بررسی نظریۀ عمومی انتقال قرارداد در حقوق جدید فرانسه و جایگاه آن در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مونپلیه فرانسه

چکیده

از مفهوم قرارداد می‌توان آثار و اصول متعددی را استخراج کرد. اصل الزام‌آور بودن دلالت بر آن دارد که طرفین آنچه را که برعهده گرفته‌اند به‌مرحلۀ اجرا درآورند. لذا امکان انتقال تعهدات از جانب یکی از متعاهدین به دیگری برخلاف این اصل جلوه می‌کند؛ بنابراین رضایت طرف دیگر شرط ضروری است. در مقابل، عده‌ای بر این عقیده‌اند که قرارداد اصولاً دارای نوعی مالیت اقتصادی است و همانند سایر اموال از قابلیت نقل و انتقال برخوردار است. بر این مبنا، حقوق‌دانان اصطلاحی تحت عنوان انتقال قرارداد را که در حقوق ایران و فرانسه مجمل است، مطرح می‌کنند که زوایای بسیاری از آن ناشناخته‌ مانده است. نگارندۀ این نوشتار در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی در صدد آن است با توجه به اصلاحات اخیر حقوق فرانسه ماهیت حقوقی انتقال قرارداد را بررسی کرده، سعی بر آن دارد تا خلأهای حقوق ایران در این زمینه را با ارائۀ پیشنهادهای لازم مرتفع گرداند و از سوی دیگر ضرورت شناسایی مؤثر این نهاد حقوقی را تبیین کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. احمد سنهوری، عبدالرزاق، ال‍وسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، (بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1958).
    2. امامی، حسن، حقوق مدنی، ج 2، (تهران: انتشارات اسلامیه، 1380).
    3. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دانشنامۀ حقوقی، ج 5، (تهران: مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر، 1375).
    4. شعاریان، ابراهیم، انتقال قرارداد، (تهران: انتشارات شهر دانش، چ 1، 1394).
    5. شهیدی، مهدی، حقوق مدنی 3؛ تعهدات، (تهران: نشر مجد ،چ 7، 1384).
    6. طباطبایی حکیم، محسن، مستمسک العروه الوثقی، (قم: مؤسسۀ دارالتفسیر، 1416 ق).
    7. فصیحی‌زاده، علیرضا، إذن و آثار حقوقى آن، (تهران: نشر دفتر تبلیغات اسلامی ،1377).
    8. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، ج 3، (تهران: سهامی انتشار ،چ 6، 1390).
    9. کاتوزیان، ناصر، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی، اعمال حقوقی، قرارداد- ایقاع (تهران: سهامی انتشار ،چ 13، 1387).
    10. مدنی، جلال‌الدین، عقود معین، ج 5، (تهران: انتشارات پدیدار، 1385).

    - مقالات

    1. عبدی‌پور فرد، ابراهیم، «رویکردی تحلیلی به ماهیت حق کسب یا پیشه یا تجارت و حق سرقفلی»، حقوق اسلامی، ش 6 (1384).
    2. مقدم، عیسی، «انتقال قرارداد»، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 4 (1386).
    3. نیکخواه، رضا؛ صالحی، مهدی و اکبری آرائی، منصور، «انتقال قرارداد در قانون پیش‌فروش ساختمان 9831»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 82 (1398).

    ب) منابع انگلیسی

    - Ouvrages

    1. Chénedé, François, Le nouveau droit des obligations et des contrats 2019-2020, (paris: Dalloz, 2018).
    2. Deshayes, Olivier; Genicon Thomas; Laithier, Yves-Marie, Introduction de Dispositions Sur la Cession Conventionnelle Dans le Code Civil Est L’un Des Apports Les Plus Remarquable de la Réforme, (Paris: Lexisnexis, 2016).
    3. Deshayes, Olivier; Genicon, Thomas; Laithier, Yves-Marie, Réforme du Droit Des Contrats, du Régime Général et de La Preuve Des Obligations, (Paris: Lexisnexis, 2016).
    4. Flour, Jacques; Aubert, Jean-Luc; Savaux, Eric, Droit Civil, t. 3, Le Rapport D'obligation, (Paris, Colin, 5e éd, 2007).
    5. Lapp, Charles, Essai Sur la Cession de Contrat Synallagmatique à Titre Particulier, Préf. J. Radouant, Thèse, (Strasbourg: Université de Strasbourg, 1950).
    6. Michel, Pédamon & Hugues, Kenfack, Droit Commercial: Commerçants et Fonds de Commerce, Concurrence et Contrats du Commerce, (Paris: Dalloz Précis, 2020).
    7. Oury-Brulé. Manuela, L'engagement du Codébiteur Solidaire Non Intéressé à la Dette, Thèses, Bibliothèque de Droit Privé, (Paris: LGDJ, 2002).
    8. Terré, François; Simler, Philippe; Lequette, Yves, Droit Civil. Les Obligations, (Paris, Dalloz, Coll. « Précis », 12ème éd, 2019).

    - Articles

    1. Billiau, Marc, “Cession de Contrat ou Délégation de Contrat? Étude Du Régime Juridique de la Prétendue Cession Conventionnelle de Contrat”, JCP No. 17, (1994).
    2. Christophe, Lachièze, “Autonomie de la Cession Conventionnelle de Contrat”, Recueil Dalloz, (2000).
    3. Derruppé, Jean, “Fonds de Commerce”, Répertoire de Droit Commercial, Dalloz, (2016).
    4. Guido, Alpa, “Le Contrat Individuel et sa Définition”, Revue Internationale de Droit Comparé, Vol. 40, No. 2, (1988).
    5. Jamin, Christophe, “Cession de Contrat et Consentement du Cédé”, Recueil Dalloz, (1995).
    6. Laurent, Aynès, “La Cession de Contrat”, Droit et Patrimoine, Nº 260, (2016).
    7. Mestre, Jacques, “Une Nouvelle Figure Dans le Paysage Contractuel Français: La Cession Judiciaire de Contrat”, RTD Civ,(1987).
    8. Simler, Philippe, “Cession de Créance, Cession de Dette, Cession de Contrat”, CCC n° 5, Dossier 8, (2016).
    9. Waltz-Teracol, Bélinda, “Indivisibilité”, Répertoire de Droit Civil, Dalloz, (2018).

    - Jurisprudence

    1. Cass, 1ère Civ, 15 Décembre 1999, No. 97-18.262.
    2. Cass, Ch. Mixte, 8 Juin 2007, No. 03-15.602.
    3. Com. 28 Juin 2017, FS-P+B+I, No. 15-17.394.
    4. Com., 6 Déc. 1994, No. 91-17.927: Juris Data No. 1994-002435.