%0 Journal Article %T نقش سید محمد فاطمی قمی در تدوین قانون مدنی ایران %J مطالعات حقوق تطبیقی معاصر %I دانشگاه تبریز %Z 2821-0891 %A سلطانی, سیدناصر %D 2022 %\ 12/22/2022 %V 13 %N 29 %P 123-149 %! نقش سید محمد فاطمی قمی در تدوین قانون مدنی ایران %K تاریخ حقوق مدنی %K تاریخ قانون مدنی %K روش تدوین %K سید محمد فاطمی قمی %K هیئت تدوین قانون مدنی %R 10.22034/law.2022.46640.2927 %X خواست کانونی جنبش مشروطه‌خواهی که با شعار عدالتخانه به پیروزی رسید، قانون بود؛ به همین دلیل اولین اقدام مشروطه‌خواهان تدوین قوانین و احیای عدلیه بود و در این راه کوشش‌هایی که پیش‌تر برای برپایی نظام حقوقی آغاز شده بود ادامه یافت و پس از نشیب و فرازهایی در اردیبهشت 1307 با الغای کاپیتولاسیون گام بزرگی در این راه برداشته شد. امروز نظام حقوقی جدید ایران در آستانۀ یکصدمین سال تأسیس قرار گرفته است. در طول سدۀ گذشته کوشش‌های مهمی در راه استقرار نظام حقوقی جدید برداشته شده که یکی از این گام‌های درخشان و ماندگار، تدوین قانون مدنی بوده است. این قانون در نظام حقوقی ایران به دلیل دوام و بقایش اهمیت دوچندان یافت و از این حیث لازم است تا علل توفیق آن بازشناسی شود. با وجود چنین جایگاهی، حقوق مدنی ایران در مطالعۀ تاریخ تدوین قانون مدنی اهمال کرده و این مهم را از نظر دور داشته است؛ حال آنکه تاریخ قانون مدنی نیز جزئی از حقوق مدنی و موضوع بحث دانشکده‌های حقوق در جهان است. هرچند پژوهش‌های محققان رشته‌های دیگر از منظرهای تاریخی و جامعه‌شناسی بسیار مهم و مفید است، اما این رشته‌ها نمی‌توانند برخی دقایق و ظرایف اندیشۀ حقوقی چنین تاریخی را توضیح دهند؛ بنابراین، لازم است تا دانشکده‌های حقوق سهم و نقش خود را در چنین تاریخ اندیشه‌ای ایفا نمایند و هیچ رشتۀ دیگری نمی‌تواند چنین تهی‌گاهی را جبران کند. این مقاله از موضع اندیشۀ حقوقی و به‌منظور بررسی تاریخ اندیشۀ تدوین قانون‌ مدنی نوشته شده است تا درس‌هایی برای نظام حقوقی ایران از آن اصطیاد کند. %U https://law.tabrizu.ac.ir/article_16206_bc7f105c6e0081e3f11105256bb15262.pdf