتابخانۀ گنج دانش، 1373).
7
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، (تهران: کتابخانۀ گنج دانش، 1387).
8
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، الفارق: دائرهالمعارف عمومی حقوق، (تهران: کتابخانۀ گنج دانش، 1386).
9
صفایی، سید حسین، حقوق مدنی (اشخاص و اموال)، (تهران: نشر میزان، 1397)
10
کاتوزیان، ناصر، اعمال حقوقی قراردادها، (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1385)
11
کاتوزیان، ناصر، اموال و مالکیت، (تهران: نشر میزان، 1378)
12
کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، (تهران: میزان، 1387)
13
محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه، ج 1، (قم: نشر علوم اسلامی،1406 ق)
14
معین، محمد، فرهنگ فارسی، (تهران: سپهر، 1375).
15
- مقاله
16
اردوان، ارژنگ، «بازپژوهی فقهی حق اختصاص و دامنة آن»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، ش 12 (1395).
17
ب) عربی
18
آملی، میرزا هاشم، المکاسب و البیع: تقریرات النایینی، (قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1413 ق).
19
ابن اثیر، مبارکبن محمد، النهایه، ج 1، (ریاض: دار ابن الجوزی، 1421 ق)
20
ابن براج، قاضی عبدالعزیز، المهذب، ج 1، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1406 ق).
21
ابن عابدین، محمدامین، رد المحتار علی الدر المختار، ج 4، (بیروت: دار الفکر، 1412 ق).
22
ابن قدامه، عبدالله، المغنی، (قاهره: دارالحدیث، 1425 ق).
23
ابو داوود، سلیمانبن اشعث، سنن ابو داوود، ج 3، (بیروت: دار ابن حزم، 1418 ق).
24
اصفهانى، محمدبن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج 10، (قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1416 ق).
25
القدوری، احمدبن محمد، مختصر القدوری، (بیروت: دارالکتب العلمیه، 1418 ق).
26
انصاری، مرتضی، المکاسب،4 ج، (قم: کنگرۀ جهانی شیخ اعظم، 1415 ق).
27
ایروانی، علی، حاشیه المکاسب، (تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1406 ق).
28
بجنوردی، سید حسن، القواعد الفقهیه، ج 7،( قم: نشر هادی، 1419 ق).
29
بحرانی، یوسف، الحدائق الناضره، (قم: جامعه مدرسین، 1405 ق).
30
بحرالعلوم، محمدبن محمدتقی، بلغه الفقیه، ج 1و3، (تهران: مکتبه الصادق (ع)، 1403 ق).
31
بیهقی، احمد، السنن الکبری،(بیروت: دار صادر، 1352).
32
ترمذی، محمدبن عیسی، الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی، (قاهره: دار الحدیث، 1419 ق).
33
جزیری، عبدالرحمن، یاسر مازح غروی، الفقه علی المذاهب الأربعه و مذهب أهل البیت علیهم السلام، ج 2، (بیروت: دار الثقلین، 1419 ق).
34
حکیم، محمدتقی، الاصول العامه للفقه المقارن، (قم: مجمع جهانی اهل بیت، 1418 ق).
35
حلی، حسنبن یوسف، تذکره الفقهاء، ج 10، (قم: مؤسسۀ آل البیت (ع)، 1414 ق).
36
حلی، ابن ادریس، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 1، (قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1410 ق).
37
حنبل، احمدبن محمد، مسند احمد بن حنبل، ج 2، (بیروت: دار الفکر، 1411 ق).
38
خویی، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، (قم: مؤسسۀ انصاریان، 1413 ق).
39
راغب اصفهانی، حسینبن محمد، مفردات فی الغریب القرآن، (لبنان: دار العلم، 1412 ق).
40
زحیلی، وهبه مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج ۴، (دمشق: دار الفکر، 1404 ق).
41
سبزواری، سید عبد الأعلى، مهذب الأحکام، ج 10، (قم: مؤسسۀ المنار، 1413 ق).
42
سبزواری، عباسعلی زارعی، القواعدالفقهیه، (قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1391).
43
سنهوری، عبدالرزاق، الوسیط، (بیروت: مؤسسۀ حلبی، 1988 م).
44
سیفی، علیاکبر، دلیل تحریرالوسیله، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1415 ق).
45
شهید ثانی، زینالدین، الروضه البهیه، (قم: انتشارات داوری، 1410 ق).
46
طباطبایی یزدی، محمدکاظم، تکملۀ العروه الوثقی، ج 1و2، (قم: انتشارات داوری، 1414 ق).
47
طباطبایی یزدی، محمدکاظم، حاشیۀ المکاسب، ج 1، (قم: مؤسسۀ اسماعیلیان، 1378).
48
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج 5، (تهران: کتابفروشی مرتضوی، 1416 ق).
49
طوسی، محمدبن حسن، تهذیب الاحکام، ج 4، (تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1407 ق).
50
طوسی، محمدبن حسن، المبسوط، ج 2و3، (تهران: مکتبه المرتضویه، 1387).
51
عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، (قم: مؤسسۀ آل البیت، 1409 ق).
52
علامه حلی، حسنبن یوسف، مختلف الشیعه، ج 1، (قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1378).
53
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، ج 3، (تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1371).
54
کرکی، علیبن حسین، جامع المقاصد، (قم: مؤسسۀ آل البیت، 1414 ق).
55
کلینی، محمدبن یعقوب، اصول الکافی، ج 4، (تهران: دارالکتب، 1407 ق)
56
مامقانی، محمدامین، فقه المستحدثات، (قم: مؤسسۀ بوستان کتاب، 1391).
57
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، (تهران: المکتبه الاسلامیه، 1381).
58
محدث نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، (قم: مؤسسۀ آل البیت، 1408 ق).
59
محقق حلی، جعفربن حسن، شرائع الاسلام، ج 3، (قم: مؤسسۀ اسماعیلیان، 1408 ق).
60
مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، ج 1، (بیروت: دار العلم للملایین، 1403 ق).
61
مکارم شیرازی، ناصر، انوارالفقاهه، (قم: مدرسۀ امام علی (ع)، 1403 ق).
62
مکارم شیرازی، ناصر، القواعدالفقهیه، ج 2، (قم: مدرسۀ امام علی (ع)، 1411 ق).
63
مکی، محمد (شهید اول)، الدروس الشرعیه، (قم: جامعهۀ مدرسین، 1417 ق).
64
موسوی خمینی، روحالله، المکاسب المحرمه، ج 1، (قم: مؤسسۀ نشر آثار امام، 1415 ق).
65
موسوی خمینی، روحالله، تحریر الوسیله، ج 1، (قم: دارالعلم، 1379)
66
نائینی، میرزا محمدحسین، المکاسب و البیع، ج 1، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1413 ق).
67
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج 22و38، (بیروت: دار إحیا التراث،1404 ق).
68
نجفی خوانساری، موسیبن محمد، منیه الطالب فی شرح المکاسب، (قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1418 ق).
69
نجفی کاشف الغطاء، جعفر، کشف الغطاء، (نجف: مؤسسۀ کاشف الغطاء، 1422 ق).
70
هاشمی شاهرودی، محمود، و جمعی از پژوهشگران، موسوعه الفقه الاسلامی طبقا مذهب اهل بیت (ع)، ج 1و7، (قم: مؤسسۀ دایره المعارف فقه اسلامی، 1423 ق).
71
وزارت اوقاف و شئون اسلامیه، موسوعۀ فقه کویتیه، ج 7، (کویت: وزارت اوقاف و شئون اسلامیه، 1425 ق).
72
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل حقوقی اصل تبدیلناپذیری مال تأمین یا توقیفشده و استثناهای آن
گرچه در اجرای محکومیتهای مالی تمسک به تأمین یا توقیف مال راهکار اصلی است و تمسک به توقیف محکومعلیه هم معمولاً نمیتواند محکومله را از آن بینیاز کند، ولی این راهکار نیز بدون ایراد نیست، چون اصل عقلی در قانون اجرای احکام مدنی تقریباً به صورت پنهانی وجود دارد که مطابق آن محکومله محق به استیفای محکومبه فقط از محلّ مال تأمین یا توقیفشده است. استثناهای معدود این اصل، یعنی امکان تبدیل مال تأمین یا توقیف اصل شده به مالی دیگر، امکان تبدیل تأمین یا توقیف مازاد به توقیف اصل، امکان تبدیل تأمین یا توقیف حقوق و مزایا به توقیف مالی دیگر، امکان تبدیل مال مورد ادعای ثالث به مالی دیگر، و امکان تبدیل مال فروشنرفته به مالی دیگر، همیشه نمیتوانند محکومله را از قیود ناشی از اصل پیشگفته رهایی بخشند. در نتیجه، آن اصل در واقع به معنی اصل تبدیلناپذیری مال تأمین یا توقیفشده است و برخلاف آنچه خواهان یا محکومله یا وکلای هریک از آنها ممکن است گمان کنند، تأمین یا توقیف عجولانه و غیرهوشمندانۀ هر مالی چندان مفید نیست و چهبسا به ایجاد مشکلات جدیدی در اجرای حکم منجر میشود.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14363_2720679880208dce6e708a257e7b6a9a.pdf
2021-12-22
163
189
10.22034/law.2021.42724.2758
تأمین
تبدیل تأمین یا توقیف
رهن
توقیف
قانون اجرای احکام مدنی
احد
قلی زاده منقوطای
gholizadeh@ase.ui.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
- کتابها
1
اباذری، منصور، قانون اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی، (تهران: انتشارات خرسندی، 1386).
2
احمدی، نعمت، آیین دادرسی مدنی، (تهران: اطلس، 1371).
3
ادریسیان، محمدرضا، دستور موقت، (تهران: انتشارات ققنوس، 1380).
4
باختر، سید احمد و رئیسی، مسعود، بایستههای اجرای احکام مدنی (علمی-کاربردی). ج 1. (تهران: انتشارات خط سوم، 1385).
5
بهشتی، محمدجواد، مردانی، نادر، آیین دادرسی مدنی، ج 2، (تهران: میزان، 1385).
6
حسینی، محمدرضا، قانون اجرای احکام مدنی در رویۀ قضایی، (تهران: نگاه بینه، 1383).
7
زندی، محمدرضا، رویۀ قضایی دادگاههای تجدیدنظر استان در امور مدنی (4) تشریفات دادرسی، (تهران: انتشارات جنگل، 1389).
8
سریر، فرزانه، آیین دادرسی مدنی، (تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1386).
9
سمامی، عبدالله، شرحی بر آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی)، (تهران: انتشارات بهنام، 1379).
10
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، ج 3، (تهران: انتشارات دراک، 1386).
11
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، ج 1، (تهران: نشر میزان، 1382).
12
صدرزاده افشار، محسن، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، (تهران: ماجد، 1379).
13
قلیزاده، احد، آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب (3)، (اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان، 1381).
14
کریمی، عباس، آیین دادرسی مدنی، (تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1386).
15
مدنی، جلالالدین، آیین دادرسی مدنی - اجرای احکام، (تهران: گنج دانش، 1369).
16
مدنی، جلالالدین، آیین دادرسی مدنی. ج 2، (تهران: انتشارات دانشگاه ملی ایران، 1357).
17
مهاجری، علی، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی. ج 1، (تهران: انتشارات فکرسازان، 1383).
18
مهاجری، علی، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی. ج 2، (تهران: انتشارات فکرسازان، 1384).
19
مهاجری، علی، شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب. ج 1، (تهران: گنج دانش، 1379).
20
نوکندهای، عزیز، تفسیر قضایی آیین دادرسی مدنی ایران، (تهران: دانشنگار، 1380).
21
- مقالات
22
پهلوزاده، عباس و نظری، علی، «آثار حقوقی انتقال مال توقیف شده.» مجلۀ حقوقی دادگستری دورۀ جدید، ش 61 (1386).
23
حکیمی تهرانی، محمدمهدی، «بررسی شرایط، احکام و آثار توقیف اموال غیرمنقول.» معرفت حقوقی 1، ش 1 (1390).
24
دریایی، رضا و نوروزی محمد، «بررسی تطبیقی نظام دستور موقت در حقوق مالکیت صنعتی ایران و موافقتنامۀ تریپس»، پژوهشهای حقوق تطبیقی 16، ش 1 (1391).
25
دشتی، رحمت، «بررسی آثار مترتب بر توثیق سهام در حقوق انگلستان و ایران»، فصلنامۀ بورس اوراق بهادار 3، ش 10 (1389).
26
قلیزاده، احد، «تحلیل حقوقی تأمین دعوای واهی در امور حسبی» فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی 46، ش 2 (1395).
27
محسنی، حسن و رضایینژاد، همایون، «شکایت ثالث از عملیات اجرایی» در مقایسه با «اعتراض ثالث به رای».» مجلۀ حقوق خصوصی 8، ش 1 (1390).
28
Akhlaghi, Behruz, “Iran”, In International Enforcement of Foreign Judgments, by Paul Hopkins, 229-239. (New York: Yorkhill Law Publishing, 2005).
29
Blum, Brian A, Bankruptcy and Debtor/Creditor. (New York: Aspen Publishers, 2006).
30
Brindle, Pilar and Antonio Bravo, “Spain”, In International Enforcement of Foreign Judgments, by Paul Hopkins, 329-350. )New York: Yorkhill Law Publishing, 2005).
31
Holloway, Patrick and Bradley Edas Webber Wentzel, “South Africa”, In Enforcement of Judgments, Awards & Deeds in Commercial Matters, by Carel J.H. van Lynden, 271-289, (London: Europe Lawyer Reference, 2013).
32
Hopkins, Paul, “England and Wales” In International Enforcement of Foreign Judgments, by Paul Hopkins, 152-176, (New York: Yorkhill Law Publishiing, 2006).
33
Kennett, W.A, Enforcement of Judgments in Europe. (New York: Oxford University Press, 2000).
34
Nixon, Mary Anne, On your own North Carolina small claims court - A debt collection guide for North Carolina businesses. (North Carolina: Upublish.com, (1998).
35
Osborne, Craig, Civil Litigation, (New York: Oxford University Press, 2008).
36
Sherman, Tawni J, “Superseding and Staying Judgments in Utah” In Superseding and Staying Judgments - A National compendium, by Roger D. Townsend, 491-497, )Chicago: ABA Publishing, 2007).
37
Subrin, Stephen N., and Margaret Y. K, Litigation in America - Civil Procedure in Context, )New York: Aspen Publishers, 2006).
38
Vrellos, John, and George Scorinis, “Greece”, In Enforement of Judgments, Awards & Deeds in Commercial Matters, by Carel J.H. van Lynden, 127-145, (London: European Lawyer Reference, 2013).
39
ORIGINAL_ARTICLE
صلاحیت ترافعی دیوان عدالت اداری؛ بازخوانی اصل 173
دیوان عدالت اداری مهمترین مرجع قضایی است که در سال 1360 در راستای اهداف عالیۀ اصل 173 قانون اساسی بهوجود آمد. یکی از چالشهایی که از همان آغاز گریبانگیر دیوان بوده، مسئلۀ «صلاحیت ترافعی» این مرجع است، بهنحوی که تا امروز جدال پیرامون این موضوع میان حقوقدانان ادامه داشته است. با درک چنین اهمیتی، نگارندۀ نوشتار حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، پیرامونِ صلاحیت ترافعی دیوان عدالت اداری در مورد دعاوی علیه اداره بحث کرده است. بنابراین در پاسخ به چنین امکانی اینچنین نتیجهگیری شده است؛ اولاً منظومۀ قوۀ قضائیه نیازمند بازخوانی مفهوم اصل تناظری بودن دادرسی در خصوص دیوان عدالت اداری است. ثانیاً با درنظر گرفتن فلسفۀ وجودی مرجع یادشده باید بازخوانی دوبارهای از ظرفیتهای قانون دیوان عدالت اداری ارائه گردد. ثالثاً معیار «ترافعی بودن» از اساس معیار درستی برای تعیین مرزهای صلاحیتیِ دیوان عدالت اداری نبوده و نیازمند معیار جدیدی است.
https://law.tabrizu.ac.ir/article_14364_a44b564d6df08161cab1b647ec195043.pdf
2021-12-22
191
220
10.22034/law.2022.40295.2629
دوگانگی در صلاحیت
دیوان عدالت اداری
صلاحیت ترافعی
فلسفۀ وجودی دادرسی اداری
آیت
مولائی
amulaee@tabrizu.ac.ir
1
استادیار دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
الف) فارسی
1
- کتابها
2
آشوری، محمد، آیین دادرسی کیفری، ج 1، (تهران: انتشارات سمت، چ 3، 1376).
3
آقایی طوق، مسلم و لطفی، حسن، حقوق اداری 1، (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1398).
4
آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری، ج 1، (تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چ 5، 1372).
5
امامی، محمد و استوار سنگری، کورش، حقوق اداری، ج 1، (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1388).
6
امامی، محمد و استوار سنگری، کورش، حقوق اداری، ج 2، (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1390).
7
امامی، محمد؛ واعظی، مجتبی؛ سلیمانی، مهستی، ضوابط دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت اداری، (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1391).
8
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج 3، (تهران: گنج دانش، 1378).
9
دهخدا، علیاکبر، لغت نامه دهخدا، ج 4، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ 1 از دورۀ جدید، 1372).
10
دیانی، عبدالرسول، ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری، (تهران: انتشارات تدریس، 1386).
11
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، ج 1، (تهران: نشر میزان، چ 2، 1381).
12
صدرالحفاظی، سید نصرالله، نظارت قضائی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری، (تهران: نشر شهریار، چ 1، 1372).
13
صدرزاده افشار، سید محسن، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، سهجلدی، (تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، چ 4، 1376).
14
صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلسۀ شصتم، (تهران: چاپخانۀ مجلس شورای اسلامی، 1364).
15
محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه (3)، (تهران: انتشارات علوم اسلامی، چ 1، 1377).
16
متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی، (تهران: نشر مجد، 1381).
17
معین، محمد، فرهنگ فارسی، ج 1، (تهران: انتشارات امیرکبیر، چ 4، 1360).
18
واعظی، سید مجتبی، گفتارهایی در حقوق اداری، (تهران: نشر مجد، 1396).
19
- مقالات
20
آقایی طوق، مسلم، «انواع دعاوی اداری در ایران و فرانسه»، فصلنامۀ دیدگاههای حقوق قضایی، دورۀ 23، ش 83 (1397).
21
آقایی طوق، مسلم، «درآمدی تطبیقی بر ضرورت توسعهی دعاوی کامل در حقوق اداری ایران»، فصلنامۀ دانش حقوق عمومی، سال هفتم، ش 20 (1397).
22
آقایی طوق، مسلم، «تحلیلی تاریخی بر دوگانگی فرایند رسیدگی به دعاوی مسئولیت به طرفیت دولت در حقوق ایران»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، سال بیستویکم، ش 62 (1398).
23
جلالی، محمد؛ حسنوند، محمد؛ میری، ایوب، «تفکیک صلاحیت دیوان عدالت اداری و دادگاه عمومی در دعاوی مسئولیت مدنی علیه دولت»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال هشتادویکم، ش 99 (1396).
24
حیدری، سیروس، «علم قاضی و اصل تناظر»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ویژهنامۀ ش 2 (1389).
25
حیدری، سیروس، «اصل تناظر در دادرسی اداری با تأکید بر دادرسی دیوان عدالت اداری»، فصلنامۀ مطالعات حقوقی، دورۀ 9، ش 2 (1396).
26
حسینزاده، جواد، «دادرسی تناظری در ابطال آییننامههای دولتی خلاف قانون»، فصلنامۀ مدرس علوم انسانی، دورۀ 11، ش 4 (1386).
27
شمس، عبدالله، «اصل تناظر»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 35 و 36 (1381).
28
کاشانی، جواد، «مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای مسئولیت به طرفیت دولت»، دوفصلنامۀ دیدگاههای حقوق قضایی، ش 73 و 74 (1395).
29
مرادخانی، فردین و مولائی، آیت، «عدم استقلال آیین دادرسی اداری در چارچوب قانون دیوان عدالت اداری»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر (فقه و حقوق اسلامی سابق)، سال هشتم، ش 15 (1396).
30
مولائی، آیت و لطفی، حسن، «تحلیل انتقادی نحوۀ اثبات ارکان مسئولیت مدنی اداره در چارچوب مادۀ 10 قانون دیوان عدالت اداری»، فصلنامۀ مطالعات حقوقی، دورۀ 10، ش 4 (1397).
31
مولائی، آیت، «موانع و چالشهای اعمال مسئولیت مدنی دولت در ایران»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 50، ش 4 (1399).
32
واعظی، سید مجتبی، «مطالعۀ تطبیقی صلاحیت وضع آییننامه با تأکید بر نظامهای حقوقی فرانسه و ایران»، فصلنامۀ حقوق تطبیقی، (نامۀ مفید)، ش 79 (1388).
33
یاوری، اسدالله، «حق برخورداری از دادرسی منصفانه و آیین دادرسی نوین»، نشریۀ حقوق اساسی، سال دوم، ش 2، (1383).
34
ب) خارجی
35
Jolowicz, J.A, “Adversarial and Inquisitorial Models of Civil Procedure”, International and Comparative Law Quarterly, Vol. 52, Issue 2, (2003).
36
Kuner, Christopher, “Legal Obstacles to ADR in European Business-to-Consumer Electronic Commerce”, Brussels, Morrison & Foerster LLP, (2000). Available at: http://www.kuner.com/data/pay/adr.html. Last Visited: 6/10/2020.
37
Ricci, Jean- Claude, Droit administratif, 4e éd, (Hachette Livre, 2004).
38
http://www.divan-edalat.ir/show.php. Last Visited: 7/8/2020.
39